Skribenter
87 027
redigeringer
→Kjende folk frå Søndeled
Ingen redigeringsforklaring |
|||
| (7 mellomliggende versjoner av 4 brukere er ikke vist) | |||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
{{thumb|Søndeled kirke.JPG|Søndeled kyrkje.|Karl Ragnar Gjertsen (2008)}} | |||
{{thumb|Fra Søndeledfjorden.JPG|Søndeledfjorden i Søndeled.|Karl Ragnar Gjertsen (2007)}} | |||
'''[[Søndeled]]''' er ei bygd og eit tidlegare herad i [[Aust-Agder fylke]]. Heradet grensa til [[Skåtøy]] og [[Sannidal]] i [[Telemark]], [[Gjerstad]], [[Vegårshei kommune|Vegårshei]], [[Holt]], [[Dypvåg]] og [[Risør]] i [[Aust-Agder]]. I 1964 vart Søndeled innlemma i [[Risør kommune]]. | {{thumb|Frydendal kyrkje.JPG|Frydendal kyrkje.|Andreas Ausland (2012)}} | ||
'''[[Søndeled]]''' er ei bygd og eit [[Søndeled kommune|tidlegare herad]] i [[Aust-Agder fylke]]. Heradet grensa til [[Skåtøy kommune|Skåtøy]] og [[Sannidal]] i [[Telemark]], [[Gjerstad]], [[Vegårshei kommune|Vegårshei]], [[Holt]], [[Dypvåg]] og [[Risør]] i [[Aust-Agder]]. I 1964 vart Søndeled innlemma i [[Risør kommune]]. | |||
==Geografi== | ==Geografi== | ||
| Linje 9: | Linje 10: | ||
Namnet Søndeled meiner professer Oluf Rygh hadde skrivemåten Sundaleid, Sundaleidr, Sundaleidi, kor første ledd er fleirtal av sund og det andre leddet har meir eller mindre forbindelse med leid, led, veg. Namnet skal først, ifylgje professor Rygh, ha vore namnet på fjorden (Søndeledfjorden) og så etter kvart komme på kyrkja og garden. | Namnet Søndeled meiner professer Oluf Rygh hadde skrivemåten Sundaleid, Sundaleidr, Sundaleidi, kor første ledd er fleirtal av sund og det andre leddet har meir eller mindre forbindelse med leid, led, veg. Namnet skal først, ifylgje professor Rygh, ha vore namnet på fjorden (Søndeledfjorden) og så etter kvart komme på kyrkja og garden. | ||
Søndeled herad blei oppretta som eiga heradskommune i 1837 og det skjedde berre små forandringar i heradet fram til 1. januar 1964 då Søndeled blei slengt saman med Risør bykommune og blei til nye Risør kommune. Dei endringane som skjedde var: i 1864 blei Lyngør, Gjeving og Risøya, som då høyrte til Søndeled, lagt over til Dypvåg herad, pga at Lyngør, Gjeving og Risøya sokna til Dypvåg kyrkje og ikkje til Søndeled kyrkje. I 1901 blei Buvika, Korstveit (no Krana) og Urheia innlemma Risør bykommune. | Søndeled herad blei oppretta som eiga heradskommune i 1837 og det skjedde berre små forandringar i heradet fram til 1. januar 1964 då Søndeled blei slengt saman med Risør bykommune og blei til nye Risør kommune. Dei endringane som skjedde var: i 1864 blei [[Lyngør]], [[Gjeving]] og [[Risøya]], som då høyrte til Søndeled, lagt over til [[Dypvåg kommune|Dypvåg herad]], pga at Lyngør, Gjeving og Risøya sokna til Dypvåg kyrkje og ikkje til Søndeled kyrkje. I 1901 blei Buvika, Korstveit (no Krana) og Urheia innlemma Risør bykommune. | ||
Søndeled har lange tradisjonar med båtbyggerier, og dei einaste som er igjen no er Moen trebåtbyggeri på Moen og Risør trebåtbyggeri i Buvika. Søndeled hadde au eiga sparebank: Søndeled sparebank. Den låg ved Nyvei rett ved grensa til Risør by. | Søndeled har lange tradisjonar med båtbyggerier, og dei einaste som er igjen no er Moen trebåtbyggeri på Moen og Risør trebåtbyggeri i Buvika. Søndeled hadde au eiga sparebank: Søndeled sparebank. Den låg ved Nyvei rett ved grensa til Risør by. | ||
==Kyrkjer i Søndeled== | ==Kyrkjer i Søndeled== | ||
| Linje 33: | Linje 34: | ||
* Søndeledtona - På Søndeledtona (Søndeledtunet) er det fleir butikkar som Kiwi Søndeled, Martina (manifaktur forettning), to frisørsalongar, ein rørlegarbutikk (Søndeled rør), Linea blomster og nokon andre. | * Søndeledtona - På Søndeledtona (Søndeledtunet) er det fleir butikkar som Kiwi Søndeled, Martina (manifaktur forettning), to frisørsalongar, ein rørlegarbutikk (Søndeled rør), Linea blomster og nokon andre. | ||
* Matbutikkar - Det er fem matbutikkar i Søndeled, derav to store butikkar og tre av dei nærbutikkar. Dei store butikkane er: Kiwi Risør (på Frydendal) og Rema 1000 (på Østebøsletta). Dei tre små er Kiwi Søndeled, Joker Hopestrand og Rimi Randvik. | * Matbutikkar - Det er fem matbutikkar i Søndeled, derav to store butikkar og tre av dei nærbutikkar. Dei store butikkane er: Kiwi Risør (på Frydendal) og Rema 1000 (på Østebøsletta). Dei tre små er Kiwi Søndeled, Joker Hopestrand og Rimi Randvik. | ||
* Bensinstasjonar - Det er to | * Bensinstasjonar - Det er to bensinstasjonar i Søndeled, Hydro Texaco på Akland, som au ein filial på Søndeled, og Statoil Risør, som ligg på Frydendal. | ||
==Kjende folk frå Søndeled== | ==Kjende folk frå Søndeled== | ||
* Tallak Lindstøl - | * Tallak Lindstøl - lokalhistorikar. | ||
* Erik Mykland - | * Erik Mykland - fotballspelar frå Randvik. | ||
* Halvor Olsson Stamøy - | * Halvor Olsson Stamøy - lærar, gardbrukar, lensmann og stortingsmann. | ||
==Kjelde== | ==Kjelde== | ||
| Linje 45: | Linje 46: | ||
[[Kategori:Søndeled]] | [[Kategori:Søndeled]] | ||
[[Kategori:Risør kommune]] | [[Kategori:Risør kommune]] | ||
[[Kategori: | [[Kategori:Grender og bygdelag]] | ||
{{nn}} | |||