Peder Johnsen (eidsvollsmann): Forskjell mellom sideversjoner

Peder Johnsen (eidsvollsmann) (vis kilde)

Sideversjonen fra 10. apr. 2014 kl. 07:33

1 380 byte lagt til , 10. apr. 2014

Mellomlagring

Hans P. Hosar

Veiledere, Administratorer

9 032

redigeringer

@@ Linje 6: / Linje 6: @@
 :«I århundrer hadde Peder Johnsens forfedre sittet i mere eller mindre sorgfri kår omkring Oksefjorden. De holdt til på egen jord og grunn, gårder eller gårdparter, ofte med skog til Ikke sjelden eide de dessuten sine egne fartøyer helt eller delvis, og var sjøfolk. Undertiden hadde de borgerskap i nærmeste by.»
-Foreldra var gardbrukarar på Nes (gnr. 33 i Dypvåg). Samstundes var faren, Jon Tellefsen (1734-1804) skipper og borgar og med jordeigedomar fleire stader i distriktet.<ref>Danielsen, D. og Jenssen, S. 1965:228, jf. Aalholm, O.A.1972:118.</ref> Mora, Maren Pedersdotter (1743-1804), var fødd og oppvaksen på Nes.
+Foreldra var gardbrukarar på Nes (gnr. 33 i Dypvåg). Samstundes var faren, Jon Tellefsen (1734-1804) skipper og borgar og med jordeigedomar fleire stader i distriktet.<ref>Danielsen, D. og Jenssen, S. 1965:228, jf. Aalholm, O.A.1972:118.</ref> Mora, Maren Pedersdotter (1743-1804), var fødd og oppvaksen på Nes. På Nes var det møllebruk, utan at det framgår av gjennomgådde kjelder om dette tilhøyrde familien. Da peder gifta seg fyrste gongen, er han oppført som Ungkarl Styrmand Peder Johnsen Qværnenæs,<ref>Aalholm, O.A.1972:119.</ref> og etternamnet viser openbert til dette tilliggjande [[lunnende]] på heimegarden.
 Peder var yngst i ein syskenflokk på i alt 10. Fire av syskena døydde som born.
@@ Linje 12: / Linje 12: @@
 Han gifta seg i 1810 med Cathrine Margrete Nilsdotter Nedenes (fødd i [[Mandal]] 15. desember 1788, død i Kristiansand 2. november 1832). Ho tilhøyrde openbert det same sosiale sjiktet som Peder Johnsen. Far hennar, Niels Mortensen Nedenes, var skipskaptein i [[Mandal]] med borgarskap i Kristiansand. Mora var Catharina Knudsdatter Barfod.
-Peder og Cathrine Margrethe fekk sju born fødde i tidsrommet 1812 til 1827. På det tidspunktet var Peder busett i Kristiansand og var styrmann. Familien kjøpte i 1814 eit hus i Skippergata som dei flytta inn i.
+Peder og Cathrine Margrethe fekk sju born fødde i tidsrommet 1812 til 1827. På det tidspunktet var Peder busett i Kristiansand og var styrmann. Familien kjøpte i 1814 eit hus i Skippergata som dei flytta inn i. Han var også grunneigar i Dypvåg, der han hadde arva gardpartar.
 I 1836, fire år etter at han vart enkjemann, gifta Peder seg  på nytt med Elisabeth Cathrine Eliasdotter (fødd i [[Høvåg]] 1808). Ho var dotter til skipper og borgar, seinare marketenter Elias Olsen Øresland og Ellen Cathrine Svendsdotter. Men berre to månader etter bryllaupet døydde Peder Johnsen. Det vart ikkje barn i dette korte ekteskapet.
-== Yrkeskarriere ==
+== I marineteneste ==
-Det synes klårt ut frå den stillinga han hadde som rekneskapsførar ved verftet i Kristiansand, at Peder Johnsen tidleg må ha hatt opplæring ut over vanleg omgangsskule. [[Sophus Jenssen]] gjet på at han hadde gått på fastskulen på [[Borøya]], som var den andre fastskulen i amtet, lenge før fastskular vart obligatoriske på bygdene. Men den skulen kom venteleg etter at det kan ha vore aktuelt for unge Peder, så opplæringa må ha kome på annan måte. Om ikkje før, har han nok fått nødvendig utdanning og opplæring i det sjømilitære systemet han gjorde teneste i. Han skal ha teke navigasjonseksamen for å bli styrmann.<ref>Aalhom, O.A. 1972:119.</ref>
+Det synes klårt ut frå den stillinga han hadde som rekneskapsførar ved verftet i Kristiansand, at Peder Johnsen tidleg må ha hatt opplæring ut over vanleg omgangsskule. [[Sophus Jenssen]] gjet på at han hadde gått på fastskulen på [[Borøya]], som var den andre fastskulen i amtet, lenge før fastskular vart obligatoriske på bygdene. Men den skulen kom venteleg etter at det kan ha vore aktuelt for unge Peder, så opplæringa må ha kome på annan måte. Om ikkje før, har han nok fått nødvendig utdanning og opplæring i det sjømilitære systemet han gjorde teneste i. Sjømannskap har han nok lært seg i oppveksten mellom anna av skipperfaren. Peder skal ha teke navigasjonseksamen for å bli styrmann.<ref>Aalhom, O.A. 1972:119.</ref>
-På det tidspunktet han vart valt til Riksforsamlinga på Eidsvoll, var han både grunneigar i Dypvåg og huseigar i Kristiansand, der familien slo seg til på permanent basis.
+I krigsåra 1807-1814 tenestegjorde Peder Johnsen i den dansk-norske marinen. Han vart [[Leksikon:Kanonér|under-kanone]]. Seinast frå nyttår 1811 og ut året 1814 var han tilsett som «Under-Officeer og Regnskabsfører» ved [[Kristiansands verft]] og underliggjande flåtebatteri. Verftet var bygd 1808-1809 for å byggje opp [[roflotiljen]] til kystvernet.
 == Eidsvoll 1814 ==
-På Eidsvoll vart han rekna til [[Sjølvstendepartiet]], men lite og ingenting er elles kjent om innsatsen hans der.
+Da det skulle veljast representantar til riksforsamlinga på Eidsvoll, vart Peder Johnsen fyrst valmann frå marineverftet der han var tilsett. Så vart han vald til representant for den samla [[Sjølvstendepartiet]] på valmannsforsamlinga i Fredriksvern (Stavern), saman med sambygdingen frå Dypvåg [[Even Thorsen (1778–1867)|Even Thorsen]], kommandør [[Jens Schow Fabricius]] og løytnant [[Thomas Konow]].
+Peder Johnsen og Even Thorsen forfatta eit innlegg til komiteen som skulle vurdere nærare korleis vernepliktsordninga i Grunnlova skulle iverksetjast. Dei gjekk inn for alminneleg verneplikt, og hadde dessutan eit forslag til korleis sjøtenesta for orlogsmannskap med forsørgjarbyrde kunne ordnast betre. Peder Johnsen og alle dei tre andre frå Sjødefensjonen vart rekna til [[Sjølvstendepartiet]].
+== Styrmann og skipper ==
 == Referansar ==