Vis kilden til Hoskuld Hoskuldsson

'''[[Hoskuld Hoskuldsson]]''' (fødd i 1460-åra, død 1537/1538) var den siste [[Den katolske kirke|katolske]] [[Stavanger bispedømme|biskopen av Stavanger]]. Han satt i dette embetet frå 1513 til [[reformasjonen]] i 1537, og var òg medlem av [[riksrådet]].  

Vi veit lite om livet hans før han vart utnemnd til biskop. Nokre språkmerke i dokument han skreiv peikar mot [[Ryfylke]], og ein trur han kan ha vore frå ein lavadeleg ætt i det området. Han var utdanna i Rostock, der han tok ein magistergrad. Då han vart utnemnd til biskop var han erkedegn i Stavanger. 

Tidleg i embetstida kom han opp i ein alvorleg strid med abbeden i [[Utstein kloster]]. I 1515 hadde det gått så langt at abbed [[Henrik av Utstein]] klaga til [[Christian II]]. Mellom anna hadde han vorte teke med til Stavanger og sett i jern i eit fangetårn. Bakgrunnen skal ha vore at Hosluld skulda han for [[kjetteri]]. Ei kvinne knytt til Utstein vart òg teke med og utsett for tortur, og skal ha sagt usanne ting om seg sjølv og Henrik for å få stopp på det. Ho vart så sendt til Sverige. Det fall ein dom i saken, men vi veit ikkje korleis det endte. 

Som riksråd var han mellom anna med på møtet i [[Bergen]] i 1524 der riksrådet sa opp truskapen til Christian II. Då striden med Christian II blussa opp i 1529 bad [[Eske Bille]] om støtte frå biskop Hoskuld, men det fekk han ikkje. Han skreiv til Bille at han ikkje måtte tolerere den lutherske læra. Hoskuld ville ikkje gå klårt inn på ei side i striden. Då Christian II vart sett i fangenskap i 1532 fekk dei som hadde støtta han problem, men heller ikkje dei som hadde vore nøytrale kom godt frå det. Då [[Christian III]] vart hylla som konge av Noreg i 1536 var ikkje Hoskuld med i riksrådet, sjølv om han som biskop framleis var medlem. 

Det er uvisst kva som hende i 1537, ut over at Hoskuld måtte gå av som biskop og døydde kort tid seinare. [[Arild Huitfeldt (1546–1609)|Arild Huitfeldt]] (1546–1609) skreiv i 1595 at [[Truid Ulfstand]] hadde teke Hoskuld til fange og ført han til [[København]]. I ein rettssak i 1607 vart det sagt at [[Tord Rodt]] hadde teke biskopen til fange. [[Peder Claussøn Friis]] skreiv på 1600-talet at han vart teken til fange saman med andre biskoper, og døydde i Bergen. I nyare litteratur ser dei fleste ut til å halde ein knapp på at han døydde i Bergen, og ikkje i København.  

== Litteratur og kjelder ==

* {{WP-lenke|Hoskuld Hoskuldsson|nb}}.
* Hognestad, Karin-Helene R.: ''Den'' ''katolske kirke i Norge 1537-1843''. Utg. Universitetsbiblioteket i Trondheim. 1994. {{nb.no|NBN:no-nb_digibok_2008012400076}}.
* ''Stavanger : utsigt over byens historie og næringsliv''. Utg. Dreyer. no#. 1912. {{nb.no|NBN:no-nb_digibok_2018030748519}}.

{{Nn}}
[[Kategori:Personer]]
[[Kategori:Biskoper]]
[[Kategori:Stavanger bispedømme]]
[[Kategori:Stavanger kommune]]
{{DEFAULTSORT:Hoskuldsson, Hoskuld}}
[[Kategori:Reformasjonen]]