Skribenter
87 027
redigeringer
m (→Liv og virke) |
|||
(18 mellomliggende versjoner av 5 brukere er ikke vist) | |||
Linje 1: | Linje 1: | ||
{{thumb|Lars Jorde | {{thumb|Portrett, kunstmaler - no-nb digifoto 20160315 00577 NB NS NM 11294.jpg|Lars Jorde framfor eit av måleria sine.|Narve Skarpmoen / [http://urn.nb.no/URN:NBN:no-nb_digifoto_20160315_00577_NB_NS_NM_11294 "Portrett, kunstmaler"]<br>Nasjonalbiblioteket}} | ||
'''[[Lars Jorde]]''' (fødd 22. juli 1865 i [[Vang (Hedmark)|Vang]] på [[Hedmark]], død 25. september 1939 i [[Lillehammer]]) var målar. Han var sentral i krinsen av | '''[[Lars Jorde]]''' (fødd 22. juli 1865 i [[Vang (Hedmark)|Vang]] på [[Hedmark]], død 25. september 1939 i [[Lillehammer]]) var målar, særleg kjent for sine landskapsmåleri. Han var sentral i krinsen av kunstnarane som dyrka det nyromantiske stemningsmåleriet i 1890-årene, men frå 1905 vart ein lysare og lettare impresjonistisk teknikk dominerande. Frå 1905 og livet ut var han busatt på Lillehammer. | ||
== Familie == | == Familie == | ||
Linje 7: | Linje 7: | ||
== Liv og virke == | == Liv og virke == | ||
Lars Jorde | {{thumb|Lars Jorde Julegilde maleri.jpg|''Julegilde'' av Lars Jorde (1895/1896), med motiv frå Skoug gård i [[Ringsaker]].|Nasjonalmuseet (fri lisens)}} | ||
Lars Jorde voks opp i Vang utanfor Hamar. Han var medhjelpar for faren som dekorasjonsmålar og arbeida dernest i bokhandel på Hamar. I 1889 vart han elev ved [[Den kongelige Tegneskole]]. Målaren [[Gerhard Munthe]] vart ei viktig inspirasjonskjelde for han i denne tida. | |||
I 1893 var Jorde i et halvt år elev av Alfred Roll i Paris. Sommaren 1894 budde han i [[Vågå]] i Gudbrandsdalen saman med fleire andre kunstnarar, mellom anna [[Kristen Holbø]], [[Halfdan Egedius]] og [[Thorvald Erichsen]]. Dei vart viktige for den vidare utviklinga hans innan nyromantikk og symbolisme. | I 1893 var Jorde i et halvt år elev av Alfred Roll i Paris. Sommaren 1894 budde han i [[Vågå]] i Gudbrandsdalen saman med fleire andre kunstnarar, mellom anna [[Kristen Holbø]], [[Halfdan Egedius]] og [[Thorvald Erichsen]]. Dei vart viktige for den vidare utviklinga hans innan nyromantikk og symbolisme. | ||
Vinterane 1894/1895 | Vinterane 1894/1895 gjekk Jorde på målarskulen til [[Eilif Peterssen]] og [[Harriet Backer]] og vinteren 1896/1897 gjekk han hos Kristian Zahrtmann i København. Våren 1897 drog han til Paris og vidare til ''Cività d'Antonio'' under Zahrtmanns ledelse og dernest til [[Firenze]] og [[Roma]]. Der vart han i 16 måneder. | ||
Etter ei rekke fleire opphold i utlandet dei neste åra, var Jorde frå 1905 og livet ut var Jorde busatt på [[Lillehammer]], der han vart ein sentral del av kunstarkrinsen. | Etter ei rekke fleire opphold i utlandet dei neste åra, var Jorde frå 1905 og livet ut var Jorde busatt på [[Lillehammer]], der han vart ein sentral del av kunstarkrinsen. Frå 1915 budde han i eit hus teikna av [[Arnstein Arneberg]], reist for Thorvald Erichsen i 1912. | ||
Som døme på måleria til Jorde kan nemnast ''En sen Høstkveld, Vågå'' (1894), ''Julegilde'' (1895–1896) og ''Et bakket landskap i aftensstemning'' (1899). Han laga og dekorasjoner til [[Vingrom kapell]] i 1908, til elevsalen på [[Landbrukshøgskolen på Ås]] og til [[Granheim sanatorium]]. Han mala og altertavlen til Sjøli kapell i [[Ytre Rendalen]]. | Som døme på måleria til Jorde kan nemnast ''En sen Høstkveld, Vågå'' (1894), ''Julegilde'' (1895–1896) og ''Et bakket landskap i aftensstemning'' (1899). Han laga og dekorasjoner til [[Vingrom kapell]] i 1908, til elevsalen på [[Landbrukshøgskolen på Ås]] og til [[Granheim sanatorium]]. Han mala og altertavlen til Sjøli kapell i [[Ytre Rendalen]]. | ||
Jorde stilte ut på [[Høstutstillingen]] ved ei rekke høve, og var deltakar på fleire utanlandske utstillingar. Måleria hans er å finne i dei største offentlege samlingane i Noreg, i tillegg til i Göteborg og København. | |||
== Ettermæle == | == Ettermæle == | ||
Linje 24: | Linje 27: | ||
Jorde er gravlagd på [[Lillehammer kirkegård]]. | Jorde er gravlagd på [[Lillehammer kirkegård]]. | ||
==Galleri== | |||
<gallery> | |||
Lars Jorde faksimile Aftenposten 1939.jpg|Faksimila frå Aftenposten 25. september 1939: utsnitt av minneord ved bortgangen til Lars Jorde | |||
</gallery> | |||
== Kilder == | == Kilder == | ||
*Aftenposten si aftenutgåve 25. september 1939: redaksjonelt minneord over Lars Jorde. | *Aftenposten si aftenutgåve 25. september 1939: redaksjonelt minneord over Lars Jorde. | ||
*[https://nbl.snl.no/Lars_Jorde Ingrid Blekastad om Lars Jorde i Norsk biografisk leksikon] | *[https://nbl.snl.no/Lars_Jorde Ingrid Blekastad om Lars Jorde i Norsk biografisk leksikon] | ||
*[https://nkl.snl.no/Lars_Jorde Ole Rønning Johannessen om Lars Jorde i Norsk kunstnerleksikon] | |||
* {{hbr1-1|pf01036437005157|Lars Jorde}}. | |||
Linje 34: | Linje 42: | ||
[[Kategori:Fødsler i 1865]] | [[Kategori:Fødsler i 1865]] | ||
[[Kategori:Dødsfall i 1939]] | [[Kategori:Dødsfall i 1939]] | ||
[[Kategori: | [[Kategori:Kunstmalere]] | ||
[[Kategori:Hamar kommune]] | [[Kategori:Hamar kommune]] | ||
[[Kategori:Lillehammer kommune]] | [[Kategori:Lillehammer kommune]] | ||
{{nn}} | {{nn}} |