Vis kilden til Mathias (Mads) Scaanning 1611 - 1673

'''[[Mathias (Mads) Scaanning 1611 - 1673|Mathias (Mads) Schaanning]]''' (f. [[1611]], d. [[1673]]) var prest i [[Volda]] på [[Sunnmøre]] frå 1640 til 1673. Han var frå [[Sorø]], [[Ribe]] i [[Danmark]] og gift med Ingeborg Hansdotter Glad frå Bergen (f. 1616, d. ?). Med så mange år i same sokn er det tydeleg at Scaanning sette pris på dette prestekallet. Kallet medførde store inntekter. Scaanning hadde part i 22 gardar rundt om i soknet. Alle desse ga han innkomer. I tillegg hadde han presteløna og godt utbytte av prestegarden [[Halkjelsvik]], som var både stor og veldriven. Ikkje rart at han «døydde som ein rik mann» (Aarviknes 1970).

[[Stavkyrkja i Volda|Soknekyrkja i Volda]] var ei gammal stavkyrkje. I  Scaanning si tid som prest fekk kyrkja fleire verdfulle gåver. I 1643 (truleg) ein del av ei større pasjonstavle. I 1664 fekk kyrkja både ny altertavle og ny preikestol. Begge  var utførde av Christopher Eriksen Kiile. Preikestolen var kosta presten sjølv.

== Epitafium ==
{{thumb|EpitafiumPreikestol.png|Epitafium i Volda stavkyrkje. Øydelagt ved brann i Volda kyrkje 1929|Johan Nerbøvik/Nerbøvik, Jostein. Løyndom og Røyndom. 2001 s.173}}
Vi må tru at Scaanning var avhalden som prest. Eit uttrykk for det er at kyrkja nokre nokre år etter at Scaanning var død fekk eit [[epitafium]] over presten Scaanning med familie. Epitafiet vart plassert godt synleg framme på venstre langvegg. Epitafiet var om lag 1,5 m høgt, utført i den rådande stilretninga på 1600-talet, - barokken.  Innanfor denne stilretninga var utsmykkingar  gjerne rik på detaljar, med overdådige ornament og fargar. Gjerne med rik treskurd. Slik var det også for epitafiet i Volda. Epitafiet skal også vere utført av [[Christopher Eriksen Kiile]].

Den gamle stavkyrkja blei tatt ned i 1858 då soknet trong ei større kyrkje. Epitafiet vart flytta over til den nye kyrkja. Den nye kyrkja brann ned i 1929. Då gjekk epitafiet tapt.

== Kjelder ==
* Samtale med Jac Heltne (1937)
* Aarviknes, Per (1970): Voldasoga I. Volda
* [[Nerbøvik, Jostein]]: Løyndom og røyndom. Volda 2001 s. 173.
* Store norske leksikon, 4. utg: Epitafium
* Ørstavik, Ragnar (1982 s.6): Volda kyrkje 1932-1982. Volda
* [[Voldasoga|Busetnadssoga for Volda]] bd. 4a (2012) s. 305.

{{Kulturminne i Volda}}

{{DEFAULTSORT:SCAANING; MATHIAS}}

[[Kategori:Prester]]
[[Kategori:Personer]]
[[Kategori:Volda kommune]]
[[Kategori:Fødsler i 1611]]
[[Kategori:Dødsfall i 1673]]
{{nn}}