4 366
redigeringer
Dyre Vaa: Forskjell mellom sideversjoner
Hopp til navigering
Hopp til søk
ingen redigeringsforklaring
m (→Galleri) |
Ingen redigeringsforklaring |
||
| (13 mellomliggende versjoner av 6 brukere er ikke vist) | |||
| Linje 4: | Linje 4: | ||
==Slekt og unge år== | ==Slekt og unge år== | ||
Han var son av gardbrukar og skogeigar Tor Aanundsson Vaa (1864–1928) og Anne Marie Roholt (1866–1947). Han var den yngste av fem syskjen; [[Aslaug Vaa]] (1889–1965) var ei av systrene hans. Dyre Vaa vaks opp på farsgarden i Kviteseid. Attåt garden hadde faren også eit spinneri, han handla med eigedom og tømmer og han var ein av dei største skogeigarane i [[Telemark]]. | Han var son av gardbrukar og skogeigar [[Tor Vaa|Tor Aanundsson Vaa]] (1864–1928) og Anne Marie Roholt (1866–1947). Han var den yngste av fem syskjen; [[Aslaug Vaa]] (1889–1965) var ei av systrene hans. Dyre Vaa vaks opp på farsgarden i Kviteseid. Attåt garden hadde faren også eit spinneri, han handla med eigedom og tømmer og han var ein av dei største skogeigarane i [[Telemark]]. | ||
I 1917 ga faren opp gardsdrifta og tok med familien til [[Oslo|Kristiania]]. Dyre Vaa tok [[middelskule]]n som privatist, og fekk [[examen artium]] frå [[Kristiania katedralskole]] i 1920. Kort etter dette gjekk faren fallitt, og familien vart splitta opp. Ein onkel sørga for at Dyre Vaa fekk gått på [[Statens kunstakademi]] under [[Wilhelm Rasmussen]] i 1922–1923. Han fekk også korrektur av [[Gunnar Utsond]] våren 1922. | I 1917 ga faren opp gardsdrifta og tok med familien til [[Oslo|Kristiania]]. Dyre Vaa tok [[middelskule]]n som privatist, og fekk [[examen artium]] frå [[Kristiania katedralskole]] i 1920. Kort etter dette gjekk faren fallitt, og familien vart splitta opp. Ein onkel sørga for at Dyre Vaa fekk gått på [[Statens kunstakademi]] under [[Wilhelm Rasmussen]] i 1922–1923. Han fekk også korrektur av [[Gunnar Utsond]] våren 1922. | ||
| Linje 17: | Linje 17: | ||
Den første separatutstillinga han hadde var i [[Kunstnernes Hus]] i 1935, og omfatta skulptur, måleri og teikningar. Han fekk ein del negativ kritikk, mellom anna for den sterke frontaliteten i heilfigurane. Ein kan også sjå ein unaturleg stivleik i figurane som ikkje alltid harmonerar med realistiske detaljar. Mellom verk som har vorte kritiserte for dette er [[Sjømannsmonumentet (Bergen)|Sjømannsmonumentet]] i [[Bergen]], [[Holbergmonumentet]] ved [[Nationaltheatret]] i Oslo og statuen av kronprinsesse Märtha med prins Harald ved [[Asker kirke|Asker kyrkje]]. | Den første separatutstillinga han hadde var i [[Kunstnernes Hus]] i 1935, og omfatta skulptur, måleri og teikningar. Han fekk ein del negativ kritikk, mellom anna for den sterke frontaliteten i heilfigurane. Ein kan også sjå ein unaturleg stivleik i figurane som ikkje alltid harmonerar med realistiske detaljar. Mellom verk som har vorte kritiserte for dette er [[Sjømannsmonumentet (Bergen)|Sjømannsmonumentet]] i [[Bergen]], [[Holbergmonumentet]] ved [[Nationaltheatret]] i Oslo og statuen av kronprinsesse Märtha med prins Harald ved [[Asker kirke|Asker kyrkje]]. | ||
Skulpturar som har fått betre kritikk er mellom anna eventyrgruppene på [[Ankerbrua (Oslo)|Ankerbrua]] i Oslo - brua har fått tilnamnet «Eventyrbrua» på grunn av dei - «St. Clemens» på [[Nidarosdomen]]s vestfront (med [[Olav Aukrust]] sitt andlet som modell), statuen av [[Aasmund Olavsson Vinje]] ved [[Sogn studentby]], «Svanegruppe» i borggården til [[Oslo rådhus]], sjølvportrettet «Førstepremie» | Skulpturar som har fått betre kritikk er mellom anna eventyrgruppene på [[Ankerbrua (Oslo)|Ankerbrua]] i Oslo - brua har fått tilnamnet «Eventyrbrua» på grunn av dei - «St. Clemens» på [[Nidarosdomen]]s vestfront (med [[Olav Aukrust]] sitt andlet som modell), statuen av [[Aasmund Olavsson Vinje]] ved [[Sogn studentby]], «Svanegruppe» i borggården til [[Oslo rådhus]], statuen «Rallaren» i Rallarparken på [[Notodden]] og sjølvportrettet «Førstepremie». | ||
I 1953 hadde han ei stor separatutstilling i Oslo, og denne gongen var kritikken mot formbehandlinga hans sterk. Same året flytta familien for ei tid til [[Asker kommune|Asker]], men vende attende til Sporanes etter ei tid. I seinare år budde dei nokre vintrar i Asker, som har eit mildare vinterklima enn Vinje. I 1960–1962 var Dyre Vaa leiar i [[Norsk Billedhoggerforening]]. Han var der ein talsmann for tradisjonell, figurativ skulptur, og kom enda meir på kant med kritikarane. Midt i 1970-åra måtte han avslutte karrieren på grunn av helseproblem. | I 1953 hadde han ei stor separatutstilling i Oslo, og denne gongen var kritikken mot formbehandlinga hans sterk. Same året flytta familien for ei tid til [[Asker kommune|Asker]], men vende attende til Sporanes etter ei tid. I seinare år budde dei nokre vintrar i Asker, som har eit mildare vinterklima enn Vinje. I 1960–1962 var Dyre Vaa leiar i [[Norsk Billedhoggerforening]]. Han var der ein talsmann for tradisjonell, figurativ skulptur, og kom enda meir på kant med kritikarane. Midt i 1970-åra måtte han avslutte karrieren på grunn av helseproblem. | ||
| Linje 33: | Linje 33: | ||
Fil:Ankerbrua (Eventyrbrua) i Oslo - Peer Gynt.JPG|«Peer Gynt» på Ankerbrua i Oslo. {{byline|Chris Nyborg|2013}} | Fil:Ankerbrua (Eventyrbrua) i Oslo - Peer Gynt.JPG|«Peer Gynt» på Ankerbrua i Oslo. {{byline|Chris Nyborg|2013}} | ||
Fil:Piperen i Piperviken.JPG|«Piperen i Piperviken» på Rådhusplassen i Oslo. {{byline|Chris Nyborg|2013}} | Fil:Piperen i Piperviken.JPG|«Piperen i Piperviken» på Rådhusplassen i Oslo. {{byline|Chris Nyborg|2013}} | ||
Fil:Piperen i Piperviken skulptur av Dyre Vaa 1972 foto av Eva Rogneflåten 22.07.2019.jpg|«Piperen i Piperviken» på Rådhusplassen i Oslo. {{byline|Eva Rogneflåten|2019}} | |||
Fil:Piperen i Piperviken skulptur av Dyre Vaa detalj av tekst 1972 foto av Eva Rogneflåten 22.07.2019.jpg|Detalj av teksten på «Piperen i Piperviken» på Rådhusplassen i Oslo.{{byline|Eva Rogneflåten|2019}} | |||
Fil:Sigurd Kloumann byste Holmestrand.jpg|«[[Sigurd Kloumann (1879-1953)|Sigurd Kloumann]]» utenfor [[Aluminiummuseet i Holmestrand]].{{byline|Stig Rune Pedersen}} | |||
Fil:Lars Skrefsrud statue Lillehammer 2013.jpg|«Lars Skrefsrud», ved Lillehammer kirke. {{byline|Elin Olsen|2013}} | Fil:Lars Skrefsrud statue Lillehammer 2013.jpg|«Lars Skrefsrud», ved Lillehammer kirke. {{byline|Elin Olsen|2013}} | ||
Fil:Ivar Aasen byste Blindern.jpg|«Ivar Aasen» på Blindern. {{byline|Stig Rune Pedersen|2013}} | Fil:Ivar Aasen byste Blindern.jpg|«Ivar Aasen» på Blindern. {{byline|Stig Rune Pedersen|2013}} | ||
| Linje 41: | Linje 44: | ||
Fil:Aasmund Olavsson Vinje statue Sogn studentby.jpg|«Aasmund Olavsson Vinje» på Sogn studentby i Oslo. {{byline|Stig Rune Pedersen|2013}} | Fil:Aasmund Olavsson Vinje statue Sogn studentby.jpg|«Aasmund Olavsson Vinje» på Sogn studentby i Oslo. {{byline|Stig Rune Pedersen|2013}} | ||
Fil:Myllarguten.jpg|«Myllarguten» i Arabygdi. {{byline|Anne Brit Flatin Borgen|2008}} | Fil:Myllarguten.jpg|«Myllarguten» i Arabygdi. {{byline|Anne Brit Flatin Borgen|2008}} | ||
Fil:Sigurd Asserson statue Bergen.JPG|«[[Sigurd Asserson]]» i Bergen.{{byline|Stig Rune Pedersen}} | |||
Fil:Aukrust statue 2.jpg|Olav Aukrust ved kyrkja i [[Lom]]. 1954. {{byline|Hans P. Hosar|2013}} | Fil:Aukrust statue 2.jpg|Olav Aukrust ved kyrkja i [[Lom]]. 1954. {{byline|Hans P. Hosar|2013}} | ||
Fil:Bygland, Grendi - Johannes Skar-bysta IMG 1177.JPG|Johannes Skar ved Årdal kyrkje i Bygland. {{byline|Siri Johannessen|2017}} | |||
</gallery> | </gallery> | ||
==Arkiv== | |||
Det er oppbevarte ei fotosamling etter Dyre Vaa ved [[Vest-Telemark Museum]] i [[Eidsborg]]. Sjå oppføring i [[Fotosamlingen ved Vest-Telemark Museum|lista over fotosamlingar ved museet]]. | |||
==Kjelder== | ==Kjelder== | ||
| Linje 48: | Linje 56: | ||
* Aamold, Svein: [https://nbl.snl.no/Dyre_Vaa Dyre Vaa] i ''Norsk biografisk leksikon'' | * Aamold, Svein: [https://nbl.snl.no/Dyre_Vaa Dyre Vaa] i ''Norsk biografisk leksikon'' | ||
* {{WP-lenke|Dyre Vaa|nb}} | * {{WP-lenke|Dyre Vaa|nb}} | ||
==Eksterne lenkjer== | |||
* {{hbr1-1|pf01036534002224|Dyre Vaa}}. | |||
{{DEFAULTSORT:Vå, Dyre}} | {{DEFAULTSORT:Vå, Dyre}} | ||
[[Kategori:Personer]] | [[Kategori:Personer]] | ||
[[kategori:Billedhoggere]] | [[kategori:Billedhoggere]] | ||
[[Kategori: | [[Kategori:Kunstmalere]] | ||
[[Kategori:Kviteseid kommune]] | [[Kategori:Kviteseid kommune]] | ||
[[Kategori:Vinje kommune]] | [[Kategori:Vinje kommune]] | ||
| Linje 59: | Linje 71: | ||
[[Kategori:Fødsler i 1903]] | [[Kategori:Fødsler i 1903]] | ||
[[Kategori:Dødsfall i 1980]] | [[Kategori:Dødsfall i 1980]] | ||
[[Kategori:Vest-Telemark museum]] | |||
[[Kategori:Telemarksarkivet]] | |||
{{nn}} | |||