Laurits Kronen: Forskjell mellom sideversjoner
mIngen redigeringsforklaring |
Ingen redigeringsforklaring |
||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
'''[[ | '''[[Lauritz Kronen]]''' (fødd 21. september 1880 i [[Jostedalen]], død 4 mai 1967 i [[Modum]]) var lærar. Han var son av gardbrukar [[Tøger Larsson Kronen]] (1843-1909) og Maria Larsdotter (1853-1908). | ||
Lauritz Kronen gjekk [[Sogndal folkehøgskule]] og deretter [[Elverum lærerskole]] der han tok lærareksamen i 1903. Same året vart han tilsett som lærar i [[Jostedalen]]. Frå 1908 var han lærar i Oppdal, men i 1911 kom han og Anna attende til Jostedalen der han no arbeidde som lærar til 1919. Då gjekk turen fyrst attende til [[Sør-Trøndelag]] der Lauritz var lærar og kykjesongar i [[Rennebu]] før han vart lærar på Snarum og seinare på [[Vikersund]] i [[Modum]] i 1921. Ekteparet slo seg ned på garden [[Jonsrud]]. Dei overdrog garden til yngste sonen, Karl Lage, bygde huset Fagerheim på tomt utskilt frå garden og flytte dit. Her budde dei livet ut. | |||
I arveoppgjeret etter foreldra [[Tøger Larsson Kronen|Tøger]] og Maria fekk eldstesonen Lars heile farsgarden [[Kruna (Jostedalen)|Kruna]], men han selde vidare til i 1911 til svogeren [[Peder Pederson Grov]]. | I arveoppgjeret etter foreldra [[Tøger Larsson Kronen|Tøger]] og Maria fekk eldstesonen Lars heile farsgarden [[Kruna (Jostedalen)|Kruna]], men han selde vidare til i 1911 til svogeren [[Peder Pederson Grov]]. Lauritz tok så Kruna på odel (skøyte 26. september 1912), og han og Anna dreiv garden så lenge dei budde i Jostedalen. Eldstsonen Lars gjev i boka ''Indtryk og minder'' ei lite flatterande skildring av faren og oppveksten på Kruna. | ||
Lauritz Kronen var engasjert i målsaka og sentral i [[Språkskiftet til nynorsk i Jostedalen|målarbeidet i Jostedalen]] dei to periodane han budde i bygda. Han var styremedlem i [[Jostedal mållag]] frå skipinga i november 1906. Han var truleg òg forfattaren av eit avisinnlegg om folkerøystinga om unionsoppløysinga i Jostedalen i 1905.<ref>[http://www.historielaget.jostedal.no/?page_id=133 1905 i Jostedalen] (Jostedal historielag)</ref> Han var dessutan aktiv i [[Venstre]] og fråhaldsrørsla. | |||
Lauritz og Anna fekk i alt ti born, fire søner og seks døtre. Berre tre av sønene, men alle døtrene, vaks opp. | |||
==Notar== | ==Notar== | ||
Sideversjonen fra 24. mai 2014 kl. 20:23
Lauritz Kronen (fødd 21. september 1880 i Jostedalen, død 4 mai 1967 i Modum) var lærar. Han var son av gardbrukar Tøger Larsson Kronen (1843-1909) og Maria Larsdotter (1853-1908).
Lauritz Kronen gjekk Sogndal folkehøgskule og deretter Elverum lærerskole der han tok lærareksamen i 1903. Same året vart han tilsett som lærar i Jostedalen. Frå 1908 var han lærar i Oppdal, men i 1911 kom han og Anna attende til Jostedalen der han no arbeidde som lærar til 1919. Då gjekk turen fyrst attende til Sør-Trøndelag der Lauritz var lærar og kykjesongar i Rennebu før han vart lærar på Snarum og seinare på Vikersund i Modum i 1921. Ekteparet slo seg ned på garden Jonsrud. Dei overdrog garden til yngste sonen, Karl Lage, bygde huset Fagerheim på tomt utskilt frå garden og flytte dit. Her budde dei livet ut.
I arveoppgjeret etter foreldra Tøger og Maria fekk eldstesonen Lars heile farsgarden Kruna, men han selde vidare til i 1911 til svogeren Peder Pederson Grov. Lauritz tok så Kruna på odel (skøyte 26. september 1912), og han og Anna dreiv garden så lenge dei budde i Jostedalen. Eldstsonen Lars gjev i boka Indtryk og minder ei lite flatterande skildring av faren og oppveksten på Kruna.
Lauritz Kronen var engasjert i målsaka og sentral i målarbeidet i Jostedalen dei to periodane han budde i bygda. Han var styremedlem i Jostedal mållag frå skipinga i november 1906. Han var truleg òg forfattaren av eit avisinnlegg om folkerøystinga om unionsoppløysinga i Jostedalen i 1905.[1] Han var dessutan aktiv i Venstre og fråhaldsrørsla.
Lauritz og Anna fekk i alt ti born, fire søner og seks døtre. Berre tre av sønene, men alle døtrene, vaks opp.
Notar
- ↑ 1905 i Jostedalen (Jostedal historielag)
Kjelder og litteratur
- Lauritz Kronen i folketelling 1910 for Oppdal herred fra Digitalarkivet
- Espeland, Arne. (1934). Norske skulefolk Stavanger: Dreyer, s. 721
- Øyane, Lars E. (1994). Jostedal sokn. Gards- og ættesoge for Luster kommune. (Bd. 5). Gaupne: Luster kommune, s. 823-25. Digital versjon på Nettbiblioteket
- Øvregard, Kåre. (1996). Skulen i Luster gjennom 250 år. Kulturhistoriske glimt frå skulen sitt arbeid i dei ulike krinsane. Gaupne: Luster kommune.
- Fretland, Jan Olav, og Oddmund L. Hoel. (2006). Då nynorsken kom til Sogn - glimt frå Jostedalen og Lærdal. Årbok for Sogn, 48-56. (Digital utgåve)
- Kronen, Lars T. (1923). Indtryk og minder. Fra 28-aars reiseliv i 20 forskjellige land. Kristiania: Eget forlag. (Digital utgåve, Jostedal historielag)