Stord lærerskole: Forskjell mellom sideversjoner

Hopp til navigering Hopp til søk

Stord lærerskole (vis kilde)

Sideversjonen fra 16. des. 2022 kl. 14:15

5 579 byte lagt til ,  16. des. 2022
kategorirydding
(kategorirydding)
 
(43 mellomliggende versjoner av 10 brukere er ikke vist)
Linje 1: Linje 1:
<onlyinclude>'''[[Stord lærerskole]]''' vart etablert på [[Stord]] i [[1839]] under namnet ''Stord Seminarium''. Skulen vart i 1994 ein del av [[Høgskolen Stord/Haugesund]]. Lærarskulen på Stord var eitt av [[stiftsseminar]]a som starta opp etter at skuleloven av 1827 slo fast at det skulle opprettast skular for å gi opplæring til lærarar ved dei faste allmugeskulane. [[Lærarskulen]] heldt fyrst til på [[Stord prestegard|prestegarden på Stord]], med soknepresten som skulestyrar, men flytta i 1866 til [[Rommetveit]].  
<onlyinclude>{{thumb|No-nb digibok 2014111948021 0029 1.jpg|Stord seminar juli 1894. Fra boka "Stord Kyrkja 1857-1957"|}}'''[[Stord lærerskole]]''' vart etablert på [[Stord]] i [[1839]] under namnet ''Stord Seminarium''. Skulen vart i 1994 ein del av [[Høgskolen Stord/Haugesund]]. Lærarskulen på Stord var eitt av [[stiftsseminar]]a som starta opp etter at skuleloven av 1827 slo fast at det skulle opprettast skular for å gi opplæring til lærarar ved dei faste allmugeskulane. [[Lærarskulen]] heldt fyrst til på [[Stord prestegard|prestegarden på Stord]], med soknepresten som skulestyrar, men flytta i 1866 til [[Rommetveit]].  


Hovudbygningen frå 1866 er i 2000-åra administrasjonsbygget til Høgskolen Stord/Haugesund. Fleire eldre bygningar er òg framleis i bruk, attåt nybygga frå 1960-talet, då talet på lærarstudentar auka kraftig.</onlyinclude>
Hovudbygningen frå 1866 er i 2000-åra administrasjonsbygget til Høgskolen Stord/Haugesund. Fleire eldre bygningar er òg framleis i bruk, attåt nybygga frå 1960-talet, då talet på lærarstudentar auka kraftig.</onlyinclude>
Linje 16: Linje 16:
== Personar med eksamen frå lærarskulen ==
== Personar med eksamen frå lærarskulen ==


{|class="sortable wikitable"
{| class="sortable wikitable"
|-
|-
! Navn
! Namn
! Eksamen
! Eksamen
! Lærargjerning
! Lærargjerning
! Samfunnsvirke
! Samfunnsvirke
|-
|[[Rannfrid Aasland]]
|1935
|Lærar i Gjesdal, Vefsn, Time og Sandnes.
|Leder i [[Rogaland lærerinnelag]] på 1960-tallet.
|-
|[[Rasmus Blikken]] (1872-1961)
|1900
|Lærar i [[Åsnes kommune]], frå 1909 i [[Toverud skole|Toverud krins]].
|Leiar i Åsnes venstrelag, Åsnes småbrukarlag og Åsnes kooperative handelslag.
|-
|-
|[[Henrik Eilert Brekke]] (1897-1995)
|[[Henrik Eilert Brekke]] (1897-1995)
|1919
|1919
|Lærar i Brekke i Sogn 1919-20, [[Biri]] i [[Vestoppland]] 1920-?
|Lærar i [[Skulehistorie i Gulen|Brekke i Sogn]] 1919-20, [[Biri]] i [[Vestoppland]] 1920-?
|Ap-politikar, ordførar i Biri 1935-51
|Ap-politikar, ordførar i Biri 1935-51
|-
|[[Ole Devik]] (1856-1941)
|1876
|[[Skulehistorie i Flora|Lærer i Florø og Bø i Ytre Sogn]] ca. 1876-, i [[Aker herred|Aker]] (Ulven og Bryn skoler) 1893-1927.
|Formann i Akershus krets av Norges Lærerlag 1896-1908, i sentralstyret 1907-1914. I spissen Statens lærerkurser i jordbruksopplæring i 26 år.
|-
|-
|[[Thorstein Eggum]] (1901-94)
|[[Thorstein Eggum]] (1901-94)
Linje 60: Linje 75:
|[[Ove Wangensten Haug]] (1901-78)
|[[Ove Wangensten Haug]] (1901-78)
|1922
|1922
|Lærar og klokkar i [[Jostedalen]] (1922-39) og [[Skjåk]] (1939-59), skuleinspektør i Skjåk frå 1959.
|[[Skulehistorie i Luster|Lærar]] og klokkar i [[Jostedalen]] (1922-39) og [[Skjåk]] (1939-59), skuleinspektør i Skjåk frå 1959.
|Ap-ordførar i Jostedalen 1938-39.
|Ap-ordførar i Jostedalen 1938-39.
|-
|[[Klara Seljen Hermansen]] (1900-2003)
|1921
|Lærer i bl.a. Frølandsdalen, Espevær, Bømlo. Under andre verdenskrig var hun ved den norske skolen i London.
|Ap-kvinne
|-
|-
|[[Anders Hjellum]] (1870-1950)
|[[Anders Hjellum]] (1870-1950)
|1891
|1891
|Lærar i [[Vinje (Telemark)|Vinje i Telemark]], [[Kvinnherad]], [[Gaular]], [[Jostedalen]] og [[Kvinesdal]].   
|[[Skulehistorie i Luster|Lærar]] i [[Vinje (Telemark)|Vinje i Telemark]], [[Kvinnherad]], [[Gaular]], [[Jostedalen]] og [[Kvinesdal]].   
|Sentral i mål- og fråhaldsarbeid i Jostedalen.
|Sentral i mål- og fråhaldsarbeid i Jostedalen.
|-
|[[Johannes Haarklou]] (1847-1925)
|1868
|Lærer i Eiker, før han viet seg til musikken. Gikk også på [[Balestrand lærerskole]]
|Kjent som komponist, organist, dirigent og musikkanmelder.
|-
|-
|[[Knut Kirkhorn]] (1830-1885)
|[[Knut Kirkhorn]] (1830-1885)
Linje 72: Linje 97:
|Kyrkjesongar i [[Hornindal]] frå 1852.  
|Kyrkjesongar i [[Hornindal]] frå 1852.  
|Stortingsrepresentant for Venstre og ordførar.
|Stortingsrepresentant for Venstre og ordførar.
|-
|[[Gudrun Laland]] (1900-2002)
|1927
|Lærar i Hå (Nærbø) og Time på Jæren.
|Heldt mange opplesingar og kåseri.
|-
|-
|[[Elias Melvær]] (1848-1924)
|[[Elias Melvær]] (1848-1924)
|1869
|1869
|Lærar fleire stader i Sogn og Fjordane, frå 1876 ved [[Fjordenes amtsskole]].
|Lærar fleire stader i [[Skulehistorie i Sogn og Fjordane|Sogn og Fjordane]], frå 1876 ved [[Fjordenes amtsskole]].
|Venstre-politikar og pionér i målreisinga i Sogn og Fjordane, i tillegg til at han var aktiv i [[Det Norske Totalavholdsselskap]]  
|Venstre-politikar og pionér i målreisinga i Sogn og Fjordane, i tillegg til at han var aktiv i [[Det Norske Totalavholdsselskap]]  
|-
|[[Knut Monsen Nordanger]] (1883-1965)
|1903
|Lærar i Hole i Ryfylke 1903-1906, [[Høland]] 1906-1910 og [[Lillestrøm]] 1910-1019. Skulestyrar ved [[Volla skole (Lillestrøm)|Volla skole]] i Lillestrøm 1919-1935. Faglærar ved [[Lillestrøm Tekniske Aftenskole]].
|Representerte Arbeiderpartiet i Lillestrøm kommunestyre 1913-1916, var ordførar 1922-1931. Stortingsrepresentant for Akershus 1925-1936. Fykesmann i Hedmark 1935-1942 og 1945-1953. Hadde mange offentlege verv.
|-
|-
|[[Ole Nydal]] (1899-1986)
|[[Ole Nydal]] (1899-1986)
Linje 86: Linje 121:
|Lærar i [[Herøy]] (Skorpa, Moltustranda og Kopperstad krinsar) frå hausten 1892. Frå 1893 til 1895 ved Hatløy, Vattøy og Snipsøyrdalen udelte skular i Ulstein. Lærar og klokkar i Nordberg sokn i [[Skjåk]] i Gudbrandsdalen 1895-1898. Lærar og klokkar i [[Fiksdal]] i [[Vestnes kommune|Vestnes]] 1899-1906. Lærar i [[Ulstein kommune|Ulstein]] i fire år på 1920-talet.  
|Lærar i [[Herøy]] (Skorpa, Moltustranda og Kopperstad krinsar) frå hausten 1892. Frå 1893 til 1895 ved Hatløy, Vattøy og Snipsøyrdalen udelte skular i Ulstein. Lærar og klokkar i Nordberg sokn i [[Skjåk]] i Gudbrandsdalen 1895-1898. Lærar og klokkar i [[Fiksdal]] i [[Vestnes kommune|Vestnes]] 1899-1906. Lærar i [[Ulstein kommune|Ulstein]] i fire år på 1920-talet.  
|Gardbrukar, forretningsdrivande og pressemann, aktiv i norskdoms- og fråhaldsrørsla og i lokalpolitikken. Sentral i [[Norges Bondelag]] og [[Bondepartiet]].
|Gardbrukar, forretningsdrivande og pressemann, aktiv i norskdoms- og fråhaldsrørsla og i lokalpolitikken. Sentral i [[Norges Bondelag]] og [[Bondepartiet]].
|-
|[[Anne Pedersen (1902–1979)]]
|1927
|Lærer i [[Vaksdal kommune|Vaksdal]], [[Hemnesberget]], [[Hol kommune (Nordland)|Hol i Lofoten]], [[Ørland]], [[Sulitjelma]] og [[Gjøvik]] fra 1938.
|Politiker
|-
|[[Gunnhild Rutledal]] (1895-1973)
|1919
|[[Skulehistorie i Gulen|Lærar]] i [[Gulen]]
|Forfattar
|-
|-
|[[Olav Sande]] (1850-1927)
|[[Olav Sande]] (1850-1927)
|1871
|1871
|Lærar i [[Leikanger]] frå 1872.  
|[[Skulehistorie i Leikanger|Lærar]] i [[Leikanger]] frå 1872.  
|Folkeminnesamlar, tonediktar og målmann.
|Folkeminnesamlar, tonediktar og målmann.
|-
|[[Ole Michael Selberg]] (1877-1950)
|1900
|Lærar
|Overlærar/rektor ved ulike skular. Matematikar.
|-
|-
|[[Kolbein Skaare]] (1873-1932)
|[[Kolbein Skaare]] (1873-1932)
Linje 106: Linje 156:
|Lærar i [[Austevoll]] 1878-1823, klokkar 1878-1936
|Lærar i [[Austevoll]] 1878-1823, klokkar 1878-1936
|Ordførar i Austevoll 1886-1903
|Ordførar i Austevoll 1886-1903
|-
|[[Rasmus Sunde (1857-1934)|Rasmus Sunde]] (1857-1934)
|1877
|Først lærer i [[Vanylven]] og [[Voss]], deretter lærer, senere overlærer, i Kristiania/Oslo 1883-1927
|Aktiv innen lærerorganisasjonene.
|-
|[[Kristofer Sydnes]] (1881-1961)
|1901
|Lærar i Suldal kommune 1902-08, Etne kommune 1908-12, Vikebygd i Vindafjord kommune 1912-46.
|Formann i ungdomslag, fråhaldslag og mållag. [[Venstre]]-politikar og museumsmann.
|-
|[[Adolf Sørebø]]
|1915
|[[Solund kommune|Solund]] 1915-1917, Lygra i [[Lindås kommune|Lindås]] 1917-1919, [[Ogna kommune|Ogna]] 1919-1921, [[Tinn kommune]] 1921-60.
|En rekke verv i Tinn. Aktiv i sangkor.
|-
|-
|[[Magnus Takle]] (1883-1971)
|[[Magnus Takle]] (1883-1971)
|1904 (ca.)
|1904 (ca.)
|Lærar i [[Jostedalen]] 1904-07, [[Årdal]] 1907-15, [[Tasta]] i [[Stavanger]] 1915-48.
|[[Skulehistorie i Luster|Lærar]] i [[Jostedalen]] 1904-07, [[Årdal (Sogn og Fjordane)|Årdal]] 1907-15, [[Tasta]] i [[Stavanger]] 1915-48.
|Fyrste leiar i [[Jostedal mållag]], skrivar i [[Rogaland Venstre]].
|Fyrste leiar i [[Jostedal mållag]], skrivar i [[Rogaland Venstre]].
|-
|-
Linje 120: Linje 185:
|1878
|1878
|Folkehøgskulemann og lærar  
|Folkehøgskulemann og lærar  
|Målmann, ordførar ([[V]]) i [[Lavik]] 1905-13, stortingsrepresentant ([[V]]) 1900-03 og 1909-15  
|Målmann, ordførar ([[V]]) i [[Lavik kommune|Lavik]] 1905-13, stortingsrepresentant ([[V]]) 1900-03 og 1909-15  
|-
|-
|[[Johan Tufteland]] (1913-88)
|[[Johan Tufteland]] (1913-88)
Linje 132: Linje 197:
|Sjefsbibliotekar i Stavanger 1901-35, forfattar.
|Sjefsbibliotekar i Stavanger 1901-35, forfattar.
|-  
|-  
|[[Borgny Valvatne]]
|1925
|Lærer på [[Røros]] og [[Snertingdal]]
|
|-
|[[Johannes Halvorson Vamberg]] (1816-57)
|[[Johannes Halvorson Vamberg]] (1816-57)
|1850 (ca.)
|1850 (ca.)
|Lærar i [[Hafslo]] (1840-åra), lærar og klokkar i Jostedalen 1850-57 (den fyrste seminaristen i bygda).
|Lærar i [[Hafslo]] (1840-åra), [[Skulehistorie i Luster|lærar og klokkar i Jostedalen]] 1850-57 (den fyrste seminaristen i bygda).
|Ordførar i Jostedalen 1853-56.
|Ordførar i Jostedalen 1853-56.
|-
|[[Christian Waage]] (1889-1970)
|1912
|Lærar fleire stader, etter kvart lektor.
|[[NS]]-aktivist.
|-
|-
|[[Kåre Øvregard]] (1933-)
|[[Kåre Øvregard]] (1933-)
|1957
|1957
|Lærar [[Sperle skule]] i [[Jostedalen]] 1957-62, styrar [[Gaupne skule]] i Luster 1962-75.
|Lærar [[Sperle krins|Sperle skule]] i [[Skulehistorie i Luster|Jostedalen]] 1957-62, styrar [[Gaupne krins|Gaupne skule]] i Luster 1962-75.
|Ap-politikar, ordførar i [[Luster]] 1975-77, stortingsmann 1977-89.  
|Ap-politikar, ordførar i [[Luster]] 1975-77, stortingsmann 1977-89.  
|-
|-
|[[Ola Jakobssen Aa]] (1877-?)
|[[Ola Jakobssen Aa]] (1877-1963)
|1901
|1901
|Lærar på Stord ca. 1901-07, Stalleland skole i Landvik 1907-11, 1911-15 lærar og klokkar i Fedje. Frå 1916 var han tilsett ved Sagvåg skule på Stord.  
|Lærar på Stord ca. 1901-07, Stalleland skole i Landvik 1907-11, 1911-15 lærar og klokkar i Fedje. Frå 1916 var han tilsett ved Sagvåg skule på Stord.  
Linje 149: Linje 224:
|[[Johs. Aaberg]] (1895-1980)
|[[Johs. Aaberg]] (1895-1980)
|1916
|1916
|Lærar i Fana høsten 1916 og arbeidde deretter eitt år ved framhaldsskulen Sogndal i Dalane. 1917-21 lærar i Skjold i Ryfylke. Frå hausten 1921 lærar i Borge ved Fredrikstad, skulens sekretær frå 1927.
|Lærar i Fana høsten 1916 og arbeidde deretter eitt år ved [[framhaldsskule]]n Sogndal i Dalane. 1917-21 lærar i Skjold i Ryfylke. Frå hausten 1921 lærar i Borge ved Fredrikstad, skulens sekretær frå 1927.
|Lærarane sin representant i skulestyret og formann i lærarlaget i Borge.  
|Lærarane sin representant i skulestyret og formann i lærarlaget i Borge.  
|-
|-
Linje 159: Linje 234:
|[[Elen Aaberge]] (1897-?)
|[[Elen Aaberge]] (1897-?)
|1919
|1919
|Lærarinne i Sogndal frå 1919
|Lærarinne i [[Skulehistorie i Sogndal|Sogndal]] frå 1919
|
|
|-
|-
Linje 186: Linje 261:
|Lærar i [[Sigdal]] 1884-86, [[Brevik]] 1887-90, [[Kragerø]] 1891-92, [[Bergen]] 1892-1932.
|Lærar i [[Sigdal]] 1884-86, [[Brevik]] 1887-90, [[Kragerø]] 1891-92, [[Bergen]] 1892-1932.
|Bygdebokforfattar ([[Nordfjord]]).
|Bygdebokforfattar ([[Nordfjord]]).
|-
|[[Andreas Larsson Aanderaa]] (1900-?)
|1923
|Lærar i [[Baugstø skule]]krins i Skånevik. Seinare tilsett ved [[Høylandsbygd skule]].
|Aktiv i Heimefronten under andre verdskrigen.
|-
|[[Dagmar Aanensen]] (1881-1970)
|1909
|Lærarinne ved Haugesund folkeskole 1911-15, Haukeland skole i Bergen 1915-29. Frå 1929 tilsynslærerinne i kvinneleg handgjerning ved Christi Krybbes skoler.
|
|-
|[[Lars Aanestad]] (1893-1984)
|1914
|Lærar i Randaberg 1915-25, og 1918-25 var han også heradskasserar. Lærar ved Kinaforbundets skular på Fjellhaug, Østre Aker ved Oslo, 1925-45. Hausten 1945 vart Aanestad styrar ved forbundets nye ungdomsskule i Hurdal, der han vart til han gjekk av med pensjon.
|Kjend for sitt arbeid med kristne sangar og salmer.
|-
|[[Anders Aarebrot]] (1895-?)
|1917
|Lærar ved Høyvåg og Vestre Moland framhaldsskule 1917-19, Voss framhaldsskule 1919-24, Vestmar folkehøgskule i Drangedal 1924-30 før han i 1930 vart tilsett ved Vågård skole, Ådal i dåverande Norderhov kommune.
|
|-
|[[Berta Aarrestad]] (1877-1967)
|1898
|Lærarinne i Eigersund 1901-11 og i Varhaug frå 1918.
|
|-
|[[Peter Apollon Aarrestad]] (1868-1958)
|1889
|Lærar på Mosterøy 1890-99, frå 1899 i Frue sokn i Hetland, i noverande Stavanger kommune.
|Aktiv fråhaldsmann
|-
|[[Torleiv Aarrestad]] (1905-98)
|1926
|Lærar i [[Skulehistorie i Solund|Solund]] 1930-34, seinare i Time.
|
|-
|[[Anders Aarsand]] (1899-1986)
|1925
|Lærar i Kvinnherad frå 1931.
|Med i kristeleg arbeid og fråhaldsrørsla.
|-
|[[Jens Aarskog]] (1875-1951)
|1897
|Lærar (frå 1897) og kyrkjesongar (frå 1900) i [[Skulehistorie i Sogndal|Fjærland]].
|Skipa Fjærland privatbank, skulestyreformann, korinstruktør m.m.
|-
|[[Johan Brithanus Aarskog]] (1882-1965)
|1903
|Lærar og kyrkjesongar i Veldre i Ringsaker frå 1910.
|Venstrepolitikar, mål- og ungdomslagsmann.
|-
|[[Karl Olai Aas]] (1882-1958)
|1903
|Lærar i [[Hyllestad kommune]] 1906-1913, [[Hamre kommune]] 1914-1917 og [[Åsane kommune]] 1938-1946.
|Underoffiser, var med i indremisjonsarbeidet.
|}
|}


== Kjelder og litteratur ==
== Kjelder og litteratur ==
*[http://digitalarkivet.arkivverket.no/ft/bosted_land/bf01038228000761 Folketeljinga 1865 for Stord]
*{{folketelling bosted land|bf01038228000761|Stord (Tyse) Præstegaard|1865|Stord prestegjeld}}.
*[http://digitalarkivet.no/cgi-win/webcens.exe?slag=visbase&sidenr=4&filnamn=f01221&gardpostnr=107&personpostnr=620&merk=620#ovre Folketeljinga 1900 for Stord]
*{{folketelling bosted land|bf01037303000107|Stord seminar (Rommetveit)|1900|Stord herred}}.
*{{folketelling bosted land|bf01036668003042|Seminariet|1910|Stord herred}}.
*{{folketelling bosted land|bf01036668003049|Seminariet (Rommetvedt)|1910|Stord herred}}.
*{{folketelling bosted land|bf01036668003054|Seminariet (Rommetveit)|1910|Stord herred}}.
*{{folketelling bosted land|bf01036668003060|Seminariet|1910|Stord herred}}.
* ''Lærarutdanning på Stord gjennom 150 år : jubileumsskrift : Storøens seminar 1839'', Stord lærarhøgskule 1989.
* ''Lærarutdanning på Stord gjennom 150 år : jubileumsskrift : Storøens seminar 1839'', Stord lærarhøgskule 1989.
*[http://www.statsbygg.no/Aktuelt/Tema/Vern-om-historia-var/Verneverdig-hogskole/ Statsbygg.no: Verneverdig høgskole.]
*[http://www.statsbygg.no/Aktuelt/Tema/Vern-om-historia-var/Verneverdig-hogskole/ Statsbygg.no: Verneverdig høgskole.]
Linje 196: Linje 330:


==Eksterne lenkjer==
==Eksterne lenkjer==
* {{arkivportalen|arkiv=no-a1450-06000000098743|Minnebok fra Stord seminar}}
* {{arkivportalen|arkiv=no-a1450-06000000098743|Minnebok fra Stord seminar}}
* {{arkivportalen|arkiv=no-a1450-01000000508509|Minder fra Stord Seminar - samlede af Absalon Taranger}}
* {{arkivportalen|arkiv=no-a1450-01000000508509|Minder fra Stord Seminar - samlede af Absalon Taranger}}
Linje 202: Linje 335:
[[Kategori:Stord kommune]]
[[Kategori:Stord kommune]]
[[Kategori:Lærerskole]]
[[Kategori:Lærerskole]]
[[Kategori:Utdanning]]
[[Kategori:Etableringer i 1839]]
[[Kategori:Etableringer i 1839]]
[[Kategori:Opphør i 1994]]
[[Kategori:Opphør i 1994]]
{{F1}}
{{F1}}
{{nn}}
Trond Nygård (Kallrustad)
Veiledere, Administratorer
164 188

redigeringer

Hentet fra «https://dev.lokalhistoriewiki.no/wiki/Spesial:Mobildiff/437641...1802711»

Navigasjonsmeny