Sperla (Jostedalen)

Sperla
Alt. namn:	Sperle
Stad:	Jostedalen
Sokn:	Jostedalen
Fylke:	Vestland
Kommune:	Luster
Gnr.:	189

Sperla (Luster, gnr. 189) er ein matrikkelgard og ei grend i Jostedalen, Luster kommune. Matrikkelgarden ligg på vestsida av Jostedøla og grensar i sør mot Fossen og i nord mot Nedrelid.

Sperla var òg namnet på ein skulekrins og ein skule i Jostedalen fram til 1968 (sjå Sperle skule).

Bruk

Sperla vart delt fyrste gongen i 1661. Dei to eldste bruka har i dag bnr. 1 og bnr. 4. Dei vart delte på ulike vis og samla fleire gonger, men til slutt delte for godt i 1861.

Andre frådelingar:

• Bnr. 2 Øvre Sperle (Garen) - fråskild med ein part frå bnr. 1 og ein frå bnr. 4 den 26.5.1887
• Bnr. 3 Øyane (Sperløyane) - fråskild bnr. 1 den 18.5.1846
• Bnr. 5 Nordre Sperle - fråskild bnr. 1 den 26.5.1926

Det er vidare utskilt kring 7 tomter.

Husmannsplassar

Plassar i tilknyting til gamletunet i Sperla:

• Garen (Øvste Sperle) - var opphavleg ein parsell som vart overførd frå Nedrelid til Sperla i 1660-åra og seinare gjekk inn i dei skiftande brukseiningane i Sperla. Teken i bruk på nytt som plass i 1730-åra, frå 1764 under bnr. 1, frå 1861 under bnr. 4. Fråskild som bnr. 2 den 26.5.1887
• Knurrøyane (Sperleflaten) - rydda 1832, øyde 1856-76, nedlagd 1882, plass under bnr. 1
• Vikolaplassen - rydda kring 1799, plass under bnr. 1, nedlagd 1848
• Sperløygarden - rydda 1827, plass under bnr. 1, nedlagd kring 1862. Plassen låg nord for hovudtunet der brua til Krokgilja i dag går over

Plassar i Sperløyane-/Fossøyane-området:

• Moen - rydda i 1820-åra, plass under bnr. 1, frå 1846 under bnr. 4, nedlagd kring 1853. Om lag her vart bnr. 3 Øyane fråskild i 1887
• Grindi (Grindeflaten) - rydda 1830, nedlagd kring 1870. Plassen låg på Sperla-sida av det som i dag utgjer grenda Fossøyane

Kjelder og litteratur

• Sperla i folketeljinga 1801 for Jostedal prestegjeld frå Digitalarkivet.
• Laberg, Jon. (1939). Jostedal. Ei stutt utgreiding um bygdi og folket der. Tidsskrift utgitt av Historielaget for Sogn (nr. 10), 15-70. (Digital utgåve, Jostedal historielag)
• Øyane, Lars E. (1994). Jostedal sokn. Gards- og ættesoge for Luster kommune. (Bd. 5). Gaupne: Luster kommune, s. 172-207. (Digital utgåve, NBdigital)
• «Sperla», Gardsleksikon, Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane