7
redigeringer
ingen redigeringsforklaring
Ingen redigeringsforklaring |
Ingen redigeringsforklaring |
||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
{{thumb|Magnuskatedralen The Earls Palace.JPG|Jarlanes palass i Kirkwall, med St. Magnuskatedralen i bakgrunnen. Det var Ragnvald som let byggje katedralen i 1137.|Heidi Thöni Sletten|2011}} | {{thumb|Magnuskatedralen The Earls Palace.JPG|Jarlanes palass i Kirkwall, med St. Magnuskatedralen i bakgrunnen. Det var Ragnvald som let byggje katedralen i 1137.|Heidi Thöni Sletten|2011}} | ||
'''[[Ragnvald Orknøyjarl]]''', eigentleg Kale Kollsson (fødd kring | '''[[Ragnvald Orknøyjarl]]''', eigentleg Kale Kollsson (fødd kring 1100 i [[Agder]], død 1158 på [[Orknøyane]]) var jarl på Orknøyane, og vart etter sin død rekna som [[helgen]]. | ||
Han var son av hovdingsonen [[Koll Kalesson]] frå [[Jæren]] og jarledottera [[Gunhild Erlendsdotter]] frå Orknøyane. Mora var syster av [[Magnus Orknøyjarl|Magnus Erlendsson Orknøyjarl]]. Ragnvald heitte opphavleg Kale Kollsson, og var oppkalla etter farfaren [[Kale Sæbjørnsson]]. Namnet Ragnvald tok han seinare, etter [[Ragnvald Bruseson]] som var ein fosterson av [[Olav den heilage]]. | Han var son av hovdingsonen [[Koll Kalesson]] frå [[Jæren]] og jarledottera [[Gunhild Erlendsdotter]] frå Orknøyane. Mora var syster av [[Magnus Orknøyjarl|Magnus Erlendsson Orknøyjarl]]. Ragnvald heitte opphavleg Kale Kollsson, og var oppkalla etter farfaren [[Kale Sæbjørnsson]]. Namnet Ragnvald tok han seinare, etter [[Ragnvald Bruseson]] som var ein fosterson av [[Olav den heilage]]. | ||
I ''Orknøyinganes saga'' vert det fortalt at Koll og Gunhild budde på | I ''Orknøyinganes saga'' vert det fortalt at Koll og Gunhild budde på en av sine gårder i [[Agder]] då Ragnvald vart fødd. Ein del har meint at han vart fødd på Jæren, men det er ikkje hald for det i kjeldene. Koll hadde vore med på [[Magnus Berrføtt]] sitt tokt mot vest i 1098, då kongen skulle hemna farfaren [[Harald Hardråde]] som fall i England i 1066. På Orknøyane tok kongen dei to jarlane, brørne [[Pål Torfinnsson]] og [[Erlend Torfinnson]] til fange og sende dei til Noreg. Både to døydde her i landet i løpet av den fyrste vinteren. Kongssonen [[Sigurd Jorsalfare|Sigurd Magnusson]], seinare kjend som Jorsalfare, vart innsatt som herskar på øyane – berre åtte år gamal. | ||
Under eit slag i Menaistredet utafor Wales vart Kale Sæbjørnsson hardt såra, og han døydde på [[Hebridene]] same vinteren. Som kompensasjon for faren sin død fekk Koll Kalesson Gunhild Erlendsdotter til ekte, og ei medgift som bland anna femna ein gard på Paplay. Koll og Gunhild drog til Noreg, og busette seg i Agder der han vart [[lendmann]]. Ein meiner at dette må ha vore på Bringsvær i Grimstad. Ein god ven frå tida på Agder var [[Solmund Sigurdsson]], son av [[Sigurd Sneis]]. Sigurd fall i slaget ved Menaistredet, der Kale Sæbjørnsson vart dødeleg såra. | Under eit slag i Menaistredet utafor Wales vart Kale Sæbjørnsson hardt såra, og han døydde på [[Hebridene]] same vinteren. Som kompensasjon for faren sin død fekk Koll Kalesson Gunhild Erlendsdotter til ekte, og ei medgift som bland anna femna ein gard på Paplay. Koll og Gunhild drog til Noreg, og busette seg i Agder der han vart [[lendmann]]. Ein meiner at dette må ha vore på Bringsvær i Grimstad. Ein god ven frå tida på Agder var [[Solmund Sigurdsson]], son av [[Sigurd Sneis]]. Sigurd fall i slaget ved Menaistredet, der Kale Sæbjørnsson vart dødeleg såra. | ||