Veiledere, Administratorer
164 188
redigeringer
ingen redigeringsforklaring
Ingen redigeringsforklaring |
|||
| Linje 33: | Linje 33: | ||
Dei bed meg at eg skal fira | Dei bed meg at eg skal fira<br /> | ||
og ikkje vera so brå, | og ikkje vera so brå,<br /> | ||
men retta meg meir etter andre | men retta meg meir etter andre<br /> | ||
og snusa i kring meg og sjå (…). | og snusa i kring meg og sjå (…).<br /> | ||
Eg læt ikkje jamn meg klippa | Eg læt ikkje jamn meg klippa<br /> | ||
utav deira hagesaks, | utav deira hagesaks,<br /> | ||
eg vil ikkje gå og lirka | eg vil ikkje gå og lirka<br /> | ||
og tala alle til lags. | og tala alle til lags.<br /> | ||
Nei, fram vil eg fara som bylgja, | Nei, fram vil eg fara som bylgja,<br /> | ||
som mektug i stormen stig, | som mektug i stormen stig,<br /> | ||
og beintfram skal vera mitt merke, | og beintfram skal vera mitt merke,<br /> | ||
til inn under det eg sig! | til inn under det eg sig!<br /> | ||
== Sjølvbiografi og dagbok == | == Sjølvbiografi og dagbok == | ||
| Linje 80: | Linje 80: | ||
«I går kveld i gjestebod hjaa Taasen i lag med doktor Schjønsby og frue og frøken Sikveland. Sers hyggjelege folk. Me køyrde heimatt ved midnattstider. Det var litt maane, men yverskya og graatt, so me saag ingenting, og merri braadde paa heimferdi. Og vegarne hadde djupe hjulspor etter bilarne. I svingen ved Lillo hallar vegen sterkt, der velta me. Kari sat bak og eg datt or sleden. Heldt taumarne fast der eg laag. Eine skaaki var komen yver hesteryggen, og hesten slo seg reint vill. Han drog meg etter taumarne eit stykke, og drog taumarne or hendene mine. Kari skreik og ropte. Eg laag tagall og fortumla – i rædsla for at ho ikkje var komi laus, men fylgde med. Eg sprang etter i myrkret og ropte, vonte hesten hadde stogga. Men so fekk eg hald i, at ho kom gangande baketter. Hesten saag me kje noko til. Kari fekk doktor Schjønsby til å bila oss heim, han fylgde og saag etter hesten, som ingenstad var aa finna. Paktaren gjekk paa leiting. Ved 2-tidi um natti kom hesten av seg sjølv. Han hadde fare rundt paa Vangen, taumarne drog han under meidarne. Merkeleg nok so hadde korkje hest eller den fine breidsleden fenge skade. Og det er merkjelegt, at me tvo kom vel fraa det. Det saag stygt ut. Mest for Kari som med vanske fekk beina lause. Eg hev velta av og til før, men hestarne hev stogga og stae rolege. Dette var ein ny og ukjend hest. Vegarne er faarlege i vaarløysingi og ikkje til aa køyra i myrkret.» | «I går kveld i gjestebod hjaa Taasen i lag med doktor Schjønsby og frue og frøken Sikveland. Sers hyggjelege folk. Me køyrde heimatt ved midnattstider. Det var litt maane, men yverskya og graatt, so me saag ingenting, og merri braadde paa heimferdi. Og vegarne hadde djupe hjulspor etter bilarne. I svingen ved Lillo hallar vegen sterkt, der velta me. Kari sat bak og eg datt or sleden. Heldt taumarne fast der eg laag. Eine skaaki var komen yver hesteryggen, og hesten slo seg reint vill. Han drog meg etter taumarne eit stykke, og drog taumarne or hendene mine. Kari skreik og ropte. Eg laag tagall og fortumla – i rædsla for at ho ikkje var komi laus, men fylgde med. Eg sprang etter i myrkret og ropte, vonte hesten hadde stogga. Men so fekk eg hald i, at ho kom gangande baketter. Hesten saag me kje noko til. Kari fekk doktor Schjønsby til å bila oss heim, han fylgde og saag etter hesten, som ingenstad var aa finna. Paktaren gjekk paa leiting. Ved 2-tidi um natti kom hesten av seg sjølv. Han hadde fare rundt paa Vangen, taumarne drog han under meidarne. Merkeleg nok so hadde korkje hest eller den fine breidsleden fenge skade. Og det er merkjelegt, at me tvo kom vel fraa det. Det saag stygt ut. Mest for Kari som med vanske fekk beina lause. Eg hev velta av og til før, men hestarne hev stogga og stae rolege. Dette var ein ny og ukjend hest. Vegarne er faarlege i vaarløysingi og ikkje til aa køyra i myrkret.» | ||
Anders Hovden var ein praktisk kar. Han visste at det var om å gjera å nytte godversdagane om våren for å få korn og poteter i jorda, og at grøda laut inn til rett tid om hausten. Etterjulsvinteren 1924 hadde vori særskilt hard og våren var sein. Sundag 1. juni, da han drog åt [[Nordlia kirke|Nordlikapellet]], var det mange som dreiv med våronn. Presten syntest det var heilt på sin plass. I dagboka si noterte han dette: «Eg preika i Nordlikapellet. Surt ver, regn på ettermiddagen. Mange stader arbeidde dei. Ja, det er sanne nødvendighetsgjerningar no aa faa grøda i jordi. Berre dei ikkje gjekk med vondt samvit og trudde dei synda med det. ”Sabaten er daa til for mennska si skuld – ”. | Anders Hovden var ein praktisk kar. Han visste at det var om å gjera å nytte godversdagane om våren for å få korn og poteter i jorda, og at grøda laut inn til rett tid om hausten. Etterjulsvinteren 1924 hadde vori særskilt hard og våren var sein. Sundag 1. juni, da han drog åt [[Nordlia kirke|Nordlikapellet]], var det mange som dreiv med våronn. Presten syntest det var heilt på sin plass. I dagboka si noterte han dette: «Eg preika i Nordlikapellet. Surt ver, regn på ettermiddagen. Mange stader arbeidde dei. Ja, det er sanne nødvendighetsgjerningar no aa faa grøda i jordi. Berre dei ikkje gjekk med vondt samvit og trudde dei synda med det. ”Sabaten er daa til for mennska si skuld – ”.» | ||
» | |||
== Tidend og landskyld == | == Tidend og landskyld == | ||
| Linje 97: | Linje 96: | ||
Sjølv om dei fleste totningane var mot målet, hadde dei ikkje noko imot at han brukte det. «Dei ser gjerne at eg talar det», skriv han. Og ein av dei leiande storbøndene måtte endatil vedgå at «maalsaki hadde verka til det gode, at bondefolk i byen no kann tala sitt eige maal, og ingen gjer narr av det». Da Landstads reviderte salmebok vart innført i [[Hoff kirke (Østre Toten)|Hoffkyrkja]] rett føre jul i 1926, med 72 mot 23 røyster, skreiv han: «Det var for meg ein stor siger!» Sjølv om dette var riksmålssalmeboka, stod målsalmane mellom dei dansknorske. Sjølv hadde Hovden 34 eigne salmar og éin omsett salme i denne boka og han hadde vori med i revisjonsnemnda. | Sjølv om dei fleste totningane var mot målet, hadde dei ikkje noko imot at han brukte det. «Dei ser gjerne at eg talar det», skriv han. Og ein av dei leiande storbøndene måtte endatil vedgå at «maalsaki hadde verka til det gode, at bondefolk i byen no kann tala sitt eige maal, og ingen gjer narr av det». Da Landstads reviderte salmebok vart innført i [[Hoff kirke (Østre Toten)|Hoffkyrkja]] rett føre jul i 1926, med 72 mot 23 røyster, skreiv han: «Det var for meg ein stor siger!» Sjølv om dette var riksmålssalmeboka, stod målsalmane mellom dei dansknorske. Sjølv hadde Hovden 34 eigne salmar og éin omsett salme i denne boka og han hadde vori med i revisjonsnemnda. | ||
«Dei braakar og skriv um meg til bisp i Nidaros – eg som er 68 aar! Er dei galne?» – skreiv han på etterjulsvinteren i 1928. Det var fyrst og fremst dei frilynte ungdomslaga og venstreavisene som ville ha Hovden til biskop. Da han ikkje vart utnemnd, skreiv han i dagboka: «Eg er vel tilfreds med å sitja her i det nasjonale Sahara og preika for tome benkjer.» Sjølv i denne ørkenen fanst det oasar. Ungdomslaget Totningen og Småbruksskolen med den gilde Tollersrud, som storbøndene reint vil tyne, er slike oasar. Og ein 76 år gammal [[Totenvika|vikværing]] som hadde gått på folkehøgskole i ungdommen «var meg eit fund i den nasjonale øydemarki». Når han er i godlag, kan han sjå ut over bygda og seia: «No ligg fager raudleg glans yver bygdi og Skreia. Jau, det er ei storfin bygd!» Etter eit vellykka sanitetsmøte på [[Skreia]] skriv han: «Det er eit vent folkeferd her, og livsglade. Baade kona mi og eg likte oss godt i laget.» I dagboknotata er det ikkje langt mellom formuleringar som denne: «Folket her er livlege og venlege, og dei er glade i prest og kyrkja.» På 64-årsdagen sin skriv han blid og fornøgd: «Her sit eg som velvyrd prest i ei storstill bygd, paa ein herregard aa kalla, og eig livemaaten». I slike stunder kunne han skrive: | «Dei braakar og skriv um meg til bisp i Nidaros – eg som er 68 aar! Er dei galne?» – skreiv han på etterjulsvinteren i 1928. Det var fyrst og fremst dei frilynte ungdomslaga og venstreavisene som ville ha Hovden til biskop. Da han ikkje vart utnemnd, skreiv han i dagboka: «Eg er vel tilfreds med å sitja her i det nasjonale Sahara og preika for tome benkjer.» Sjølv i denne ørkenen fanst det oasar. Ungdomslaget Totningen og Småbruksskolen med den gilde Tollersrud, som storbøndene reint vil tyne, er slike oasar. Og ein 76 år gammal [[Totenvika|vikværing]] som hadde gått på folkehøgskole i ungdommen «var meg eit fund i den nasjonale øydemarki». Når han er i godlag, kan han sjå ut over bygda og seia: «No ligg fager raudleg glans yver bygdi og Skreia. Jau, det er ei storfin bygd!» Etter eit vellykka sanitetsmøte på [[Skreia]] skriv han: «Det er eit vent folkeferd her, og livsglade. Baade kona mi og eg likte oss godt i laget.» I dagboknotata er det ikkje langt mellom formuleringar som denne: «Folket her er livlege og venlege, og dei er glade i prest og kyrkja.» På 64-årsdagen sin skriv han blid og fornøgd: «Her sit eg som velvyrd prest i ei storstill bygd, paa ein herregard aa kalla, og eig livemaaten». I slike stunder kunne han skrive det som vart byrjinga på [[Totensongen]]: | ||
Sjå desse bygder bjarte<br /> | |||
ved Mjøsens fagre strand.<br /> | |||
Ja, det er Noregs hjarte<br /> | |||
og kjernen av vårt land.<br /> | |||
På milevide vollar<br /> | |||
i djup og villig jord<br /> | |||
den gode grøda follar<br /> | |||
og raust og rikt det gror.<br /> | |||
Vi treng ikkje tvile på at han kjende seg heime på Toten og meinte at dette var Noregs hjarte. Til andre tider hadde pipa ei anna låt: «Kor flate og flaue desse bygderne er mot det storslegne Vestland! Eg vert ikkje anna enn vestlending». | Vi treng ikkje tvile på at han kjende seg heime på Toten og meinte at dette var Noregs hjarte. Til andre tider hadde pipa ei anna låt: «Kor flate og flaue desse bygderne er mot det storslegne Vestland! Eg vert ikkje anna enn vestlending». | ||