Tomine Seland (1864–1972): Forskjell mellom sideversjoner

Foreldra hennar var gardbrukar Torjus Johansen (1823&ndash;1892) og Johanne Jensdatter Seland (f 1830), og dei let henne døype i [[Vigmostad kyrkje]] 4. september 1864. I samme kyrkje stod ho for presten 6. oktober 1878. På Seland budde ho til ho var 104 år, då gjorde eit slag at ho måtte flytte til Konsmoheimen.<ref>Vigmostad skolemuseum.</ref>

Jens Grønlien frå avisa ''[[Fædrelandsvennen]]'' vitja Tomine (då 94 år) og systera Anna på 96 i 1957. Då kom det fram at det framleis var tre andre søsken til i live. I [[Brooklyn]] budde Oline som skulle fylle 101 år 4. oktober, Gabriel som skulle fylle 87 år 14. juli budde på Vigeland i [[Sør-Audnedal kommune|Sør-Audnedal]] og Tobine Johanne på 84 budde på Fjordhøy i [[Mandal]]. I intervjuet fortalde Tomine at faren Torjus kom frå nabogården til Seland, og mora frå Bjåstad i Vigmostad. Tida hadde ikkje falle lang, ho fortalde om [[omgangsskule]]n på Iveland og Bjåstad der Knut Akland og Ånen Fiddan var lærarar og at ho las for [[Waldemar Emil Holst|presten Holst]]. Konfirmasjonsdagen hugsa ho framleis godt, og at ho trivdes på Seland sa ho dette om: ''«Ja, vi er jo født her i huset og kan være oss selv. Greie naboer gjør også mye. Heiefolket har nemlig fra gammelt den uskrevne lov at de skal se etter hverandre og rekke en hjelpende hand.»''</onlyinclude>

Tomine var ei av dei yngste i søskenflokken på ni, og som søskena Anna, Tobias og Jon gifte ho seg aldri. Dei fire vart att på gården, som Jon tok over etter foreldra og dreiv til han døydde i 1936. Då tok Tomine og den to år eldre systera Anna over garden.<ref>Bergstøl 1957: 314.</ref> Alle borna nådde ein høg alder, med Tomine og Oline som dei to eldste. Oline vart 102. Som ungjente gjette ho aldri, ho tykte synd i dei som gjorde det. Sjølv var ho i teneste i  Landvik og Birkenes, men tanken på dei heime slapp ikkje taket, så ho vende heim for å hjelpe til på den vesle garden. Onna vart gjort med sjølvfolket som hest, og lyng vart og henta i hus. Mjølka frå kyrne vart ikkje send til meieriet, den laga dei smør av. Tomine fortel at dei let mjølka stå i trebollar i kammerset før dei tok av fløyten og kinna den til smør med mykje strev. Smøret selde dei i Mandal. Det var godt når [[separator]]en kom i hus, det letta arbeidet.<ref>Inger 1965: 10.</ref>

På garden måtte dei ha korn, som havre og bygg, og poteter. Kornet vart tørka i badstova, og male til mjøl i kvernhuset på garden. Til slutt vart mjølet gjort om til hundrevis av flatbrødleivar i høge stablar. Tomine lika flatbrød med smør og [[gome]] (helst med litt sirup i) særs godt. På Seland hadde dei mange sauer, og etter mykje arbeid satt dei med ulla som dei [[karding|karda]], spann og vov til stoff. Av stoffet sauma dei klede, dei fleste plagga var heimelaga &ndash; skulle dei få endane til å møtast kunne dei ikkje vera for flotte og kaupe ting av andre. Dei laga og all reiskap sjølve, til dømes treriver, korger, tresålar, stråhattar &ndash; som dei selde. Men det var ikkje berre arbeid, Tomine var og med i misjonsarbeidet så lenge som det budde nok folk på gardane i nærleiken til å drive kvinneforening.