Skribenter
18 139
redigeringer
→Familie
Ingen redigeringsforklaring |
|||
| (22 mellomliggende versjoner av 5 brukere er ikke vist) | |||
| Linje 5: | Linje 5: | ||
== Familie == | == Familie == | ||
Han var son av gardbrukarparet Jakob Larsen Vik (1826–1923) og Magnhild Nilsdotter Laupsa (1826–1915). | Han var son av gardbrukarparet Jakob Larsen Vik (1826–1923) og Magnhild Nilsdotter Laupsa (1826–1915). | ||
I 1885 gifta Oddmund Vik seg med [[Dorothea Emilie Fredrikke Høie]] (15. mai 1866–24. januar 1948) frå [[Stavanger]]. Ho var dotter av skulestyrar [[Rasmus Høie]] (1833–1909) og [[Lise Karine Tronsdatter Tjøstheim]] (1846–1891). Den seinare folkehøgskulestyraren [[Lise Stauri]] var ei yngre syster til Oddmund Viks kone. Lise budde nokre år hjå dei som småjente og ungdom etter at mora døydde. | I 1885 gifta Oddmund Vik seg med [[Dorothea Emilie Fredrikke Høie]] (15. mai 1866–24. januar 1948) frå [[Stavanger]]. Ho var dotter av skulestyrar [[Rasmus Høie]] (1833–1909) og [[Lise Karine Tronsdatter Tjøstheim]] (1846–1891). | ||
Born: | |||
*Magnhild Vik 1886 | |||
*Rasmus Høye Vik 1887 | |||
*Jakob Vik 1889 | |||
*Ivar Vik 1891 | |||
*Trond Høye Vik 1893 | |||
*Johannes Steen Vik 1895 | |||
*Liv Høye Vik 1897-1986 | |||
*Margit Røstung Vik 1899 | |||
*Kari Løgit Vik 1900 | |||
*Oddmund Røstung Vik 1910 | |||
Familien i | |||
1885 [[https://www.digitalarkivet.no/census/person/pf01053290014175]], | |||
1891 [[https://www.digitalarkivet.no/census/person/pf01052915022133]], | |||
1900 [[https://www.digitalarkivet.no/census/person/pf01037252028112]], | |||
1910 [[https://www.digitalarkivet.no/census/person/pf01036615004121]], | |||
1920 [[https://www.digitalarkivet.no/census/person/pf01074107000593]]. | |||
Den seinare folkehøgskulestyraren [[Lise Stauri]] var ei yngre syster til Oddmund Viks kone. Lise budde nokre år hjå dei som småjente og ungdom etter at mora døydde. | |||
== Utdanning og lærargjerning == | == Utdanning og lærargjerning == | ||
| Linje 11: | Linje 32: | ||
== Publisisten == | == Publisisten == | ||
Alt frå ungdomen av skreiv Vik artiklar i avisene, m.a. i [[Fedraheimen]]. Han var ivrig landsmålstilhengar. I 1885 skreiv han to artiklar i [[Dagbladet]], der han på sterkt kritisk vis skildra tilhøva ved ekserserplassen [[Tvildemoen]] på [[Voss]]. For dette vart han sett under tiltale for [[krigsrett]] og dømd til 40 dagars fengsel. Vik anka til [[Høgsterett]], men der vart dommen stadfesta 29. juli 1886, og Vik vart ilagd kr. 400 i sakskostnader. Ved kgl.res. den 18. desember same året vart straffa sett ned til 10 dagars fengsel, og Stortinget ettergav sakskostnadene, etter framlegg frå | Alt frå ungdomen av skreiv Vik artiklar i avisene, m.a. i [[Fedraheimen]]. Han var ivrig landsmålstilhengar. I 1885 skreiv han to artiklar i [[Dagbladet]], der han på sterkt kritisk vis skildra tilhøva ved ekserserplassen [[Tvildemoen]] på [[Voss]]. For dette vart han sett under tiltale for [[krigsrett]] og dømd til 40 dagars fengsel. Vik anka til [[Høgsterett]], men der vart dommen stadfesta 29. juli 1886, og Vik vart ilagd kr. 400 i sakskostnader. Ved kgl.res. den 18. desember same året vart straffa sett ned til 10 dagars fengsel, og Stortinget ettergav sakskostnadene, etter framlegg frå [[Johan Sverdrups regjering]]. | ||
I 1888 flytta familien til [[Stavanger]], der Vik fyrst var redaktør for [[Rogaland Folkeblad]] (1888), deretter [[Stavanger Avis]] 1890-1908. | I 1888 flytta familien til [[Stavanger]], der Vik fyrst var redaktør for [[Rogaland Folkeblad]] (1888), deretter [[Stavanger Avis]] 1890-1908. | ||
Oddmund Vik var også forfattar utanom avisarbeidet. Mellom anna utgav han romanen ''Bjørn Berge'' (1883), ein biografi om [[Ole Bull]] (1890) og ei utgreiing om jordebokrettar og tiende som låg til [[grevskap|grevskapa]] i Vestfold ([[Laurvig]] og [[Jarlsberg grevskap|Jarlsberg]]) (1887). | Oddmund Vik var også forfattar utanom avisarbeidet. Mellom anna utgav han romanen ''Bjørn Berge'' (1883), ein biografi om [[Ole Bull]] (1890) og ei utgreiing om jordebokrettar og tiende som låg til [[grevskap|grevskapa]] i Vestfold ([[Laurvig]] og [[Jarlsberg grevskap|Jarlsberg]]) (1887). | ||
=== Utgivelser === | |||
*"Bjørn Berge. Fortelling", 1883. [[https://www.nb.no/items/5ce965bf903d7d00f299e869f6ac49d8?page=0]] | |||
*"Ole Bull", 1890. [[https://www.nb.no/items/a4b82057b686ead3273b6046af260e55?page=0]] | |||
*"Ole Bull", 1904. Kort utgave. [[https://www.nb.no/items/00a32695d69f94d5beb510f9b35b6274?page=0]] | |||
*"Deltagelsen fra Stavanger i ufredsaarene 1807-14 : historiske oplysninger", medforfatter, 1914 | |||
[[https://www.nb.no/items/8c63fca8965d4a1e87608c1308548c20?page=0]] | |||
*"Krigstid og dyrtid", 1918. [[https://www.nb.no/items/6fae4ab1fb64090c240d62b308a74d08?page=0]] | |||
*"Elektrisitet i bygdene", 1920. [[https://www.nb.no/items/ecc30d4f7816774ca7c1fa6c28fb18e4?page=0]] | |||
== Politikar og fylkesmann == | == Politikar og fylkesmann == | ||
Oddmund Vik slutta seg til [[Rene venstre]] i 1888, og var radikal venstremann i heile sin politiske karriere. Lokalpolitisk sat han i bystyret i Stavanger 1899-1901 og 1905-1915. Han var varaordførar 1899-1901 og ordførar 1913-1914. I 1910-1912 var han på nytt stortingsmann for [[Verket krins]] i Stavanger. | Oddmund Vik slutta seg til [[Rene venstre]] i 1888, og var radikal venstremann i heile sin politiske karriere. Lokalpolitisk sat han i bystyret i Stavanger 1899-1901 og 1905-1915. Han var varaordførar 1899-1901 og ordførar 1913-1914. I 1910-1912 var han på nytt stortingsmann for [[Verket krins]] i Stavanger. | ||
I 1914 vart Vik utnemnd til [[amtmann]] i [[Romsdals amt]], eit embete han hadde til 1928, og blir særleg hugsa for sitt engasjement for skogplanting, | I 1914 vart Vik utnemnd til [[amtmann]] i [[Romsdals amt]], eit embete han hadde til 1928, og blir særleg hugsa for sitt engasjement for skogplanting, samferdsel og kraftutbygging. | ||
Han vart i 1915 utnemnd i [[kornmonopolkommisjonen]]. Den 28. juli 1916 vart han utnemnd til statsråd og sjef for det nye [[Provianteringsdepartementet]], som var skipa som følgje av den vanskelege forsyningssituasjonen under [[1. verdenskrig|verdskrigen]]. Som minister var han omstridd, og det var betydelege motsetningar mellom Vik og ststsminister [[Gunnar Knudsen]]. Vik søkte avskil, og fekk innvilga dette den 28. november 1917. | Han vart i 1915 utnemnd i [[kornmonopolkommisjonen]]. Den 28. juli 1916 vart han utnemnd til statsråd og sjef for det nye [[Provianteringsdepartementet]], som var skipa som følgje av den vanskelege forsyningssituasjonen under [[1. verdenskrig|verdskrigen]]. Som minister var han omstridd, og det var betydelege motsetningar mellom Vik og ststsminister [[Gunnar Knudsen]]. Vik søkte avskil, og fekk innvilga dette den 28. november 1917. | ||
| Linje 26: | Linje 56: | ||
== Kjelder og litteratur == | == Kjelder og litteratur == | ||
*Fuglum, Per: [https://nbl.snl.no/Oddmund_Vik Artikkel om Vik i Norsk biografisk leksikon, nettutgåve.] | *Fuglum, Per: [https://nbl.snl.no/Oddmund_Vik Artikkel om Vik i Norsk biografisk leksikon, nettutgåve.] | ||
*Lindstøl, Tallak: ''Stortinget og statsraadet 1814-1914. 1. bd., 2. del. Biografier'', Kristiania 1914. | *Lindstøl, Tallak: ''Stortinget og statsraadet 1814-1914. 1. bd., 2. del. Biografier'', Kristiania 1914. {{bokhylla|NBN:no-nb_digibok_2006120501104|side=409}} | ||
*{{hbr1-1|pf01036615004121|Oddmund Vik}} | |||
{{DEFAULTSORT:Vik, Oddmund}} | {{DEFAULTSORT:Vik, Oddmund}} | ||
| Linje 40: | Linje 71: | ||
[[Kategori:Seljord kommune]] | [[Kategori:Seljord kommune]] | ||
[[Kategori:Grimstad kommune]] | [[Kategori:Grimstad kommune]] | ||
[[Kategori:Andebu | [[Kategori:Andebu]] | ||
[[Kategori:Amt- og fylkesmenn]] | [[Kategori:Amt- og fylkesmenn]] | ||
[[Kategori:Statsråder]] | [[Kategori:Statsråder]] | ||