28 932
redigeringer
utvidar
(utvidar) |
(utvidar) |
||
| Linje 18: | Linje 18: | ||
}} | }} | ||
{{thumb høyre|Hemsedal 1999.JPG|Motiv frå Hemsedal, [[Hydnefossen]]. Foto frå 1999.|[[Bruker:Stigrp|Stig Rune Pedersen]]}} | {{thumb høyre|Hemsedal 1999.JPG|Motiv frå Hemsedal, [[Hydnefossen]]. Foto frå 1999.|[[Bruker:Stigrp|Stig Rune Pedersen]]}} | ||
<onlyinclude><includeonly>[[Fil:0618 Hemsedal kommune.png|thumb|80px]]</includeonly>'''[[Hemsedal kommune]]''' ligg i [[Buskerud fylke]] og er den nørdste kommunen i fylket. Kommunen vart utskilt frå [[Gol og Hemsedal kommune]] i [[1897]], og har grenser mot Buskerudkommunane [[Ål kommune|Ål]] i sørvest og [[Gol kommune|Gol]] i sørøst. I tillegg grenser Hemsedal i nordvest mot [[Lærdal kommune]] i [[Sogn og Fjordane]] fylke og i nordøst mot [[Nord-Aurdal kommune|Nord-Aurdal]], [[Vestre Slidre kommune|Vestre Slidre]] og [[Vang i Valdres|Vang]] i [[Oppland]] fylke. Med 2 215 innbyggjarar (2012) er Hemsedal ein av dei minste kommunane i Buskerud, og den minste i Hallingdal etter [[Flå kommune]]. Administrasjonssenteret i kommunen er [[Trøim]] (eller Trøym), som hadde | <onlyinclude><includeonly>[[Fil:0618 Hemsedal kommune.png|thumb|80px]]</includeonly>'''[[Hemsedal kommune]]''' ligg i [[Buskerud fylke]] og er den nørdste kommunen i fylket. Kommunen vart utskilt frå [[Gol og Hemsedal kommune]] i [[1897]], og har grenser mot Buskerudkommunane [[Ål kommune|Ål]] i sørvest og [[Gol kommune|Gol]] i sørøst. I tillegg grenser Hemsedal i nordvest mot [[Lærdal kommune]] i [[Sogn og Fjordane]] fylke og i nordøst mot [[Nord-Aurdal kommune|Nord-Aurdal]], [[Vestre Slidre kommune|Vestre Slidre]] og [[Vang i Valdres|Vang]] i [[Oppland]] fylke. Med 2 215 innbyggjarar (2012) er Hemsedal ein av dei minste kommunane i Buskerud, og den minste i [[Hallingdal]] etter [[Flå kommune]]. Administrasjonssenteret i kommunen er [[Trøim]] (eller Trøym), som hadde 774 innbyggjarar i 2012. Kyrkjeleg svarar kommunen til [[Hemsedal sokn]], som frå gamalt av har høyrt til [[Gol prestegjeld]].</onlyinclude> | ||
Geografisk fell kommunen saman med mesteparten av Hemsedalen, som er ein sidedal til Hallingdalen. Hemsedalen har også ein del sidedalar, og ved [[Tuv]] deler dalen seg i [[Grøndalen]] og [[Mørkedalen]]. Her renn [[Grøndøla]] og [[Mørkedøla]] saman og dannar [[Hemsil]]. Ifylgje ''[[Store norske leksikon]]'' er det ''Hemsa'', eit eldre namn på Hemsil, som har gjeve dalen og kommunen namnet sitt. Lokalt kallast Hemsil også ''Åné''. Ved grensa åt Gol kommune ligg Hemsil på om lag 550 meter over havet, og dette er det lågaste punktet i kommunen. Hemsedal er elles ei utprega fjellbygd, åtti prosent av arealet ligg over 900 meter over havet. Høgste punktet i kommunen er Høgeloft, på 1920 meter over havet. Hovudvegen gjennom dalen er riksveg 52, som bind saman riksveg 7 (ved Gol) og europaveg 16 (ved Borlaug i Lærdal kommune). | |||
Kommunen har hatt praktisk tala dei same grensene sidan han vart oppretta i 1897 - einaste grenseendringa føre 1996 var at det ubebodde området Jallestølen vart overført frå Ål kommune til Hemsedal kommune i 1979. | Kommunen har hatt praktisk tala dei same grensene sidan han vart oppretta i 1897 - einaste grenseendringa føre 1996 var at det ubebodde området Jallestølen vart overført frå Ål kommune til Hemsedal kommune i 1979. | ||
Kommunevåpenet syner eit gullfarga | Kommunevåpenet syner eit gullfarga [[gaupe]]hode mot raud bakgrunn, og kjem av at det finst gaupe i kommunen. Våpenet vart godkjent i 1992. | ||
Hemsedal har frå gamalt av hatt mykje samkvem over fjellet | Hemsedal har frå gamalt av hatt mykje samkvem over fjellet med Vestlandet, særlig med dei næraste bygdene i indre [[Sogn]]. I [[mellomalderen]] høyrte heile Hallingdal til [[Gulating]], og dalen låg til [[Stavanger bispedømme|Stavanger stift]] fram til 10. april 1631, då det vart lagt under [[Oslo bispedømme|Christiania stift]]. | ||
== Kjente hemsedølar == | == Kjente hemsedølar == | ||
| Linje 32: | Linje 34: | ||
== Kjelder == | == Kjelder == | ||
* [http://snl.no/Hemsedal%2Fkommune_i_Buskerud Hemsedal – kommune i Buskerud] i ''Store norske leksikon''. | * [http://snl.no/Hemsedal%2Fkommune_i_Buskerud Hemsedal – kommune i Buskerud] i ''Store norske leksikon''. | ||
* {{WP-lenke|Hemsedal}}. | |||
* Magne Bolme. [http://nbl.snl.no/Ingrid_Wigern%C3%A6s Ingrid Wigernæs] i ''Norsk biografisk leksikon''. | * Magne Bolme. [http://nbl.snl.no/Ingrid_Wigern%C3%A6s Ingrid Wigernæs] i ''Norsk biografisk leksikon''. | ||
* Jarle Bondevik. [http://nbl.snl.no/Kjell_Ven%C3%A5s Kjell Venås] i ''Norsk biografisk leksikon''. | * Jarle Bondevik. [http://nbl.snl.no/Kjell_Ven%C3%A5s Kjell Venås] i ''Norsk biografisk leksikon''. | ||