Aasmund Olavsson Vinje: Forskjell mellom sideversjoner

'''[[Aasmund Olavsson Vinje]]''' (født [[6. april]] [[1818]] i [[Vinje kommune|Vinje]], død [[30. juli]] [[1870]] i [[Gran kommune|Gran]]) var forfattar, diktar og bladmann. For mange er han mest kjent for det han skreiv om norsk natur, særleg om fjellheimen. Dikt som «Blaamann» og «Ved Rundarne» («No ser eg atter slike fjell og dalar») er kjent av eit stort publikum også i dag. Han var også ein samfunnsrefsar og målmann med sterke meiningar, og ein pioner i journalistfaget.

Han var son av bygselsmann [[Olav Aasmundsson Plassen]] (1786–1864), også kalla Olav Aa. Vinje, og Torbjørg Gjermundsdotter (1787–1828). Han vart fødd på [[Uppistog Vinje]]. Faren rydda i 1824 plassen [[Plassevja (Vinje)|Plassevja]] under Uppigard, og Aasmund vaks opp der i lag med den eldre systera Margit. Faren var eigentleg [[husmann]] der, men han hadde betala leige og hadde ikkje pliktarbeid, så han blir nemnt både som husmann og bygselsmann. Mora døydde før Aasmund hadde fylt ti år, noko han sleit med seinare i livet - han kjente eit ansvar for at ho gjekk bort så tidleg, noko han sette ord på mellom anna i diktet «Gamle Moder». Faren var ein kjent kulturberar, og vert også hugsa som ein kjempekar. Han skal ha vore den einaste som nokon gong klarte å leggje [[Hallvard Ånundsson Vå]] i bakken. Hallvard Vå flytta seinare til [[Bykle kommune|Bykle]] og vart gardbrukar på [[Der nede (Bykle gnr 2/1)|Hovden Der nede]]; heller ikkje i Bykle var det nokon annan som greidde å ta han. Aasmund Vinje skreiv rosande om faren, og meinte han var ein betre filosof enn professorane han hadde møtt - så det var ikkje berre musklar, men også eit godt hovud på mannen.