Veiledere, Administratorer
164 188
redigeringer
lenkjer
(lenkjer) |
|||
| (10 mellomliggende versjoner av 2 brukere er ikke vist) | |||
| Linje 6: | Linje 6: | ||
| bildestr = | | bildestr = | ||
| bildetekst = | | bildetekst = | ||
| kommunenummer = | | kommunenummer = 4222 | ||
| fylke = [[ | | fylke = [[Agder fylke|Agder]] | ||
| administrasjonssenter = [[Bykle]] | | administrasjonssenter = [[Bykle]] | ||
<!--befolkningstall, -år og kommuneareal hentes fra sentral liste og oppdateres automatisk!--> | <!--befolkningstall, -år og kommuneareal hentes fra sentral liste og oppdateres automatisk!--> | ||
| Linje 17: | Linje 17: | ||
| annet = | | annet = | ||
}} | }} | ||
<onlyinclude><includeonly>[[Fil:0941 Bykle komm.png|thumb|80px]]</includeonly>'''[[Bykle kommune]]''' ligg heilt nord i [[Setesdal]]en i [[Aust-Agder]] | <onlyinclude><includeonly>[[Fil:0941 Bykle komm.png|thumb|80px]]</includeonly>'''[[Bykle kommune]]''' ligg heilt nord i [[Setesdal]]en i [[Agder fylke]] (før 1. januar 2020 i [[Aust-Agder]]). Kommunen grensar i nord og aust til kommunane [[Vinje kommune|Vinje]] og [[Tokke kommune|Tokke]] i [[Vestfold og Telemark]], i sør til [[Valle kommune|Valle]] og [[Sirdal kommune|Sirdal]] i Agder og [[Sandnes kommune|Sandnes]] i [[Rogaland]], og i vest til [[Hjelmeland kommune|Hjelmeland]] og [[Suldal kommune|Suldal]] i Rogaland. Kommunen vart utskilt frå [[Valle kommune]] i 1902. | ||
Bykle har store [[vasskraft]]ressursar, og store delar av kommuneinntektene kjem frå produksjon av elektrisitet frå vasskraft. [[Hovden (Bykle)|Hovden]] er | Bykle har store [[vasskraft]]ressursar, og store delar av kommuneinntektene kjem frå produksjon av elektrisitet frå vasskraft. [[Hovden (Bykle)|Hovden]] er den største vintersportsstaden sør for [[Hardangervidda]]. I [[Kulturminneåret 1997]] blei [[Byklestigen]] vald til kommunen sitt [[kulturminne]].</onlyinclude> | ||
==Namn== | ==Namn== | ||
| Linje 47: | Linje 47: | ||
På fjellet har jakt vore viktig i uminnelege tider. Særleg jakt på [[rein]], [[hare|jase]] og [[rype]] har vore viktige som matauk, medan pelsjakt på rev og rovdyr har vore ei viktig attåtnæring for ein del. På 1800-talet byrja ein også med tamrein. For å få drifta lønnsam vart det henta ned [[samar]] frå [[Nord-Noreg]], til det som vel må vere den sørlegaste busettinga av reindriftssamar. | På fjellet har jakt vore viktig i uminnelege tider. Særleg jakt på [[rein]], [[hare|jase]] og [[rype]] har vore viktige som matauk, medan pelsjakt på rev og rovdyr har vore ei viktig attåtnæring for ein del. På 1800-talet byrja ein også med tamrein. For å få drifta lønnsam vart det henta ned [[samar]] frå [[Nord-Noreg]], til det som vel må vere den sørlegaste busettinga av reindriftssamar. | ||
I nyare tid er det særleg to ting som har vore viktig for Bykles økonomi: Kraftproduksjon og turisme. Det er fleire kraftverk i kommunen, med produksjon på 361 MW (2003). For turismen er særleg [[Hovden (Bykle)|Hovden]] ein viktig stad; dette er ein av dei mest kjende vintersportsstadane. Det er også mange fotturistar i Setesdalsheiene som nytter dei ni [[turisthytte]]ne eller andre overnattingstilbod. Ein kan seie at kraftproduksjonen gav grunnlag for investering i turistnæringa, og at turistnæringa har gjeve grunnlag for anna næringsverksemd innan service og sal. | I nyare tid er det særleg to ting som har vore viktig for Bykles økonomi: Kraftproduksjon og turisme. Det er fleire kraftverk i kommunen, med produksjon på 361 MW (2003). For turismen er særleg [[Hovden (Bykle)|Hovden]] ein viktig stad; dette er ein av dei mest kjende vintersportsstadane. Det er også mange fotturistar i Setesdalsheiene som nytter dei ni [[turisthytte]]ne eller andre overnattingstilbod. Ein kan seie at kraftproduksjonen gav grunnlag for investering i turistnæringa, og at turistnæringa har gjeve grunnlag for anna næringsverksemd innan service og sal. | ||
==Språk== | |||
Bykle kommune har vedtak om nynorsk målføre i forvaltninga. Det har vore diskutert om ein skal endre dette til nøytralt, av di det ikkje alltid har vore lett å få søkjarar til kommunale stillingar. | |||
Dialekta i kommunen er i hovudsak ein variant av [[setesdalsdialekt]]. [[Byklemål]]et kan delast i tre variantar. I sør, til og med [[Bykle|Bykle kyrkjebygd]], ligg målet nær [[vallemål]]et, i nord, særleg i [[Fjellgardane (Bykle)|Fjellgardane]], er det så sterk påvirkning frå [[vest-telemarksdialekt]]. I den midtre delen av kommunen, rundt [[Hoslemo (grend)|Hoslemo]] er målet ein mellomting mellom desse to. I ''Bykle kultursoge'' er dei tre variantane av byklemål kalla ''byklumsmål'', ''hoslemomål'' og ''fjellgardsmål''. | |||
==Administrative einingar== | ==Administrative einingar== | ||
{{thumb|AA Bykle Rådhus 01craW.JPG|Bykle rådhus i Kyrkjebygdi.|Siri Johannessen|2011}} | |||
Bykle kommune svarar til [[Bykle sokn]] i [[Den norske kyrkje]]. Det låg tidlegare i [[Valle prestegjeld]], og sjølv om det no er einaste sokn i [[Bykle kyrkjelege fellesråd]] vert soknet framleis drive saman med [[Valle sokn]] og [[Hylestad sokn]]. Det tilhøyrer [[Otredal prosti]] i [[Agder og Telemark bispedømme]]. | Bykle kommune svarar til [[Bykle sokn]] i [[Den norske kyrkje]]. Det låg tidlegare i [[Valle prestegjeld]], og sjølv om det no er einaste sokn i [[Bykle kyrkjelege fellesråd]] vert soknet framleis drive saman med [[Valle sokn]] og [[Hylestad sokn]]. Det tilhøyrer [[Otredal prosti]] i [[Agder og Telemark bispedømme]]. | ||
[[Bykle og Valle lensmannsdistrikt]], med kontor i [[Valle]], tilhøyrer [[Agder politidistrikt]]. Rettsområdet er [[Kristiansand tingrett]]. | [[Bykle og Valle lensmannsdistrikt]], med kontor i [[Valle]], tilhøyrer [[Agder politidistrikt]]. Rettsområdet er [[Kristiansand tingrett]]. | ||
==Kommunevåpen== | ==Kommunevåpen== | ||
| Linje 62: | Linje 69: | ||
* {{WP-lenke|Bykle|nb}} | * {{WP-lenke|Bykle|nb}} | ||
* [https://snl.no/Bykle%2Fkommune_i_Aust-Agder Bykle - kommune i Aust-Agder] i ''Store norske leksikon'' | * [https://snl.no/Bykle%2Fkommune_i_Aust-Agder Bykle - kommune i Aust-Agder] i ''Store norske leksikon'' | ||
* {{Bykle kultursoge 1993}} | |||
[[Kategori:Bykle kommune| ]] | [[Kategori:Bykle kommune| ]] | ||
[[Kategori:Etableringer i 1902]] | |||
[[Kategori:Setesdal]] | [[Kategori:Setesdal]] | ||
{{nn}}{{artikkelkoord|59.3569139|N|7.3580778|Ø}} | |||