Fossen (Jostedal)

Fossen (Luster, gnr. 188) er ein matrikkelgard i Jostedalen, Luster kommune. Matrikkelgarden ligg på vestsida av Jostedøla og grensar i sør mot Myklemyr og i nord mot Sperla.

Matrikkelgarden Fossen femner òg om grenda Fossøyane.

Bruk

• Bnr. 1 Fossen (midtre) - det opphavlege bruket
• Bnr. 3 Dalen - tidlegare husmannsplass, fråskild bnr. 1 den 12.4.1862
• Bnr. 5 Fossen (nedre) - fråskild ved at bnr. 1 vart delt i 1805

Bruk i Fossøyane:

• Bnr. 4 Fossøyplassen - fråskild bnr. 1 og 3 den 14.10.1865
• Bnr. 9 Fossøyane - fråskild bnr. 5 den 7.10.1895

Sjå under Fossøyane for den vidare bruksdelinga der.

Bruk i Elvøy:

• Bnr. 2 Fossen (Elvøy) - utskild frå bnr. 1 den 17.10.1860
• Bnr. 6 Kasøy - fråskild bnr. 2 den 19.5.1891

I tillegg er det fråskild ei rekkje tomter som ikkje er med.

Husmannsplassar

Det har vore ni husmannsplassar og heimar under Fossen. Sjå under Fossøyane om dei fem som låg der. Dei fire andre var:

• Fossehaugen (Øygardsbakken) - rydda kring 1772, plass under bnr. 1, frå 1805 under bnr. 5, nedlagd 1900 (huset stod til 1926)
• Hesteflaten - rydda kring 1832, nedlagd kring 1843 då plassfolket flytte til Dalen
• Dalen - rydda kring 1843, fråskild 1862 som bnr. 3
• Uri - rydda kring 1885, fråskild 22.8.1966 under namnet Ekrebakkene

Litteratur

• Laberg, Jon. (1939). Jostedal. Ei stutt utgreiding um bygdi og folket der. Tidsskrift utgitt av Historielaget for Sogn (nr. 10), 15-70. (Digital utgåve, Jostedal historielag)
• Øyane, Lars E. (1994). Jostedal sokn. Gards- og ættesoge for Luster kommune. (Bd. 5). Gaupne: Luster kommune, s. 114-171. (Digital utgåve, NBdigital)
• «Fossen», Gardsleksikon, Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane