Balestrand
Balestrand er ein tettstad i Sogndal kommune. Staden var administrasjonssenter i Balestrand kommune før samanslåinga med Sogndal i 2020. Lokalt vert staden ofte kalla Holmen. Han ligg på nordsida av Sognefjorden, vest for innløpet av Fjærlandsfjorden. Pr. 2016 har Balestrand 809 innbyggjarar.
Allereie i siste halvleiken av 1800-talet vart Balestrand ein viktig turiststad. Det er fleire overnattingtilbod der. Det mest kjende er Kviknes Hotel, som opna i 1752 og fekk sitt nåveranda namn i 1877. Den såkalla Fargarstova, som vart flytt hit kring 1877-1878, er ein av dei bevarte bygningane frå denne tida. Det var i Balestrand at keiser Vilhelm II av Tyskland fekk bodskapen om utbrotet av fyrste verdskrigen i 1914. Norsk reiselivsmuseum ligg i Balestrand.
Dei to gravhaugane Balehaugane ligg nær tettstaden. Dei er datert til kring 800 e.Kr., og er knytta til sagnkongen Bele. På den eine står ein statue av Bele, som vart reist av Vilhelm II i 1913. Kommunenavnet kjem frå gardsnamnet Bale, som i sin tur etter tradisjonen kjem frå sagnkongens namn.
St. Olafs kyrkje frå 1897 er ei anglikansk kyrkje, og vert ofta kalla Engelskkyrkja. Ho er bygd som ei etterlikning av ei stavkyrkje.
Galleri
Frå kaia i Holmen i Balestrand. Fleire kjende bygninger på rad. Kviknes hotel i bak til venstre.Foto: Siri Iversen (2017).
Frå kaia i Holmen.Foto: Siri Iversen (2017).
Urmakar Thue sitt hus ved kaia, Holmen i Balestrand.Foto: Siri Iversen (2017).
Kommunehuset frå tida Balestrand var eigen kommune.Foto: Siri Iversen (2017).
Bauta for skytterkongen Lars L. Ese dy, Holmen i Balestrand.Foto: Siri Iversen (2017).
Kong Bele sit på toppen av Belehaugen i Balestrand.Foto: Siri Iversen (2017).
Hus i Balestrand. Villa Balderslund vart bygd i 1907 av Gertrude Abbott, ei rik amerikansk dame som fekk bygd den engelske kyrkja i Balestrand, St. Olafs kyrkje.Foto: Siri Iversen (2017).
Hus i Balestrand. Villa Normann vart bygd av kunstmålar Eilert Adelsteen Normann i 1891.Foto: Siri Iversen (2017).
Kjelder
- Balestrand tettsted i Store norske leksikon
- Balestrand i Store norske leksikon
- Balestrand på Wikipedia på bokmål og riksmål
- Faktaark fra Kartverket finnes.
- Statistisk sentralbyrå: Befolkning og areal i tettsteder, 1. januar 2016.