76
redigeringer
→Namn på Flolid/Guløy som kan vere knytta til Gulatinget
(→Flolid) |
|||
| Linje 41: | Linje 41: | ||
Ein tingstad for Gulatinget var på garden [[Flolid (gard i Gulen)|Flolid]] på [[Guløy]] i Gulen kommune, men om dette var den opphevlege staden veit si ikkje sikkert. Ein svakheit for teorien om Guløy som opphavleg tingstad er at det i nokre versjonar av ''[[Håkon Håkonssons saga]]'' står at han «lét gjere kyrkje i Guløy nord for Bergen der dei hadde reist på Gulating».<ref>Sitert frå Helle 2001: 51. </ref> Når i hans regjeringstid frå 1217 til 1263 dette hende er ikkje sikkert. Då Landslova skulle leggast fram for tinga i 1274 heitte det at ting skulle møte «i Guløy på rett tingstad».<ref>Sitert frå Helle 2001: 51.</ref> Knut Helle konkluderar i boka ''Gulatinget og Gulatingslova'' med at Gulatinget vart «halde på minst tre ulike stader i mellomalderen: Fyrst «I Gulen», så «i Guløy» og til slutt i Bergen».<ref>Helle 2001: 52.</ref>Gulen er eit namn kommunen tok i 1890- åra. Guløy heiter ei lita halvøy som tilhøyrer Flolid gard. | Ein tingstad for Gulatinget var på garden [[Flolid (gard i Gulen)|Flolid]] på [[Guløy]] i Gulen kommune, men om dette var den opphevlege staden veit si ikkje sikkert. Ein svakheit for teorien om Guløy som opphavleg tingstad er at det i nokre versjonar av ''[[Håkon Håkonssons saga]]'' står at han «lét gjere kyrkje i Guløy nord for Bergen der dei hadde reist på Gulating».<ref>Sitert frå Helle 2001: 51. </ref> Når i hans regjeringstid frå 1217 til 1263 dette hende er ikkje sikkert. Då Landslova skulle leggast fram for tinga i 1274 heitte det at ting skulle møte «i Guløy på rett tingstad».<ref>Sitert frå Helle 2001: 51.</ref> Knut Helle konkluderar i boka ''Gulatinget og Gulatingslova'' med at Gulatinget vart «halde på minst tre ulike stader i mellomalderen: Fyrst «I Gulen», så «i Guløy» og til slutt i Bergen».<ref>Helle 2001: 52.</ref>Gulen er eit namn kommunen tok i 1890- åra. Guløy heiter ei lita halvøy som tilhøyrer Flolid gard. | ||
====Namn på Flolid/Guløy som kan vere knytta til Gulatinget==== | {{thumb|Eksempel.jpg|beskrivelse|fotograf/kilde}}====Namn på Flolid/Guløy som kan vere knytta til Gulatinget==== | ||
{{thumb|Domsteinen.jpg|Dette er domsteinen på toppen av Guløy. Historiske overleveringar seier at her vart dommen avsagt på Gulatinget i oldtida. Undersida viser at steinen er lagt opp.|Liv Karin Flolid Lien}} | {{thumb|Domsteinen.jpg|Dette er domsteinen på toppen av Guløy. Historiske overleveringar seier at her vart dommen avsagt på Gulatinget i oldtida. Undersida viser at steinen er lagt opp.|Liv Karin Flolid Lien}} | ||
* Domsteinen: ligg på toppen av Guløy. Namnet seier kva han vart brukt til. Når du står ved steinen, vendt mot landsida, ser du berget slik det var før det grodde til for mykje, eit fint amfi. | * Domsteinen: ligg på toppen av Guløy. Namnet seier kva han vart brukt til. Når du står ved steinen, vendt mot landsida, ser du berget slik det var før det grodde til for mykje, eit fint amfi. | ||
| Linje 48: | Linje 48: | ||
* På vestvågen ligg Veholmen: der vigsla dei tinget med blot i hedensk tid. | * På vestvågen ligg Veholmen: der vigsla dei tinget med blot i hedensk tid. | ||
* Krosshaugen: det er vel rimeleg å tru at her stod krossen, den første dei hadde på tinget. Den vesle krossen som vart flytta til kyrkja på Flolidstranda, og seinare fekk avslege eine armen, då han vart flytta til [[Eivindvik]].Denne små krossen om opphaveleg var på Gulatinget, stod innafor kyrkjemuren, til ca 1930-40. Seinare vart han slått sund og lagt i ei grøft. Dei to krossane som står i Eivindvik no, vart flytta dit dei står, i prost Dahl si tid. Dei har altså vore flytta, kanskje fleire gonger. Niel Griis Astrup Dahl var prest i Eivindvik prestegjeld på 1800- talet. | * Krosshaugen: det er vel rimeleg å tru at her stod krossen, den første dei hadde på tinget. Den vesle krossen som vart flytta til kyrkja på Flolidstranda, og seinare fekk avslege eine armen, då han vart flytta til [[Eivindvik]].Denne små krossen om opphaveleg var på Gulatinget, stod innafor kyrkjemuren, til ca 1930-40. Seinare vart han slått sund og lagt i ei grøft. Dei to krossane som står i Eivindvik no, vart flytta dit dei står, i prost Dahl si tid. Dei har altså vore flytta, kanskje fleire gonger. Niel Griis Astrup Dahl var prest i Eivindvik prestegjeld på 1800- talet. | ||
Timmerøyna: Ligg vest for Flolid. Sagnet seier at dette var holmgangsplassen. Hans B. Flolid brevveksla med skulestyrar B.E. Bendiksen Han fortalde denne historia i 1911, i brev til Bendiksen: "Det står i Egil Skalagrims saga, kap 57. Han stemte sin rettsak, arvesak, til Gulatinget, og der tilbød sin motstander, at gå holmgang, som også ble gjort på en holme, der ikke lå langt fra tingstedet. Dette stemmer treffende, og er sikkert den lille ø eller holme der ligger like nord for Guløen, som nu kalles Timmerøen. | Timmerøyna: Ligg vest for Flolid. Sagnet seier at dette var holmgangsplassen. Hans B. Flolid brevveksla med skulestyrar B.E. Bendiksen Han fortalde denne historia i 1911, i brev til Bendiksen: "Det står i Egil Skalagrims saga, kap 57. Han stemte sin rettsak, arvesak, til Gulatinget, og der tilbød sin motstander, at gå | ||
holmgang, som også ble gjort på en holme, der ikke lå langt fra tingstedet. Dette stemmer treffende, og er sikkert den lille ø eller holme der ligger like nord for Guløen, som nu kalles Timmerøen. | |||
Midt oppe på holmen er en ganske flad vold, som nu er oppdyrket hvor der også var en meget rund cirkel av sten. Øens dengang eier fortalde mig efter sagnet, det var her Egil Skalagrim gikk duel, og fældte sin motstander, Kortatle. Videre viste han mig, ikke langt derifra det sted hvor sagnet siger han skulde være gravlagt. | Midt oppe på holmen er en ganske flad vold, som nu er oppdyrket hvor der også var en meget rund cirkel av sten. Øens dengang eier fortalde mig efter sagnet, det var her Egil Skalagrim gikk duel, og fældte sin motstander, Kortatle. Videre viste han mig, ikke langt derifra det sted hvor sagnet siger han skulde være gravlagt. | ||
Det viser ennu ligsom en gravhøi eller avlang tue, på det formentlige sted". | Det viser ennu ligsom en gravhøi eller avlang tue, på det formentlige sted". | ||
Referanse: O.A. Øverland "Norgeshistorie",utgive 1885. Der er holmgangen nøye skildra. | Referanse: O.A. Øverland "Norgeshistorie",utgive 1885. Der er holmgangen nøye skildra. | ||
<gallery>{{thumb|Timmerøyna|beskrivelse|fotograf/kilde}} | |||
Timmerøyna|Bildetekst1 | |||
</gallery> | |||
====Kyrkja på Flolidstranda==== | ====Kyrkja på Flolidstranda==== | ||