Veiledere, Administratorer
164 188
redigeringer
(Presiseringar) |
(bilete av landsgymnaset) |
||
Linje 3: | Linje 3: | ||
== Familie, oppvekst og utdanning == | == Familie, oppvekst og utdanning == | ||
[[Bilde:Aars og Voss skole 1880.jpg|thumb|Aars og Voss skole, ca. 1880 {{byline|O. Væring}}]] | [[Bilde:Aars og Voss skole 1880.jpg|thumb|Aars og Voss skole, ca. 1880. {{byline|O. Væring}}]] | ||
Familienamnet Voss stammar frå tyske innvandrarar på 1700-talet, og har ikkje noko med det norske stadnamnet å gjere. Johan Fredrik Voss sin farfars farfar Jacob Voss kom frå Meklenburg i 1776 og vart kjøpmann på Bryggen i Bergen. | Familienamnet Voss stammar frå tyske innvandrarar på 1700-talet, og har ikkje noko med det norske stadnamnet å gjere. Johan Fredrik Voss sin farfars farfar Jacob Voss kom frå Meklenburg i 1776 og vart kjøpmann på Bryggen i Bergen. | ||
Linje 15: | Linje 15: | ||
== Landsgymnaset og skulefagleg verksemd elles == | == Landsgymnaset og skulefagleg verksemd elles == | ||
[[Bilde:Eidsvoll landsgymnas Wilse 1924.jpg|thumb|Eidsvoll landsgymnas i 1924. {{byline|Anders Beer Wilse}}]].}}Yrkesbanen til Johan Fredrik Voss tok for alvor til i 1910. Saman med studiekameraten [[Olav Riste]] kjøpte han det året [[Skulestaden Volda|Aage Stabells private middelskule]] i [[Volda]], og starta der det fyrste gymnaset i landet med landsmål (nynorsk) som hovudmål. Det vart ein suksess, og kan reknast som det fyrste landsgymnaset i landet.<ref>[http://da.digitalarkivet.no/ft/person/pf01036754000956/ Folketeljinga 1910 for Volda]</ref> I 1917 fekk Voss lektorstilling på det fyrste ''offentlege'' landsgymnaset som var starta på [[Voss]] året før. Der var han i fem år, til han i 1922 vart den fyrste rektoren på [[Eidsvoll landsgymnas|Eidsvoll offentlege landsgymnas]]. Det stod hard strid om denne rektortilsetjinga, fyrst og fremst på grunn av språkspørsmålet. Riksmålsfolket og representantar for den samnorskprega [[Østlandsk reisning]] stod mot dei sentrale pådrivarane i landsgymnassaka, som var landsmålsforkjemparar. | |||
Yrkesbanen til Johan Fredrik Voss tok for alvor til i 1910. Saman med studiekameraten [[Olav Riste]] kjøpte han det året [[Skulestaden Volda|Aage Stabells private middelskule]] i [[Volda]], og starta der det fyrste gymnaset i landet med landsmål (nynorsk) som hovudmål. Det vart ein suksess, og kan reknast som det fyrste landsgymnaset i landet.<ref>[http://da.digitalarkivet.no/ft/person/pf01036754000956/ Folketeljinga 1910 for Volda]</ref> I 1917 fekk Voss lektorstilling på det fyrste ''offentlege'' landsgymnaset som var starta på [[Voss]] året før. Der var han i fem år, til han i 1922 vart den fyrste rektoren på [[Eidsvoll landsgymnas|Eidsvoll offentlege landsgymnas]]. Det stod hard strid om denne rektortilsetjinga, fyrst og fremst på grunn av språkspørsmålet. Riksmålsfolket og representantar for den samnorskprega [[Østlandsk reisning]] stod mot dei sentrale pådrivarane i landsgymnassaka, som var landsmålsforkjemparar. | |||
Voss skriv sjølv om dei fyrste åra på Eidsvoll: | Voss skriv sjølv om dei fyrste åra på Eidsvoll: |