Veiledere, Administratorer
9 032
redigeringer
ingen redigeringsforklaring
Ingen redigeringsforklaring |
Ingen redigeringsforklaring |
||
| Linje 3: | Linje 3: | ||
== Oppnamnet == | == Oppnamnet == | ||
«Dei kalla’n Musken au, og Brisken, etter hamliten og faktene», skriv [[Olav T. Kvaale]], lærar og lokalhistorikar, som sjølv kjende han Tosten | «Dei kalla’n Musken au, og Brisken, etter hamliten og faktene», skriv [[Olav T. Kvaale]], lærar og lokalhistorikar, som sjølv kjende han Tosten i hans eldre dagar. | ||
Musken (Muskeguten, Muske-Tosten) kjem av substantivet ''musk'', som mellom anna tyder boss, rusk, og dertil i følgje [[Ivar Aasen]] ([[Norsk Ordbog]]) «Dunkelhed i Farve, et mørkt eller taaget Udseende, en mørk Plet og deslige.» Så oppnamnet kan vel ha samanheng med Tostens ikkje spesielt pertentlege ytre, eller at han var mørk i hud og hår. Brisken kan kome av verbet å briske (seg), dvs. hovere, skryte, framstå som ein fan-te-kar. | Musken (Muskeguten, Muske-Tosten) kjem av substantivet ''musk'', som mellom anna tyder boss, rusk, og dertil i følgje [[Ivar Aasen]] ([[Norsk Ordbog]]) «Dunkelhed i Farve, et mørkt eller taaget Udseende, en mørk Plet og deslige.» Så oppnamnet kan vel ha samanheng med Tostens ikkje spesielt pertentlege ytre, eller at han var mørk i hud og hår. Brisken kan kome av verbet å briske (seg), dvs. hovere, skryte, framstå som ein fan-te'-kar. | ||
== Ettermæle == | == Ettermæle == | ||
| Linje 25: | Linje 25: | ||
:::rein = preteritum av ''å rine'', dvs skrike i høgt tonelægje (i fistel), «hvine». | :::rein = preteritum av ''å rine'', dvs skrike i høgt tonelægje (i fistel), «hvine». | ||
Det er fortalt om Musken at når det hadde vore fest ein stad, og han sjølv ikkje hadde vore med, spurde han: «Slost døm bra der?». Olav T. Kvaale, som hermar dette, gjev elles denne karakteristikken av den særmerkte personlegdomen: «Muske-Tosten var flink til å skryte, betre til å skrøne, låkare til å stela og låkast til å koma frå det. – Oss lyg og | Det er fortalt om Musken at når det hadde vore fest ein stad, og han sjølv ikkje hadde vore med, spurde han støtt: «Slost døm bra der?». Olav T. Kvaale, som hermar dette, gjev elles denne karakteristikken av den særmerkte personlegdomen: «Muske-Tosten var flink til å skryte, betre til å skrøne, låkare til å stela og låkast til å koma frå det. – Oss lyg og stel alt for lite alle samen, hermer dei etter ’om.» | ||
== Bakgrunn og familie == | == Bakgrunn og familie == | ||
| Linje 44: | Linje 44: | ||
Også familiefolk innan dette sosiale sjiktet flytta gjerne mykje rundt, oftast innanfor heimbygda. Det blir til fulle illustrert ved dei bustadene vi har registrert at Tosten og familien budde på. | Også familiefolk innan dette sosiale sjiktet flytta gjerne mykje rundt, oftast innanfor heimbygda. Det blir til fulle illustrert ved dei bustadene vi har registrert at Tosten og familien budde på. | ||
Ved ekteskapsinngåinga i 1861 er både Tosten og Oline nemnde Haugom, og det er namnet på eit småbruk i [[Øvergrenda]] i Lom hovudsokn. I bygdeboka står det at Tosten og Oline ei tid budde som innerstar i Haugomkvea, ein plass eller småbruk der som syster til Tosten og hennar familie dreiv. Vi har ikkje funne familien i folketeljinga 1865. I den neste teljinga, 1875, har bur Tosten og Oline med småborna sine på plassen «Gjeilen», eller Geilstugu under [[Stamstad]] i det same grannelaget. Tosten er da titulert jordarbeider. | Ved ekteskapsinngåinga i 1861 er både Tosten og Oline nemnde Haugom, og det er namnet på eit småbruk i [[Øvergrenda]] i Lom hovudsokn. I bygdeboka står det at Tosten og Oline ei tid budde som innerstar i Haugomkvea, ein plass eller småbruk der som syster til Tosten og hennar familie dreiv. Vi har ikkje funne familien i folketeljinga 1865. I den neste teljinga, 1875, har bur Tosten og Oline med småborna sine på plassen «Gjeilen», eller Geilstugu under [[Stamstad]] i det same grannelaget. Tosten er da titulert jordarbeider.<ref>{{folketelling person|pf01052088001842|Tosten Olsen|1875|Lom}}.</ref> | ||
== Tjuven == | == Tjuven == | ||