Skribenter
87 027
redigeringer
Ingen redigeringsforklaring |
Ingen redigeringsforklaring |
||
(14 mellomliggende versjoner av 3 brukere er ikke vist) | |||
Linje 1: | Linje 1: | ||
'''[[Begna]]''' er ei elv i [[Valdres]]. Vassdraget den tilhøyrer renn frå [[Steinurdalstjern]] i [[Vang kommune]], på 1429 moh., men namnet Begna får vassdraget fyrst der [[Ylja]] renn saman med [[Otrøelva]]. Elva munnar ut i [[Sperillen]], og er ei av dei største tilløpselvene i [[Drammensvassdraget]]. | {{Infoboks elv | ||
| navn = Begna | |||
| bilde = Nord Aurdal - no-nb digifoto 20160303 00077 NB MIT FNR 07059.jpg | |||
| bildetekst = Begna gjennom [[Nord-Aurdal]]. {{byline|[[Nasjonalbiblioteket]]|1948/1949}} | |||
| altnavn = Ådalselva | |||
| lengde = 213 | |||
| fall = 908 | |||
| middelvannføring = 88 | |||
| nedslagsfelt = 4851 | |||
| kilde = [[Otrøvatnet]] | |||
| kildehøyde = 971 | |||
| utløp = Samløp med [[Randselva]] ved [[Hønefoss]] | |||
| utløphøyde = 63 | |||
| gjennom = [[Vangsmjøsi]], [[Slidrefjorden]], [[Strondafjorden]] og [[Sperillen]] | |||
| sideelver = }} | |||
'''[[Begna]]''' er ei elv i [[Valdres]]. Vassdraget den tilhøyrer renn frå [[Steinurdalstjern]] i [[Vang kommune]], på 1429 moh., men namnet Begna får vassdraget fyrst der [[Ylja]] renn saman med [[Otrøelva]]. Elva munnar ut i [[Sperillen]], og er ei av dei største tilløpselvene i [[Drammensvassdraget]], og sør før Sperillen kallas elva og Åcdelaelva. | |||
Steinurdalstjern har avløp til [[Tenlefjorden]]. Derifrå renn [[Tenla]] til [[Otrøvatnet]], og frå dette renn Otrøelva vidare til ho møter Ylva og danner Begna. | Steinurdalstjern har avløp til [[Tenlefjorden]]. Derifrå renn [[Tenla]] til [[Otrøvatnet]], og frå dette renn Otrøelva vidare til ho møter Ylva og danner Begna. Langs vegen nedover Valdres dannar elva innsjøane [[Vangsmjøsi]], [[Slidrefjorden]] og [[Strondafjorden]]. I sistnemnde renn også [[Dalsåni]] ut, men også lenger ned kallast elva Begna. Nedanfor Strondafjorden, som ligg ved [[Fagernes]], kallast dalen [[Begnadalen]], og i enden av denne renn elva ut i Sperillen. I Begnadalen er elva også kjend som «Storelva» frå [[Mikkjel Fønhus]] sin dikting. Distansen er på om lag 213 km, med ein høgdeskilnad på om lag 908 meter. | ||
Frå Sperillen renn [[Ådalselva]] vidare til [[ | Frå Sperillen renn [[Ådalselva]] vidare til [[Hønefoss]] der ho etter [[Hønefossen]] møter [[Randselva]] og renner videre som [[Storelva (Ringerike)|Storelva]] før ho munnar ut i [[Tyrifjorden]]. | ||
Frå 1886 gjekk jarnbanens dampskip [[DS «Bægna»]] i gods- og persontrafikk frå [[Hen (Ringerike)|Hen]] med [[Hen stasjon]] i [[Ådalselva]], vidare gjenom [[Sperillen]] og opp Begna til [[Sørum (Sør-Aurdal)|Sørum]] i [[Sør-Aurdal]]. Då [[Sperillbanen]] kom i 1926, vart endestoppen flytta til ny dampskipsbryggje ved endestasjonen [[Sperillen stasjon]] på [[Finsand (Ådal)|Finsand]]. Frå 1929 gjekk båttrafikken med ein motorbåt fram til båttrafikken og persontrafikken på Sperillbanen vart lagt ned i 1933. | |||
Kraftutbygginga i Begna har ei maksimal yting på om lag 326 MW (2003). Det største kraftverket er [[Åbjøra kraftstasjon]] i [[Nord-Aurdal kommune]]. Tidlegare var Begna også ei viktig fløytingselv. | Kraftutbygginga i Begna har ei maksimal yting på om lag 326 MW (2003). Det største kraftverket er [[Åbjøra kraftstasjon]] i [[Nord-Aurdal kommune]]. Tidlegare var Begna også ei viktig fløytingselv. | ||
Linje 12: | Linje 29: | ||
<gallery> | <gallery> | ||
Fil:102. Fra Vangsmjøsen, Valdres - no-nb digifoto 20130207 00016 bldsa FA1047.jpg|Vangsmjøsa. {{byline|Jørgen Aune|1904}} | Fil:Dampskipsbrygge Sperillen.png|Dampskipsbrygga med [[DS «Bægna»]] og godsvogner.{{byline|[[Norsk Jernbanemuseum]]|1925}} | ||
Fil:Fagernæs Valders - NB MS G4 0162.jpg|Strondafjorden. {{byline|Marthinius Skøien|omkr. 1880–1898}} | Fil:102. Fra Vangsmjøsen, Valdres - no-nb digifoto 20130207 00016 bldsa FA1047.jpg|Vangsmjøsa. {{byline|[[Jørgen Aune]]|1904}} | ||
Fil:Fagernæs Valders - NB MS G4 0162.jpg|Strondafjorden. {{byline|[[Marthinius Skøien]]|omkr. 1880–1898}} | |||
</gallery> | </gallery> | ||
Linje 22: | Linje 40: | ||
[[Kategori:Elver og bekker]] | [[Kategori:Elver og bekker]] | ||
[[Kategori:Drammensvassdraget]] | |||
[[Kategori:Valdres]] | [[Kategori:Valdres]] | ||
[[Kategori:Ringerike]] | [[Kategori:Ringerike]] | ||
{{artikkelkoord|61.18966|N|8.21878|Ø}} | {{artikkelkoord|61.18966|N|8.21878|Ø}} | ||
{{nn}} |