291 440
redigeringer
→Kjelder
Ingen redigeringsforklaring |
|||
| (12 mellomliggende versjoner av 3 brukere er ikke vist) | |||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
<onlyinclude>Ein '''[[kolabotn]]''', '''kolebotn''', '''kolbotn''', '''kølabotn''', '''kølabånn''' eller '''kullebunn''' er ein stad der det har vore produsert [[trekol]] i [[kolmile]]r. Trekol har vore viktig som brensel i den energiintensive utvinninga av [[jarn]] — i eldre tider i [[jarnmile]]r, og frå [[1600-talet]] òg i [[masomn]]ar. Ordet er mykje bruka i stadnamn; særlig i | <onlyinclude>{{thumb|Kullmile Erling Syringen.jpg|Ei kolmile på Elverumskanten. Kolmilene ga stadnamn som kolabotn, kølabånn og kullebunn.|Erling Syringen}} | ||
Ein '''[[kolabotn]]''', '''kolebotn''', '''kolbotn''', '''kølabotn''', '''kølbotn''', '''kølabånn''' eller '''kullebunn''' er ein stad der det har vore produsert [[trekol]] i [[kolmile]]r. Trekol har vore viktig som brensel i den energiintensive utvinninga av [[jarn]] — i eldre tider berre i [[jarnmile]]r, og frå [[1600-talet]] òg i [[masomn]]ar. Ordet er mykje bruka i stadnamn; særlig i skogsområda kring [[Oslofjorden]], men òg mange andre plassar i landet der det har vore god tilgang på [[furu]] eller [[gran]] og etterspørsel etter trekol i samband med [[bergverk]] og metallutvinning. | |||
I ''Norsk stadnamnleksikon'' er det ei oppføring på namnet, på forma «Kolbotn». Eldste form er «Kullebotnen», nemnd i 1526 som gardsnamn i Oppegård.</onlyinclude> | |||
* '''Kolabotn'''('''en''') er registrert frå [[Telemark]] (Notodden, Seljord, Kviteseid, Vinje, Tokke), [[Hordaland]] (Kvinnherad, Tysnes, Fjaler) og [[Sogn]] (Årdal). | * '''Kolabotn'''('''en''') er registrert frå [[Telemark]] (Notodden, Seljord, Kviteseid, Vinje, Tokke), [[Hordaland]] (Kvinnherad, Tysnes, Fjaler) og [[Sogn]] (Årdal). | ||
| Linje 6: | Linje 9: | ||
* '''Kolbotnet''' er registrert frå Midt-Noreg (Holtålen). | * '''Kolbotnet''' er registrert frå Midt-Noreg (Holtålen). | ||
* '''Kølabotn''' er registrert frå [[Buskerud]] (Drammen, Ringerike, Sigdal, Flå). | * '''Kølabotn''' er registrert frå [[Buskerud]] (Drammen, Ringerike, Sigdal, Flå). | ||
* '''Kølabonn''' og '''Kølabånn''' er registrert frå store deler av Søraustlandet: Hof, Rakkestad, Hobøl, Ås, Øvre Eiker, Nedre Eiker, Modum, Sigdal, Ski, Nes i Akershus, Ski, Enebakk, Nittedal, Asker, Jevnaker, Ringerike, Røyken, Sande i Vestfold, Re, Vestby, Trøgstad, Fet, Eidsberg, Hurdal, Andebu, Drammen og Kongsberg. | * '''Kølbotn'''/'''Kølbotten'''/'''Kølbotnan''' er registrert frå Austlandet (Ringsaker, Stange, Tolga, Os i Østerdalen, Sigdal, Krødsherad, Rollag) og Midt-Noreg (Rennebu). | ||
* '''Kølabonn''' og '''Kølabånn''' er registrert frå store deler av Søraustlandet: Hof, Rakkestad, Hobøl, Ås, Øvre Eiker, Nedre Eiker, Modum, Sigdal, Ski, Nes i Akershus, Ski, Enebakk, Nittedal, Asker, Jevnaker, Ringerike, Røyken, Sande i Vestfold, Re, Vestby, Trøgstad, Fet, Eidsberg, Hurdal, Andebu, Drammen og Kongsberg. <onlyinclude>Den aller mest kjente kølabånnen er [[Kolbotn]] (Kølabånn, Kullebunden) i [[Oppegård kommune]]. </onlyinclude> | |||
== Kjelder== | |||
* {{stadnamnleksikon}}. | |||
* Tollnes, Roar L.: [https://www.sandefjord.folkebibl.no/sandefjord/tema/kulturminner/kulturminnerhost1990b.html «Kølabånn. Spor etter en omfattende virksomhet»] på [[Sandefjord bibliotek]]s nettsider | * Tollnes, Roar L.: [https://www.sandefjord.folkebibl.no/sandefjord/tema/kulturminner/kulturminnerhost1990b.html «Kølabånn. Spor etter en omfattende virksomhet»] på [[Sandefjord bibliotek]]s nettsider | ||
| Linje 21: | Linje 27: | ||
[[kategori:skogbruk]] | [[kategori:skogbruk]] | ||
[[kategori:ordforklaringer]] | [[kategori:ordforklaringer]] | ||
{{f1}} | |||
{{nn}} | |||