lokalhistoriewiki.no

Brattrud (Bagn): Forskjell mellom sideversjoner

Side Samtale

Brattrud (Bagn) (vis kilde)

Sideversjonen fra 11. aug. 2020 kl. 12:53

1 289 byte lagt til ,  11. aug. 2020
ingen redigeringsforklaring
(fikser infoboks)
Ingen redigeringsforklaring
 
(8 mellomliggende versjoner av 3 brukere er ikke vist)
Linje 1: Linje 1:
{{Infoboks matrikkelgård
{{Infoboks gard
| målform      = nn
| målform      = nn
| bgfarge      =  
| bgfarge      =  
Linje 11: Linje 11:
| sokn          = [[Bagn sokn|Bagn]]
| sokn          = [[Bagn sokn|Bagn]]
| kommune      = [[Sør-Aurdal]]
| kommune      = [[Sør-Aurdal]]
| fylke        = [[Oppland]]
| fylke        = [[Innlandet fylke|Innlandet]]
| gnr          = 23
| gnr          = 23
| bnr          =  
| bnr          =  
| postnr        =  
| postnr        =  
}}
}}
'''Brattrud''', tidligare skrevet '''Bratrud''', er ein gard i [[Bagn]] i [[Sør-Aurdal]]. Han ligg i Vestre Bagn på omkring 470 moh.  
'''[[Brattrud (Bagn)|Brattrud]]''', tidlegare skreve '''Bratrud''', er ein gard i [[Bagn]] i [[Sør-Aurdal]]. Han ligg i Vestre Bagn på omkring 470 moh.  


==Namn==
==Namn==
Linje 24: Linje 24:
==Historie==
==Historie==


Den fyrste skriftlege kjelda som nemner garden er eit [[diplom]] datert [[7. april]] [[1454]], som fortel at Ivar Ivarsson selde ti [[laupsbol]] i Brattrud (''Brattarudhi'') til Hallkjell Thorgilsson<ref>[http://www.dokpro.uio.no/perl/middelalder/diplom_vise_tekst.prl?b=829&s=n&str= DN I, nr. 828]</ref>. Garden må ha vore eldre enn dette, og namneleddet [[gårdsnavn#-rud|-rud]] tyder på norrøn tid. Den ser ut til å ha vorte ein [[ødegard]], som så ble nyrydda tidleg på 1500-talet. Rundt midten av 1600-talet var det to garder, [[Søre Brattrud (Sør-Aurdal)|Søre Brattrud]] og [[Nørdre Brattrud (Sør-Aurdal)|Nørdre Brattrud]]. Søre Brattrud vart vidare delt i to like deler i [[1760]], medan Nørdre vart delt i to like deler i [[1724]]. Bruk 1 er eit av dei to fra Nørdre Brattrud.
Den fyrste skriftlege kjelda som nemner garden er eit [[diplom]] datert [[7. april]] [[1454]], som fortel at Ivar Ivarsson selde ti [[laupsbol]] i Brattrud (''Brattarudhi'') til Hallkjell Thorgilsson<ref>[http://www.dokpro.uio.no/perl/middelalder/diplom_vise_tekst.prl?b=829&s=n&str= DN I, nr. 828]</ref>. Garden må ha vore eldre enn dette, og namneleddet [[gårdsnavn#-rud|-rud]] tyder på norrøn tid. Den ser ut til å ha vorte ein [[øydegard]], som så vart nyrydda tidleg på 1500-talet. Rundt midten av 1600-talet var det to garder, [[Søre Brattrud (Sør-Aurdal)|Søre Brattrud]] og [[Nørdre Brattrud (Sør-Aurdal)|Nørdre Brattrud]]. Søre Brattrud vart vidare delt i to like deler i [[1760]], medan Nørdre vart delt i to like deler i [[1724]]. Bruk 1 er eit av dei to frå Nørdre Brattrud.
 
Utskilde bruk:
 
;Frå [[Søre Brattrud (Sør-Aurdal)|Søre Brattrud]]:
* [[Søre Brattrud (Sør-Aurdal 23/7)]] bnr. 7, oppretta ved deling i 1760.
** [[Ranangen (Sør-Aurdal)|Ranangen]], fråseld i 1763, kjøpt attende i 1799.
* [[Midtre Brattrud (Sør-Aurdal 23/9)|Midtre Brattrud]] bnr. 9, oppretta ved deling i 1760.
** [[Øvre midtre Brattrud (Sør-Aurdal)|Øvre midtre Brattrud]] bnr. 14, utskild i 1900.
** [[Øvre Brattebakke (Sør-Aurdal)|Øvre Brattebakke]] bnr. 15, utskild i 1903.
 
;Frå [[Nørdre Brattrud (Sør-Aurdal)|Nørdre Brattrud]]:
* [[Nørdre Brattrud bruk I (Sør-Aurdal)|Nørdre Brattrud bruk I]], oppretta ved deling i 1724. Saman med bnr. 3 frå 1764 til 1783.
** [[Haugrud (Sør-Aurdal)|Haugrud]] bnr. 6, fråseld i 1754.
** [[Nørdre Brattrud (Sør-Aurdal 23/1)|Nørdre Brattrud]] bnr. 1, oppretta ved skylddeling i 1886.
** [[Nedre Brattrud (Sør-Aurdal 23/2)|Nedre Brattrud]] bnr. 2, oppretta ved skylddeling i 1886.
* [[Øvre Brattrud (Sør-Aurdal 23/3)|Øvre Brattrud]] bnr. 3, oppretta ved deling i 1724. Saman med bruk I frå 1764 til 1783.
** [[Håvardsrud (Sør-Aurdal)|Håvardsrud]], husmannsplass, fråseld i 1754, kjøpt attende i 1797.
** [[Lijordhaugen (Sør-Aurdal)|Lijordhaugen]] bnr. 5, utskild i 1841.


==Eigarar==
==Eigarar==
Linje 30: Linje 48:
Garden var i det minste dels i bondeeige i [[seinmellomalderen]], men seinare dokument tyder på at også kyrkje eller kongen eigde part i han. Eigarane var:
Garden var i det minste dels i bondeeige i [[seinmellomalderen]], men seinare dokument tyder på at også kyrkje eller kongen eigde part i han. Eigarane var:


* Ivar Ivarsson: Selde 10 laupsbol i garden i 1454.
* ''Ivar Ivarsson'': Selde 10 laupsbol i garden i 1454.
* Hallkjell Torgilson: Eigar (av part?) frå 1454.
* ''Hallkjell Torgilson'': Eigar (av part?) frå 1454.
* Håvard Bjørnsson: Selde 10 laupsbol i garden med samtykkje frå kona Gudrun Torbjørnsdotter i 1466.
* ''Håvard Bjørnsson: Selde 10 laupsbol i garden med samtykkje frå kona Gudrun Torbjørnsdotter i 1466.''
* Gunnar Torleivsson: Eigar (av part?) frå 1466.
* ''Gunnar Torleivsson: Eigar (av part?) frå 1466.''
* ''Ukjende eigarar''
* ''Ukjende eigarar''
* [[Bjørn Brattrud (1500-talet)|Bjørn Brattrud]]: Odelsbonde, sonen tok over omkring 1612.
* ''[[Bjørn Brattrud]]: Odelsbonde, sonen tok over omkring 1612.''
* Ola og Bjørn Bjørnsson: Søner av forrige eigar.
* ''Ola og Bjørn Bjørnsson: Søner av forrige eigar.''
* Krona: Eigde 4 skinn i 1647, 1/2 hus i 1667.
* ''Krona'': Eigde 4 skinn i 1647, 1/2 hus i 1667.
* Reidar Skjaker: Eigde 1 1/2 hud i 1647.
* ''Reidar Skjaker'': Eigde 1 1/2 hud i 1647.
* Knut Endresson: Oppsitjar og eigar av 1 hud i 1647.
* ''Knut Endresson'': Oppsitjar og eigar av 1 hud i 1647.
* Elling øvre Skjaker og medarvingar: 1 1/2 hud i 1667.
* ''Elling øvre Skjaker'' og medarvingar: 1 1/2 hud i 1667.
* Svein Reiersson Nerlaus: 1 1/2 hus saman med Elling Skjaker i 1670, selde i 1690.
* ''Svein Reiersson Nerlaus'': 1 1/2 hus saman med Elling Skjaker i 1670, selde i 1690.
* Laurits Lauritsson på [[Bragernes]]: Eigde krongodset i 1685, 1/2 hus i Søre Brattrud.
* ''Laurits Lauritsson'' på [[Bragernes]]: Eigde krongodset i 1685, 1/2 hus i Søre Brattrud.
* [[Ola Ellingsson Dølve]]: Kjøpte 1/2 hud i Søre Brattrud av Laurits Lauritsson.
* ''[[Ola Ellingsson Dølve]]'': Kjøpte 1/2 hud i Søre Brattrud av Laurits Lauritsson.
* Ola Østensson Heie frå [[Flå (Hallingdal)|Flå]] i [[Hallingdal]]: Kjøpte 1 1/2 hus for 96 [[riksdaler|rd.]] i 1690.
* ''Ola Østensson Heie'' frå [[Flå (Hallingdal)|Flå]] i [[Hallingdal]]: Kjøpte 1 1/2 hus for 96 [[riksdaler|rd.]] i 1690.
* Amund Olsson: Son av forrige eigar, arvea ein del etter mor si og kjøpte meir i 1714.
* ''Amund Olsson'': Son av forrige eigar, arvea ein del etter mor si og kjøpte meir i 1714.
* Harald Ellingsson Torsrud: Kjøpte 1/2 hud i Søre Brattrud for 50 rd. frå arvingane til Ola Ellingsson Dølve.
* ''Harald Ellingsson Torsrud'': Kjøpte 1/2 hud i Søre Brattrud for 50 rd. frå arvingane til Ola Ellingsson Dølve.
* Aslak Hallvorsson: Oppsitjar på Søre Brattrud, kjøpte ut dei andre i 1727.
* ''Aslak Hallvorsson'': Oppsitjar på Søre Brattrud, kjøpte ut dei andre i 1727.


Etter dette er det samanfall mellom eigarar og brukarar. For brukarar, sjå artiklar om dei einskilde bruka.
Etter dette er det samanfall mellom eigarar og brukarar. For brukarar, sjå artiklar om dei einskilde bruka.
Linje 79: Linje 97:
|-
|-
| '''Matrikkel 1647'''
| '''Matrikkel 1647'''
|  2 1/2 hus og 4 skinn<ref>Skattematrikkene 1647 bind IV, s. 74</ref><br/>
|  2 1/2 hus og 4 skinn<ref>Skattematrikkelen 1647 bind IV, s. 74</ref><br />
* Oppsitjar Knut [Endresson] 1 hus med bygsel
* Oppsitjar Knut [Endresson] 1 hus med bygsel
* Krona 4 skin med bygsel
* Krona 4 skin med bygsel
Linje 111: Linje 129:


* {{kartverket|127193}}
* {{kartverket|127193}}
* {{folketelling bosted land|bf01058264002834|Braterud|1801|Aurdal prestegjeld}}
* {{folketelling|bf01058264002834|Braterud|1801|Aurdal prestegjeld}}
* {{folketelling bosted land|bf01038073001244|Bratrud|1865|Sør-Aurdal prestegjeld}}
* {{folketelling|bf01038073001244|Bratrud|1865|Sør-Aurdal prestegjeld}}
* {{folketelling bosted land|bf01036451000993|Bratrud|1910|Sør-Aurdal herred}}
* {{folketelling|bf01036451000993|Bratrud|1910|Sør-Aurdal herred}}


[[Kategori:Garder]]
[[Kategori:Garder]]
Linje 119: Linje 137:
[[Kategori:Bagn]]
[[Kategori:Bagn]]
{{artikkelkoord|60.814444|N|9.537222|Ø}}
{{artikkelkoord|60.814444|N|9.537222|Ø}}
{{nn}}
Trond Nygård (Kallrustad)
Veiledere, Administratorer
164 188

redigeringer

Hentet fra «https://dev.lokalhistoriewiki.no/wiki/Spesial:Mobildiff/440561...1530685»