Lilleheie: Forskjell mellom sideversjoner

ingen redigeringsforklaring
Ingen redigeringsforklaring
Ingen redigeringsforklaring
 
(Én mellomliggende versjon av en annen bruker er ikke vist)
Linje 1: Linje 1:
<onlyinclude>{{thumb høyre|Garden Lilleheie på Tysnes i Sunnhordland.jpg|Garden Lilleheie på Tysnes i Sunnhordland.|Kopiert frå "Mindernes bok", 1939.}}'''[[Lilleheie]]''' er ein gard i [[Uggdal]] i [[Tysnes kommune]], [[Sunnhordland]]. Frå denne garden utvandra i 1890-åra ein heil familie til [[USA]] som skulle koma til å setja sitt preg på det norskamerikanske miljøet. På folkemunne har det vorte sagt at ingen annan einskild norsk familie har hatt ei slik innflyting på det amerikanske samfunnet som nett Lilleheie-folket. Av dei sju sønene som kom til Amerika, utan andre kunnskapar enn det vesle dei hadde fått med seg frå ein landsens bygdeskule, vart fleire akademikarar og forfattarar, innan fag som medisin, språk, filosofi og teologi. Frå desse har det gått ut fleire generasjonar vitskapsfolk, akademikarar og prestar - mellom dei dr. [[C. Walton Lillehei]], som var den første kirurgen i verda som utførte ein open hjarteoperasjon.</onlyinclude>
<onlyinclude>{{thumb|Garden Lilleheie på Tysnes i Sunnhordland.jpg|Garden Lilleheie på Tysnes i Sunnhordland.|Kopiert frå ''Mindernes bok'', 1939.}}'''[[Lilleheie]]''' er ein gard i [[Uggdal]] i [[Tysnes kommune]], [[Sunnhordland]]. Frå denne garden utvandra i 1890-åra ein heil familie til [[USA]] som skulle koma til å setja sitt preg på det norskamerikanske miljøet. På folkemunne har det vorte sagt at ingen annan einskild norsk familie har hatt ei slik innflyting på det amerikanske samfunnet som nett Lilleheie-folket. Av dei sju sønene som kom til Amerika, utan andre kunnskapar enn det vesle dei hadde fått med seg frå ein landsens bygdeskule, vart fleire akademikarar og forfattarar, innan fag som medisin, språk, filosofi og teologi. Frå desse har det gått ut fleire generasjonar vitskapsfolk, akademikarar og prestar - mellom dei dr. [[C. Walton Lillehei]], som var den første kirurgen i verda som utførte ein open hjarteoperasjon.</onlyinclude>


==Familien utvandrar til USA==
==Familien utvandrar til USA==
Linje 13: Linje 13:


==Brithe Lillehei (1860-1907)==
==Brithe Lillehei (1860-1907)==
[[Bilde:Familien Lilleheie Minnesota 1898.jpg|Det siste biletet som vart teke av Lilleheie-familien, der alle familiemedlemmane var samla. Bak frå venstre: Brithe, Aksel, Ingebrigt sr., Torger, Ole, Lars, Ingebrigt jr., Jens, faren Lars, Clarence, mora Ingeborg, Elmer og kona til Jens, Paluda. Fotografiet er teke i Luverne, Minnasota 1898. Kopiert frå boka "Mindernes bok, 1939.|thumb]]Brithe (Brita) hadde det same religiøse draget som mora, men var nok meir stillfarande og audmjuk. Ei "stille og meget beskjeden sjæl," skriv Lars i minneskriftet etter mora. Det var alltid dei andre og dei andre sine interesser som hadde mest å seia for henne. Ho var den einaste jenta i syskenflokken på ni. Og ho var eldst, den førstefødde - to år eldre enn nestemann, Ingebrigt.
{{thumb|Familien Lilleheie Minnesota 1898.jpg|Det siste biletet som vart teke av Lilleheie-familien, der alle familiemedlemmane var samla. Bak frå venstre: Brithe, Aksel, Ingebrigt sr., Torger, Ole, Lars, Ingebrigt jr., Jens, faren Lars, Clarence, mora Ingeborg, Elmer og kona til Jens, Paluda.|Teke i Luverne, Minnesota 1898. Kopiert frå boka ''Mindernes bok'', 1939.}}Brithe (Brita) hadde det same religiøse draget som mora, men var nok meir stillfarande og audmjuk. Ei «stille og meget beskjeden sjæl,» skriv Lars i minneskriftet etter mora. Det var alltid dei andre og dei andre sine interesser som hadde mest å seia for henne. Ho var den einaste jenta i syskenflokken på ni. Og ho var eldst, den førstefødde - to år eldre enn nestemann, Ingebrigt.


Saman med mora levde ho for familien. Brithe og mora tykkjest ha stått på god fot med kvarandre.  Mang ei natt sat Brithe oppe for å gjera i stand tøy og anna til ein av brørne som skulle reisa ut, ho sende jamvel med dei gåver. Ho tolte ikkje å sjå at brørne var dårlegare utrusta enn dei andre unge mennene i bygda. Såleis vart brørne meir og meir det som fylte tilværet for henne. Og når dei drog frå heimen gret ho mange bitre tårer for dei, fortel Lars. Saknet var sårt - og stort. Særleg på stormfulle netter kunne ho liggja vaken til langt på natt medan ho bad om at det måtte gå dei vel.
Saman med mora levde ho for familien. Brithe og mora tykkjest ha stått på god fot med kvarandre.  Mang ei natt sat Brithe oppe for å gjera i stand tøy og anna til ein av brørne som skulle reisa ut, ho sende jamvel med dei gåver. Ho tolte ikkje å sjå at brørne var dårlegare utrusta enn dei andre unge mennene i bygda. Såleis vart brørne meir og meir det som fylte tilværet for henne. Og når dei drog frå heimen gret ho mange bitre tårer for dei, fortel Lars. Saknet var sårt - og stort. Særleg på stormfulle netter kunne ho liggja vaken til langt på natt medan ho bad om at det måtte gå dei vel.
Skribenter
87 027

redigeringer