Cembalo

Cembalo (1773) av Burkat Shudi med veneziansk svellverk.

Foto: Gérard Janot (2011).

Eit/ein cembalo (frå Mal:It. clavicembalo) er eit tangentinstrument med strenger der tonen blir danna av plekter som knipsar strengen. Dei eldste cembaloa vi kjenner til vart bygd i Italia på 1300-talet. Cembaloet hadde storheitstida si frå 1500-talet til 1700-talet, da fortepianoet etterkvart tok over. Det finst fleire ulike former av cembalo i tillegg til den vanlege, inkludert virginal, som er instrument med klaviaturet på eine langsida og strengene på tvers av tangentane; spinett, som er oftast meir eller mindre trekanta instrument med klaviaturet på skrå av strengene; og klavicyterium, der strengene er loddrette.

Virginal

Klaviaturet på eit italiensk virginal. Legg merke til at strengene ligg på tvers av klaviaturet. Merk òg omfanget, som berre går eit halvtrinn under C.

Foto: Olve Utne (2018).

Eit virginal er eit cembalo der strengene går på tvers av tangentane. Virginal er ofte rektangulære, og klaviaturet kan vera innfelt eller utlagt. Dei to mest kjente typane virginal er det flamske virginalet, som stort sett alltid er rektangulært og med innfelt tastatur, og det italienske virginalet, som oftast har utlagt tastatur og varierer i form mellom rektangulært og ymse polygone former. Virginala er mykje meir kompakte i forma enn vanlege cembalo og har på grunn av både kompakt form, relativt rimeleg pris og oftast moderat lydstyrke vore særleg populære som heimeinstrument.