291 440
redigeringer
ingen redigeringsforklaring
({{nn}}) |
Ingen redigeringsforklaring |
||
| (Én mellomliggende versjon av en annen bruker er ikke vist) | |||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
<onlyinclude> | <onlyinclude>{{thumb|Tea Kummen.jpg|Tea Kummen 1954. Utsnitt av familiebilete.|Ukjent}} | ||
'''[[Tea Kummen]]''' (fødd i [[Skjåk]] 17. august [[1893]], død same stad 30. januar [[1979]]) var lærar og barnebokforfattar. På ein nokså markant måte braut ho med kjønns- og alderskonvensjonar i si samtid, mellom anna ved at ho tok snikkarutdanning da ho var 60 år gammal. Ho gjekk sterkt inn for målsaka, og var ein betydningsfull aktør i [[språkskiftet til nynorsk i Skjåk]].</onlyinclude> | |||
Ho var fødd og oppvaksen på garden Kummen i Reppen i Skjåk, og budde der også det meste av sitt vaksne liv. Foreldra var gardbrukarparet Tore Iversen Kummen (fødd 1846) og Goro Olsdotter (fødd Løkre 1856). Tea var nummer 10 i ein syskenflokk på 12. Ho var ikkje gift. | Ho var fødd og oppvaksen på garden Kummen i Reppen i Skjåk, og budde der også det meste av sitt vaksne liv. Foreldra var gardbrukarparet Tore Iversen Kummen (fødd 1846) og Goro Olsdotter (fødd Løkre 1856). Tea var nummer 10 i ein syskenflokk på 12. Ho var ikkje gift. | ||
| Linje 5: | Linje 6: | ||
<onlyinclude>Fagutdanninga fekk Kummen ved [[Hamar lærerskole|lærarskulen på Hamar]] og med eit års vidareutdanning på [[Noregs lærarhøgskule]]. Fyrste lærarstillinga si hadde ho i [[Fåberg]] i 1915. Deretter var ho tilsett ved [[Marlo skule]] i Skjåk frå 1916 til 1944. Ho underviste mest i småskulen på 3. og 4. klassetrinn. | <onlyinclude>Fagutdanninga fekk Kummen ved [[Hamar lærerskole|lærarskulen på Hamar]] og med eit års vidareutdanning på [[Noregs lærarhøgskule]]. Fyrste lærarstillinga si hadde ho i [[Fåberg]] i 1915. Deretter var ho tilsett ved [[Marlo skule]] i Skjåk frå 1916 til 1944. Ho underviste mest i småskulen på 3. og 4. klassetrinn. | ||
Den fyrste barneboka, ''Villvuru'', kom ut i 1931.</onlyinclude> Deretter kom ''Den blå bringeduken'' (1933), og sidan ''Villveng'' (1947) og ''Tonen frå blåtaket'' (1968). Kummen skreiv elles mykje i ''Norsk barneblad''. For vaksne skreiv ho ein del lokal- og kulturhistoriske stykke, mellom anna i [[Årbok for Gudbrandsdalen]]. I den bygdeboka som kom ut til kommunejubileet for Skjåk i 1966, har Kummen ei utgreiing om utvandringa frå Skjåk til [[Bardu]] og [[Målselv]]. Ho var medlem av det fyrste styret i [[Skjåk Historielag]], som vart stifta i 1932. | Den fyrste barneboka, ''Villvuru'', kom ut i 1931.</onlyinclude> Deretter kom ''Den blå bringeduken'' (1933), og sidan ''Villveng'' (1947) og ''Tonen frå blåtaket'' (1968). Kummen skreiv elles mykje i ''Norsk barneblad''. For vaksne skreiv ho ein del lokal- og kulturhistoriske stykke, mellom anna i [[Årbok for Gudbrandsdalen]]. I den bygdeboka som kom ut til kommunejubileet for Skjåk i 1966, har Kummen ei utgreiing om utvandringa frå Skjåk til [[Bardu]] og [[Målselv]]. Ho var medlem av det fyrste styret i [[Skjåk historielag|Skjåk Historielag]], som vart stifta i 1932. | ||
[[Bilde:Tea Kummen, m fele.jpg|thumb|Tea Kummen var musikalsk. Ho song og spela fleire instrument. Familiebilete.]] | [[Bilde:Tea Kummen, m fele.jpg|thumb|Tea Kummen var musikalsk. Ho song og spela fleire instrument. Familiebilete.]] | ||
Tea Kummen skreiv alltid på nynorsk, og var ei ihuga talskvinne for målsaka. Det vart særleg synbert da ho engasjerte seg sterkt for å få landsmål innført i Marlo skulekrins, noko som skjedde etter ein oppheita strid i 1925. Den 22. mars det året, kvelden før krinsavrøystinga om saka, vart det halde folkemøte for landsmålet. I følgje referatet i avisa [[Laagen]] heldt Tea Kummen der «eit framifrå greidt og saklegt foredrag um målspursmålet i skula. Viste fram ved døme kor mykje nærare landsmålet låg Skjåkmålet enn riksmålet». | Tea Kummen skreiv alltid på nynorsk, og var ei ihuga talskvinne for målsaka. Det vart særleg synbert da ho engasjerte seg sterkt for å få landsmål innført i Marlo skulekrins, noko som skjedde etter ein oppheita strid i 1925. Den 22. mars det året, kvelden før krinsavrøystinga om saka, vart det halde folkemøte for landsmålet. I følgje referatet i avisa [[Laagen]] heldt Tea Kummen der «eit framifrå greidt og saklegt foredrag um målspursmålet i skula. Viste fram ved døme kor mykje nærare landsmålet låg Skjåkmålet enn riksmålet». | ||