Der nede (Bykle gnr 3/1): Forskjell mellom sideversjoner

| bgfarge      =  

| navn          = Der nede

| altnavn      = Berdalen Der nede;<br/>Skjerstøyl

| førstnevnt    =  

| sokn          = [[Bykle sokn|Bykle]]

| kommune      = [[Bykle kommune|Bykle]]

| gnr          = 3

| bnr          = 1

| postnr        =  

}}

Når det gjeld tida for den fyrste garddelinga, påsto den dåverande oppsitjaren her i rettssaka 1728, som me fortalde om i bolken om Der uppe, at Der nede var ein gamal øydegard, som heitte Skjerstøyl, og at denne verestaden «alltid» hadde vore eit bruk for seg. Men ettersom retten ikkje fann at dette var noko å leggje vekt på, torer ikkje me heller tru for sikkert på påstanden. Likevel finn me han interessant nok til å nemne, for kanskje bygde han på røynlege tilhøve. I så fall er det ein indikasjon på at Berdalen helst var dela i to bruk alt i [[mellomalderen]].  

   

'''Såve Olavsson Berdalen''', f ca 1657, d 1737  

Men tilstandet var iallfall såpass at eldstesonen fekk taka over bruket utan anna gjeld enn til syskena. Ettersom odelstakstane i utgangspunktet var låge, og 1814-dalarane var så lite verde, kan me vita at han kom billeg til eigedomen.  

'''Asbjørn Knutsson Berdalen''', f 1777, d 1846  

: g 1809 m Gunvor Torleivsdtr. Holen, f 1793, d 1869. Born:  

   

Torleiv Hallvardsson Tveiten og kona Ingebjørg Torleivsdotter, fødd Kvósåk, var foreldra åt Gunvor Torleivsdotter. På den tid dottera gifte seg budde dei i [[Der uppe (Bykle gnr 12/2)|Holen Der uppe]].  

Lisle-Ingebjørg, som døydde i [[Trydal (grend)|Trydal]] i 1906, vart kalla «Tugga». Om henne har [[Jon Løyland]] fortalt det fylgjande:  

   

Sume vil kanskje meine at det er for brutalt å taka med slikt som dette, men me tykkjer denne soga er eit nokså slåande døme på kor vanskeleg det kunne vera for eldre, ugifte jenter å greie seg for 100 år sidan, og såvore er også ein del av bygdehistoria.  

'''Ånund Asbjørnsson Berdalen''', f 1831, d 1856  

: g 16.3. 1856 m Ingebjørg Arnesdotter Berdalen, f 1821, d 1909. Born:  

::* Marie, f 1971, busett [[Bygland kommune|Bygland]], g m Arild Bue   

:* Gunnar, f 1935, d 1999, lastebilsjåfør, busett [[Kristiansand]] til 1991, sidan her, g m Ingebjørg Rinden, [[Nissedal]], f 1939, born:  

   

Birgit kom frå [[Odden Røysland (Valle gnr 21/22)|Odden Røysland]], gnr 21, bnr 22, 3. Foreldra hennes var Pål Gunnarsson Røysland på det bruket, og kona, Torbjørg Augundsdotter, fødd Øyne (jfr. ''Valle'' VI, 541).  

Han leigde bruket av A/S Sætersdalen inntil selskapet i 1964 gjekk med på å selje det til han for 50 øre målet. Eigedomen vart då rekna til å vera på i alt ca 11.000 mål, av dette kring 20 mål dyrka mark, så med omkostningar på 1000 kr vart prisen kr 6.500. Samstundes gjekk Olav, saman med Salmund O. Berdalen i Hagen, til ekspropriasjonssak mot eigarane av [[Juvassbeitet]] med [[Krenkjarsmo]], bnr 3 og 8. Dette er fjelleigedomar som hadde vorte selde frå Hagen og Der nede til Olav Vetlesson Bakken (f 1858, d 1912) i Mo i 1895. I 1903 selde Bakken vidare (i namnet åt sonen, Ånund O. Felland, f 1889, d 1918) til Ragnar Wettre og Ivar Enger, som i sin tur let eigedomen gå til ervingane sine, Sigrid Ryder-Larsen, Amund Enger og Trygve Wettre, det var i 1949 og 1959. Etter at ekspropriasjonssaka var til endes i 1966 gjekk omlag ein femtepart av bnr 8 frå dei nemnde via Staten over på Olav og Salmund. Dei fekk 5000 mål kvar, og prisen vart denne venda sett til kr 2 pr mål. Den neste generasjonen av utanbygds eigarar sit framleis med bnr 8 og bnr 3, som til saman femner over omlag 41.000 mål i vestkanten av gardsvaldet, inn mot grensa mot Tokke kommune.  

I 1973 overdrog Olav eigedomen til eldstesonen:  

   

* {{folketelling|bf01058332001455|Berdalen|1801|Valle prestegjeld|nn}}

   

[[Kategori:Garder]]

[[kategori:Bykle kommune]]