50 075
redigeringer
ingen redigeringsforklaring
Ingen redigeringsforklaring |
Ingen redigeringsforklaring |
||
| (14 mellomliggende versjoner av 5 brukere er ikke vist) | |||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
<onlyinclude>{{thumb høyre|Osnes-familien.jpg|Hans B. Osnes med familie | <onlyinclude>{{thumb høyre|Osnes-familien.jpg|Hans B. Osnes med familie kring 1910.|Gustav Osnes}} | ||
'''[[Hans B. Osnes|Hans Berntsen Osnes]]''' (fødd i [[Ulstein kommune|Ulstein]] [[19. juni]] [[1872]], død same stad [[14. oktober]] [[1958]]) var lærar, gardbrukar, forretningsdrivande og pressemann. Han var aktiv i norskdoms- og fråhaldsrørsla og i lokalpolitikken. I ei jubileumsomtale da han runda 85 år, vart han karakterisert som «ein av sentrumsfigurane i bondereisinga i [[Møre og Romsdal]]». Han var engasjert i [[Norges Bondelag|Landmannsforbundet]] frå 1906 og i [[Bondepartiet]] da det vart stifta, og var ei tid redaktør for bondebladet [[Sunnmøre Tidend]]. Han var også ein tiltaksmann som sette i gang ei rekkje moderniseringstiltak i heimbygda. I ei omtale frå 1919 blir han av ein sambygding karakterisert slik: «Hans B. Osnes er ein evnerik og energisk mann - full av idear og handlekraft, og det stend javnt eit friskt ver av han.»<noinclude><ref>Bygdebok for Ulstein og Hareid, band IV, side 563-564, siterer G. Osnes i heftet om [[Romsdals amt]], Ulstein herad, i serien ''[[Norges næringsveie]]'' (1919).</ref></noinclude></onlyinclude> | |||
== Familie == | == Familie == | ||
| Linje 7: | Linje 8: | ||
== Utdanning == | == Utdanning == | ||
Etter folkeskulen gjekk Osnes to kurs ved [[Sunnmøre amtsskule]] som da hadde tilhald i Ulstein. Frå 1889-1891 var han ved [[Stord seminar]] og tok lærareksamen. Deretter gjekk han [[middelskole|mellomskulen]] i [[Volda]] 1891-1892. Etter nokre år i lærarpostar | Etter folkeskulen gjekk Osnes to kurs ved [[Sunnmøre amtsskule]] som da hadde tilhald i Ulstein. Frå 1889-1891 var han ved [[Stord seminar]] og tok lærareksamen. Deretter gjekk han [[middelskole|mellomskulen]] i [[Volda]] 1891-1892. Etter nokre år i lærarpostar forbetra han lærareksamenen sin som privatelev ved [[Volda lærarskule]] i 1898. | ||
== Lærargjerninga == | == Lærargjerninga == | ||
| Linje 27: | Linje 28: | ||
Frå ungdomen av engasjerte Hans Osnes seg sterkt for ymse idealistiske føremål som ungdomsarbeid, fråhaldssak og norskdom. Medan han hadde fyrste lærarposten sin i Herøy, fekk han i gang musikklaget Ulf. I Skjåk blir han rekna som den fyrste typiske ”vestlandslæraren” i bygda. Han innførte nye måtar å drive undervisning på. Han vart ei drivande kraft i det frilynde ungdomslaget i Nordberg., og han var etter alt å dømme den fyrste i Skjåk som for alvor tok opp fråhaldsarbeidet. Han vart også ein føregangsmann for landsmålet i bygda. | Frå ungdomen av engasjerte Hans Osnes seg sterkt for ymse idealistiske føremål som ungdomsarbeid, fråhaldssak og norskdom. Medan han hadde fyrste lærarposten sin i Herøy, fekk han i gang musikklaget Ulf. I Skjåk blir han rekna som den fyrste typiske ”vestlandslæraren” i bygda. Han innførte nye måtar å drive undervisning på. Han vart ei drivande kraft i det frilynde ungdomslaget i Nordberg., og han var etter alt å dømme den fyrste i Skjåk som for alvor tok opp fråhaldsarbeidet. Han vart også ein føregangsmann for landsmålet i bygda. | ||
Det vart fråhaldssaka som skulle bli det viktigaste arbeidsfeltet for Osnes innan den idealistiske verksemda i åra som kom. Da han tok til som bonde, brukte han samstundes haustane og vintrane til | Det vart fråhaldssaka som skulle bli det viktigaste arbeidsfeltet for Osnes innan den idealistiske verksemda i åra som kom. Da han tok til som bonde, brukte han samstundes haustane og vintrane til å reise som talar og organisator for IOGT. Reisene gjekk over store delar av landet, særleg Trøndelags-fylka, Gudbrandsdalen, Agder og Rogaland forutan «nærområdet» på Nordvestlandet. | ||
Osnes var også sterkt interessert i bygdesoga, og han samla og bearbeidde mykje lokalhistorisk stoff. | Osnes var også sterkt interessert i bygdesoga, og han samla og bearbeidde mykje lokalhistorisk stoff. | ||
| Linje 35: | Linje 36: | ||
== Kjelder og litteratur == | == Kjelder og litteratur == | ||
* | *{{folketelling|pf01037391002168|Hans Berntsen Osnæs|1900|Vestnes herred|nn}}. | ||
* | *{{folketelling|pf01036753001884|Hans B. Osnes|1910|Ulstein herred|nn}}. | ||
*''Fylket'' 15.6.1957: 85-årsjubileumsomtale av H.B.Osnes | *''Fylket'' 15.6.1957: 85-årsjubileumsomtale av H.B.Osnes | ||
*Hosar, Hans P.: Skjåk bygdebok band 3, Skjåk 1998. | *Hosar, Hans P.: Skjåk bygdebok band 3, Skjåk 1998. | ||
| Linje 42: | Linje 43: | ||
*Waage, Asbjørn: ''Bygdebok for Ulstein og Hareid, band III. Gardar og folk'', 1982, side 297 | *Waage, Asbjørn: ''Bygdebok for Ulstein og Hareid, band III. Gardar og folk'', 1982, side 297 | ||
*Waage, Asbjørn: ''Bygdebok for Ulstein og Hareid, band IV. Gardar og folk'', 1982, side 563-564 og 570-571 | *Waage, Asbjørn: ''Bygdebok for Ulstein og Hareid, band IV. Gardar og folk'', 1982, side 563-564 og 570-571 | ||
==Eksterne lenker== | |||
* {{hbr1-1|pf01036753001884|Hans B. Osnes}}. | |||
{{DEFAULTSORT:Osnes, Hans B.}} | {{DEFAULTSORT:Osnes, Hans B.}} | ||
[[Kategori: | |||
[[Kategori: | [[Kategori:Ulstein kommune]] | ||
[[Kategori:Personer | [[Kategori:Herøy kommune (Møre og Romsdal)]] | ||
[[Kategori: | [[Kategori:Personer]] | ||
[[Kategori:Skjåk kommune]] | |||
[[Kategori:Vestnes kommune]] | |||
[[Kategori:Lærere]] | [[Kategori:Lærere]] | ||
[[Kategori:Gardbrukere]] | [[Kategori:Gardbrukere]] | ||
[[Kategori:Målfolk]] | [[Kategori:Målfolk]] | ||
[[Kategori: | [[Kategori:Sp-politikere]] | ||
[[Kategori:Avholdsfolk]] | [[Kategori:Avholdsfolk]] | ||
{{ | [[Kategori:IOGT]] | ||
[[Kategori:Fødsler i 1872]] | |||
[[Kategori:Dødsfall i 1958]] | |||
{{F2}} | |||
{{nn}} | |||