Veiledere, Administratorer
9 032
redigeringer
Koordinerer sider om Tinn/Tinn kommune
Ingen redigeringsforklaring |
(Koordinerer sider om Tinn/Tinn kommune) |
||
| Linje 1: | Linje 1: | ||
{{Under arbeid}} | |||
{{ | |||
}} | |||
<onlyinclude>[[Fil: Gaustatoppen 1971.JPG|Gaustatoppen, 1883 moh, rett opp for Rjukan. Foto: Stig Rune Pedersen|thumb]] | <onlyinclude>[[Fil: Gaustatoppen 1971.JPG|Gaustatoppen, 1883 moh, rett opp for Rjukan. Foto: Stig Rune Pedersen|thumb]] | ||
[[Tinn]] er ei bygd, ein kommune, eit prestegjeld og lensmannsdistrikt i [[Telemark]]. Kommunen grensar i nord og aust mot [[Buskerud fylke]] (kommunane [[Nore og Uvdal kommune|Nore og Uvdal]], [[Rollag kommune|Rollag]] og [[Flesberg kommune|Flesberg]]), i vest og sør mot telemarkskommunane [[Vinje]], [[Seljord]], [[Hjartdal]] og [[Notodden]]. Dagens kommune vart oppretta i 1964, da det tidlegare [[Hovin]] herad vart delt mellom Tinn og Notodden. Ein person frå Tinn blir kalla ein ''tinndøl''. | [[Tinn]] er ei bygd, ein kommune, eit prestegjeld og lensmannsdistrikt i [[Telemark]]. Kommunen grensar i nord og aust mot [[Buskerud fylke]] (kommunane [[Nore og Uvdal kommune|Nore og Uvdal]], [[Rollag kommune|Rollag]] og [[Flesberg kommune|Flesberg]]), i vest og sør mot telemarkskommunane [[Vinje]], [[Seljord]], [[Hjartdal]] og [[Notodden]]. Dagens kommune vart oppretta i 1964, da det tidlegare [[Hovin]] herad vart delt mellom Tinn og Notodden. Ein person frå Tinn blir kalla ein ''tinndøl''. | ||
Tinn kommune omfattar [[Rjukan]] by, industristad og kommunesentrum. Rjukan har ein eigen plass i historia om motstandsrørsla under andre verdskrigen, spesielt på grunn av [[Tungtvassaksjonen]] i 1943, og fordi ei rad av dei fremste motstandsfolka kom frå Rjukan, deriblant [[Gunnar Sønsteby]]. Med sine ca. 3300 innbyggjarar (2012) har byen godt og vel halvparten av befolkninga i kommunen. Andre, mindre tettstader eller bygdesentra er [[Miland]], [[Atrå]], [[Austbygde]] og Hovin. Bygda Tinn forandra sterkt karakter da Rjukan-fossen vart utbygd og [[Norsk Hydro]] etablerte verksemd i [[Vestfjorddalen]] tidleg på 1900-talet. Framleis er det ein god del jordbruk og skogbruk i kommunen, og kommunen omfattar store høgfjellsområde, mellom anna med søraustre delen av [[Hardangervidda]]. [[Gaustatoppen]] (1883 moh) ligg i Tinn, rett opp for Rjukan. Før jordbruket vart mekanisert, var Tinn kjent for sine mange ljåsmedar. Bygda er elles kjend for folkekunst, særleg felespel og rosemåling. | Tinn kommune omfattar [[Rjukan]] by, industristad og kommunesentrum. Rjukan har ein eigen plass i historia om motstandsrørsla under andre verdskrigen, spesielt på grunn av [[Tungtvassaksjonen]] i 1943, og fordi ei rad av dei fremste motstandsfolka kom frå Rjukan, deriblant [[Gunnar Sønsteby]]. Med sine ca. 3300 innbyggjarar (2012) har byen godt og vel halvparten av befolkninga i kommunen. Andre, mindre tettstader eller bygdesentra er [[Miland]], [[Atrå]], [[Austbygde]] og Hovin. Bygda Tinn forandra sterkt karakter da Rjukan-fossen vart utbygd og [[Norsk Hydro]] etablerte verksemd i [[Vestfjorddalen]] tidleg på 1900-talet. Framleis er det ein god del jordbruk og skogbruk i kommunen, og kommunen omfattar store høgfjellsområde, mellom anna med søraustre delen av [[Hardangervidda]]. [[Gaustatoppen]] (1883 moh) ligg i Tinn, rett opp for Rjukan. Før jordbruket vart mekanisert, var Tinn kjent for sine mange ljåsmedar. Bygda er elles kjend for folkekunst, særleg felespel og rosemåling. | ||
</onlyinclude> | |||
[[Fil:0826 Tinn komm.png|Kommunevåpenet for Tinn|thumb]] | |||
[[Fil:Vemork.jpg|Vemork kraftstasjon, nå Norsk industriarbeidermuseum. Foto: Siri Iversen.|thumb]] | [[Fil:Vemork.jpg|Vemork kraftstasjon, nå Norsk industriarbeidermuseum. Foto: Siri Iversen.|thumb]] | ||
[[Fil:Tinn Luraas monument 2012.jpg|Monument over dei tre kunstnarbrørne Luraas, kjende som spelemenn og rosemålarar. Foto: H.P.Hosar|thumb]] | [[Fil:Tinn Luraas monument 2012.jpg|Monument over dei tre kunstnarbrørne Luraas, kjende som spelemenn og rosemålarar. Foto: H.P.Hosar|thumb]] | ||
== Geografi == | |||
Kommunevåpenet symboliserer kor viktig vasskrafta har vore for kommunen, men dei fem vassdropane står samstundes for dei fem viktigaste elvane med dalføre som munnar ut i Tinnsjøen: Tessungdalen med Tessung-/Austbygdåe, Gauset med Mår, Gjøystdal med Gjøyst, Husvolldalen med Husvollåe og Vestfjorddalen med Måna. | |||
== Kommunehistorikk og historisk-administrativ tilknyting == | == Kommunehistorikk og historisk-administrativ tilknyting == | ||
Det opphavlege Tinn herad frå 1838 fall saman med Tinn prestegjeld, som da bestod av sokna Hovin, Atrå, Mæl og Dal. Hovin sokn vart skilt ut frå Tinn og lagt til [[Gransherad]] i 1860. | Det opphavlege Tinn herad frå 1838 fall saman med Tinn prestegjeld, som da bestod av sokna Hovin, Atrå, Mæl og Dal. Hovin sokn vart skilt ut frå Tinn og lagt til [[Gransherad]] i 1860. | ||
| Linje 39: | Linje 26: | ||
*[[Leksikon:Tinglag|Tinglag]] og lensmannsdistrikt: Tinn | *[[Leksikon:Tinglag|Tinglag]] og lensmannsdistrikt: Tinn | ||
== Historie == | == Historie == | ||