lokalhistoriewiki.no

Landnotset i Austefjordområdet: Forskjell mellom sideversjoner

Side Samtale

Landnotset i Austefjordområdet (vis kilde)

Sideversjonen fra 1. jun. 2023 kl. 11:31

1 348 byte lagt til ,  1. jun. 2023
kat
m (Pirk)
(kat)
 
(19 mellomliggende versjoner av 4 brukere er ikke vist)
Linje 1: Linje 1:
{{thumb|Holsvik_notlag_ca_1910_a.jpg|Holsvik notlag med Storenota, Follabugen ca. 1910}}
<onlyinclude>{{thumb|Holsvik_notlag_ca_1910_a.jpg|Holsvik notlag med Storenota, Follabugen ca. 1910}}
[[notaset|Notaseta]] eller notakasta var noko som notbasane på landnot måtte kunne  elles så vart det unødig mykje reparasjonar av nøtene. Stein, trerøter og anna rusk på botnen vart kalla «hengje». Notakarane visste om hengja var lette eller vanskelege å hanskast med. Kor rein ein kan rekne sjøbotnen heng saman med kor djup nota er.
'''[[notaset|Notaseta]]''' eller '''notakasta''' var noko som notbasane på landnot måtte kunne  elles så vart det unødig mykje reparasjonar av nøtene. Stein, trerøter og anna rusk på botnen vart kalla «hengje». Notakarane visste om hengja var lette eller vanskelege å hanskast med. Kor rein ein kan rekne sjøbotnen heng saman med kor djup nota er.


Desse landnotseta er kjende i [[Austefjorden (Volda)|Austefjordområdet]] og brukte av dei lokale [[Notlag i Austefjordområdet|notlaga]] og tilreisande notlag.
Desse landnotseta er kjende i [[Austefjorden (Volda)|Austefjordområdet]] og brukte av dei lokale [[Notlag i Austefjordområdet|notlaga]] og tilreisande notlag.


Det er rimeleg å tru at landnota vart sett slik at "dråttane" (nota sine lange endetau) nådde i land når fisken var lageleg til på ein av kasteplassane. Det var ikkje alltid tilfelle. Det vart av og til kasta "mi-fjårs" (midtfjords/midt i fjorden/langt frå land). Ein prøvde å få fisken til å gå rundt i ring utan å sekkje seg bak på nota. Så slepa ein for begge "dråttane" og sikta seg inn på næraste stengjeplass for å "få botn i nota". Den tida ein rodde var dette arbeidssome greier. Etter at notlaga fekk tilgang på to motorbåtar, ein for kvar "drått", å slepe med vart det lettare å få nota til land. Resten av prosessen var like spennande. (Slike "kast" kunne bli berga til dømes på Hamreknullane (som ikkje vil få status som landnotset), her var grunt nok til å få "botn i nota" utan å nå land på anna vis enn at du normalt ser skjæra nede i sjøen).
Det er rimeleg å tru at landnota vart sett slik at [[Dråtten|«dråttane»]] (nota sine lange endetau) nådde i land når fisken var lageleg til på ein av kasteplassane. Det var ikkje alltid tilfelle. Det vart av og til kasta «mi-fjårs» </onlyinclude>(midtfjords/midt i fjorden/langt frå land). Ein prøvde å få fisken til å gå rundt i ring utan å sekkje seg bak på nota. Så slepa ein for begge «dråttane» og sikta seg inn på næraste stengjeplass for å «få botn i nota». Den tida ein rodde var dette arbeidssome greier. Etter at notlaga fekk tilgang på to motorbåtar, ein for kvar «drått», å slepe med vart det lettare å få nota til land. Resten av prosessen var like spennande. (Slike «kast» kunne bli berga til dømes på Hamreknullane (som ikkje vil få status som landnotset), her var grunt nok til å få «botn i nota» utan å nå land på anna vis enn at du normalt ser skjæra nede i sjøen).


Pr. des 2013. Til lokalkjende, kontroller de du kjenner, bruk hybrid kart, meld rettingar til skrivar, Sjå endring, over. Når ein ser seg ferdig med dette arbeidet bør  dei avmerka plassane for "landnotset" (kanskje også garnplassar) gå med sola frå Humberst sitt byte mot Greivsnes, rundt fjorden til Høydalsnes sitt byte mot Bjørneset.(Kanskje kan den utvidast til Volda si kystlinje, eller Busetnadssogeområde).  
Pr. mars 2014. Dei avmerka plassane for «landnotset» går med sola frå Humberst sitt byte mot Greivsnes, rundt fjorden til Høydalsnes sitt byte mot Bjørneset. Dette er same område som Busetnadssoga for Volda, band 3, Høydalen - Austefjorden - Hjartåbygda dekkjer. Her er det informasjon om bruka og folket som hadde litt inntekt på landlut.


== Landnotset og låseplassar ==
== Landnotset og låseplassar ==
N = Landnot, L = Låseplass
N = Landnot. L = Låseplass. Hard botn; er eit uttrykk brukt av fiskarar og i fiskeriinformasjon om botn som er hard med reiskapen, stein og rusk av ymse slag. 


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
Linje 20: Linje 20:
|-
|-
|Løvikneset  
|Løvikneset  
|{{koord|{{koord|62.10713|N|6.12475|E|}}
|{{koord|{{koord|62.10716|N|6.12583|E|}}
|
|Brukbart
|N, L
|N, L
|
|
Linje 27: Linje 27:
|Løvika  
|Løvika  
|{{koord|{{koord|62.10693|N|6.12828|E|}}
|{{koord|{{koord|62.10693|N|6.12828|E|}}
|  
|Brukbart
|N, L
|N, L
|
|
Linje 33: Linje 33:
|Storerøysa  
|Storerøysa  
|{{koord|{{koord|62.10423|N|6.13458|E|}}
|{{koord|{{koord|62.10423|N|6.13458|E|}}
|  
|Brukbart
|N, L
|N, L
|  
|  
Linje 39: Linje 39:
|Skyttarhammaren  
|Skyttarhammaren  
|{{koord|{{koord|62.10228|N|6.13771|E|}}
|{{koord|{{koord|62.10228|N|6.13771|E|}}
|  
|Brukbart
|N, L
|N, L
|  
|  
|-
|-
|Nausthillene
|Vasteinvikane 
|{{koord|{{koord|62.09879|N|6.14057|E|}}
|{{koord|{{koord|62.09879|N|6.14057|E|}}
|  
|Brukbart. Sjå opp for sterk straum og vind.
|N, L
|N, L
|  
|  
|-
|-
|Vasteinvikane
|Nausthillene
|{{koord|{{koord|62.09612|N|6.13993|E|}}
|{{koord|{{koord|62.09612|N|6.13993|E|}}
|  
|Brukbart. Sjå opp for sterk straum og vind.
|N, L
|N, L
|  
|  
Linje 57: Linje 57:
|Furneset  
|Furneset  
|{{koord|{{koord|62.09289|N|6.14475|E|}}
|{{koord|{{koord|62.09289|N|6.14475|E|}}
|  
|Brukbart. Sjå opp for sterk straum og vind.
|N, L
|N, L
|
|
Linje 63: Linje 63:
|Ervikstøda  
|Ervikstøda  
|{{koord|{{koord|62.0937|N|6.15808|E|}}
|{{koord|{{koord|62.0937|N|6.15808|E|}}
|  
|Brukbart.
|N, L
|N, L
|
|
Linje 69: Linje 69:
|Hjartåbugen  
|Hjartåbugen  
|{{koord|{{koord|62.09833|N|6.17899|E|}}
|{{koord|{{koord|62.09833|N|6.17899|E|}}
| «Elin» ligg på botnen her, vanskeleg  
| «Elin» ligg på botnen her, vanskeleg. Meinhengje.
|
|
|
|
|-
|-
|Saudevikja (Hjorthaug)  
|Saudevikja (Hjorthaug)  
|
|{{koord|{{koord|62.09551|N|6.19575|E|}}
|Knapt  
|Knapt og godt.
|N, L
|N, L
|
|
|-
|-
|Kråkehaugen   
|Kråkehaugen   
|
|{{koord|{{koord|62.0882|N|6.23778|E|}}
| Knapt
| Brukbart.
|N, L
|N, L
|
|
Linje 87: Linje 87:
|Selvikstøylane (29)
|Selvikstøylane (29)
|{{koord|62.08834|N|6.24681|E|}}
|{{koord|62.08834|N|6.24681|E|}}
|Knapt / brukbart  
|Knapt nok brukbart. Mykje stein etter vegbygging.
|N, L
|N, L
|
|
Linje 93: Linje 93:
|Djupebugen   
|Djupebugen   
|{{koord|62.08794|N|6.25057|E|}}
|{{koord|62.08794|N|6.25057|E|}}
|Knapt kast  
|Knapt brukbart kast. Stein etter vegbygging.
|N, L
|N, L
|
|
Linje 99: Linje 99:
| Benken  
| Benken  
|{{koord|62.08635|N|6.25067|E|}}
|{{koord|62.08635|N|6.25067|E|}}
| Brukbart, nærdjupt. Glatt berg på land
| Brukbart, nærdjupt. Glatt berg på land.
|N, L
|N, L
|
|
Linje 105: Linje 105:
|Matskjæret, sørside   
|Matskjæret, sørside   
|{{koord|62.08309|N|6.25109|E|}}
|{{koord|62.08309|N|6.25109|E|}}
| Knapt. Ikkje brukbart lenger (2010)  
| Knapt. Ikkje brukbart lenger (2010).
|N, L
|N, L
|
|
Linje 111: Linje 111:
|Kalafluda, austside   
|Kalafluda, austside   
|{{koord|62.08232|N|6.2459|E|}}
|{{koord|62.08232|N|6.2459|E|}}
| Kast
| Godt kast.
|N, L
|N, L
|
|
Linje 117: Linje 117:
|Kalafluda, vestside   
|Kalafluda, vestside   
|{{koord|62.08227|N|6.24503|E|}}
|{{koord|62.08227|N|6.24503|E|}}
|Kast  
|Kast. Vanskeleg å berge fangst.
|N
|N
|
|
Linje 123: Linje 123:
| Trongestyda  
| Trongestyda  
|{{koord|62.08331|N|6.2644|E|}}
|{{koord|62.08331|N|6.2644|E|}}
|God  
|God.
| N, L  
| N, L  
|
|Også brukt til "Sekkjenot".
|-
|-
|Andaskæret God. 
|Andaskæret  
|{{koord|62.08464|N|6.26843|E|}}
|{{koord|62.08464|N|6.26843|E|}}
|Straumhart  
|God. Straumhart.
| N, L  
| N, L  
|
|
Linje 135: Linje 135:
|Sagstyda  
|Sagstyda  
|{{koord|62.08514|N|6.27584|E|}}
|{{koord|62.08514|N|6.27584|E|}}
|Alminneleg bra  
|Alminneleg bra.
|
| N, L
|
|-
|Lyrehola (21)
|{{koord|62.08501|N|6.27986|E|}}
|Brukbar med "fantenot".
|N, L
|
|
|-
|-
|Leirvikja (Aurstad)   
|Leirvikja (Aurstad)   
|{{koord|62.08455|N|6.28233|E|}}
|"Paddemark" (urein botn).
|N, L 
|
|-
|Laberget (20)
|{{koord|62.08237|N|6.28636|E|}}
|Brukbart.
|N, L
|
|-
|Naustbugen (19)
|{{koord|62.08164|N|6.28984|E|}}
|(2000) Utgått for notbruk. Marina.
|
|
|"Paddemark" (urein botn)
|N, L 
|
|
|-
|Stornesberga
|{{koord|62.08014|N|6.30469|E|}}
|Brukbart, men hardt (steinete, hard botn er steinbotn).
|N, L
|Også "sekkjenotplass".
|-
|-
|Engjabugen   
|Engjabugen   
|{{koord|62.0706|N|6.31862|E|}}
|{{koord|62.0706|N|6.31862|E|}}
|Før vegbygging rimeleg rein frå steinrøys til Engjatunet. Ein stor stein noko av land på indre del. 2009 utgått som landnotkast grunna vegarbeid på [[Kvivsvegen|Kvivsvegsambandet]] / [[Fyrdsbergtunnelen]]   
|Før vegbygging rimeleg rein frå steinrøys til Engjatunet. Ein stor stein noko av land på indre del. 2009 utgått som landnotkast grunna vegarbeid på [[Kvivsvegen|Kvivsvegsambandet]] / [[Fyrdsbergtunnelen]]   
|N,L   
|L   
|
|
|-
|-
Linje 159: Linje 183:
|Gjerdestøda  
|Gjerdestøda  
|{{koord|62.06553|N|6.31356|E|}}  
|{{koord|62.06553|N|6.31356|E|}}  
|Knapt kast for støda  
|Knapt kast for støda.
| N, L  
| N, L  
|
|
Linje 165: Linje 189:
|Granden / Grasneset / tidl. Grusneset   
|Granden / Grasneset / tidl. Grusneset   
|{{koord|62.06297|N|6.31646|E|}}
|{{koord|62.06297|N|6.31646|E|}}
|Er blaut sand å styre seg i ved fjøre sjø. Ved flod sjø blir det vanskeleg då ein får elvestraumen i nota. Er brådjupt og derfor vanskeleg å få nota i botn fort nok til å berge fisk. Ved låssetjing må ein bort under berget mot "Måenkaia" for å unngå elvestraum  
|Er blaut sand å styre seg i ved fjøre sjø. Ved flod sjø blir det vanskeleg då ein får elvestraumen i nota. Er brådjupt og derfor vanskeleg å få nota i botn fort nok til å berge fisk. Ved låssetjing må ein bort under berget mot "Måenkaia" for å unngå elvestraum.
| N, L  
| N, L  
|
|
Linje 201: Linje 225:
|Follabugen   
|Follabugen   
|{{koord|62.06476|N|6.2943|E|}}
|{{koord|62.06476|N|6.2943|E|}}
| I fjøra til Skinvik, Botn og Løfoll. «Kast» frå Skinvikelva til elva frå Follavatnet. Ein «hund» (botnstein for "utfar" til båt eit stykke bort for Skinviknaustet, nokre steinar for Åkoma i Botnahola, noko problem rundt Kuen. Vidare mot Kieneset vanskeleg å kaste, dels grunna vanskeleg botn men mest grunna periodevis sterk straum. "Storenota" eller største landnøtene i notlaga hadde lengde for å stengje av bugen frå Kuen og inn i Skinvikreina, kortaste notlengde 120 famner, helst litt til.  
| I fjøra til Skinvik, Botn og Løfoll. «Kast» frå Skinvikelva til elva frå Follavatnet. Ein «hund» (botnstein for "utfar" til båt eit stykke bort for Skinviknaustet, nokre steinar for Åkoma i Botnahola, noko problem rundt Kuen. Vidare mot Kieneset vanskeleg å kaste, dels grunna vanskeleg botn men mest grunna periodevis sterk straum. "Storenota" eller største landnøtene i notlaga hadde lengde for å stengje av bugen frå Kuen og inn i Skinvikreina, kortaste notlengde 150 famner, helst litt til.  
|N, L   
|N, L   
|
|
Linje 207: Linje 231:
|Flatefjøra   
|Flatefjøra   
|{{koord|62.07177|N|6.29732|E|}}
|{{koord|62.07177|N|6.29732|E|}}
| Brukande
| Brukande.
|N,L   
|N,L   
|
|
Linje 213: Linje 237:
|Leirvikskjæret (Hamre)   
|Leirvikskjæret (Hamre)   
|{{koord|62.0734|N|6.29262|E|}}
|{{koord|62.0734|N|6.29262|E|}}
|Knapt, men godt kast  
|Knapt, men godt kast.
|N, L   
|N, L   
|
|
Linje 220: Linje 244:
|Dalen   
|Dalen   
|{{koord|62.07411|N|6.29129|E|}}
|{{koord|62.07411|N|6.29129|E|}}
|Brukande  
|Brukande.
|N, L   
|N, L   
|
|
Linje 226: Linje 250:
|Skårnesbukta (11)   
|Skårnesbukta (11)   
|{{koord|62.0803|N|6.27355|E|}}
|{{koord|62.0803|N|6.27355|E|}}
|Kast på innsida mot Hamrefluda   
|Kast på innsida mot Hamrefluda.  
| N,L  
| N,L  
|
|
Linje 232: Linje 256:
|Skårneset (11)  
|Skårneset (11)  
|{{koord|62.08052|N|6.27026|E|}}
|{{koord|62.08052|N|6.27026|E|}}
|  
|Brukbart.
|N, L
|N, L
|
|
Linje 238: Linje 262:
|Selja (12)  
|Selja (12)  
|{{koord|62.07683|N|6.27477|E|}}
|{{koord|62.07683|N|6.27477|E|}}
|  
|Godt, om du berre dreg på korken.
|N, L
|N, L
|
|
Linje 244: Linje 268:
|Marafallet (13)  
|Marafallet (13)  
|{{koord|62.06733|N|6.26549|E|}}
|{{koord|62.06733|N|6.26549|E|}}
|
|Godt, om du dreg på korken.
| N, L
| N, L
|
|
Linje 250: Linje 274:
|Strandalandet (31)  
|Strandalandet (31)  
|{{koord|62.06733|N|6.25823|E|}}
|{{koord|62.06733|N|6.25823|E|}}
|  
|Skiftande til tvilsamt. Paddemark.
|N, L
|N, L
|
|
Linje 256: Linje 280:
|Angslaneset (32)  
|Angslaneset (32)  
|{{koord|62.07937|N|6.23184|E|}}
|{{koord|62.07937|N|6.23184|E|}}
|  
|Knapt og tvilsamt. (2000) Mykje hytter og utfar til båt.
|N, L
|N, L
|
|
Linje 262: Linje 286:
|Vikebugen, 33 (arbtittel)  
|Vikebugen, 33 (arbtittel)  
|{{koord|62.07701|N|6.22333|E|}}
|{{koord|62.07701|N|6.22333|E|}}
|Frå Vikeneset med opphald i urda (der M 12 VA "Sliepner" (Urabukken) hadde naust til 1935), så kast til ???-neset (der nausta står).   
|Frå Vikeneset med opphald i urda (der M 12 VA "Sleipner" (Urabukken) hadde naust til 1935), så kast til ???-neset (der nausta står).   
|N, L
|N, L
|
|
Linje 268: Linje 292:
|Dalejosteinen (34)
|Dalejosteinen (34)
|{{koord|62.07501|N|6.22001|E|}}
|{{koord|62.07501|N|6.22001|E|}}
|
|Brukbart.
|N, L
|N, L
|
|
Linje 274: Linje 298:
|Midgardsreina (arbtittel)
|Midgardsreina (arbtittel)
|{{koord|62.07519|N|6.21339|E|}}
|{{koord|62.07519|N|6.21339|E|}}
|  
|Vanskeleg.
|N, L
|N, L
|
|
Linje 280: Linje 304:
|Ryggen(35)  
|Ryggen(35)  
|{{koord|62.07494|N|6.20768|E|}}
|{{koord|62.07494|N|6.20768|E|}}
|  
|Tvilsam.
|N, L
|N, L
|
|
Linje 286: Linje 310:
|Bøstranda (36)  
|Bøstranda (36)  
|{{koord|62.07703|N|6.19988|E|}}
|{{koord|62.07703|N|6.19988|E|}}
|  
|Steinete og hardt.
|
|
|
|N, L
|-
|-
|Jaktevika (37)  
|Jaktevika (37)  
Linje 298: Linje 322:
|Sætrevika  
|Sætrevika  
|{{koord|62.08082|N|6.17031|E|}}
|{{koord|62.08082|N|6.17031|E|}}
|  
|Brukbart men hardt.
|N, L
|N, L
|
|
|}
|}


Oppfordring til lesarane: Lista burde vere forlenga for heile den norske kysten av lokalkjende menneske.


==Kjelder og informantar:==
==Kjelder og informantar:==
*Kommunedelplan for kystsona for Volda kommune 2003 -2006 30.01.2003, sak nr. 001/2003
*Kommunedelplan for kystsona for Volda kommune 2003 -2006 30.01.2003, sak nr. 001/2003
*Koordinatar på ein del av punkt  etter kartfesta notset og låseplassar. Eit arbeid gjort 1993 med revidering 2000 av: Hans Aarset, Johs. N. Høydal, Ragnar E. Høydalsvik, Inge Håvik, Kjell Leite. Brukte nr. i ().
*Koordinatar på ein del av punkt  etter kartfesta notset og låseplassar. Eit arbeid gjort 1993 med revidering 2000 av: Hans Aarset, Johs. N. Høydal, Ragnar E. Høydalsvik, Inge Håvik, Kjell Leite. Brukte nr. i (parantes).
*Aarset, Hans f.1936
*Aarset, Hans f.1936
*Høydal, Johs N. f. 1942
*Høydal, Johs N. f. 1942
Linje 314: Linje 339:
*Leite, Kjell f. 1946
*Leite, Kjell f. 1946


{{Kulturminne i Volda}}
[[Kategori:Notlag og notbruk]]
[[Kategori:Fiske]]
[[Kategori:Austefjord Museumslag]]
[[Kategori:Austefjord Museumslag]]
[[Kategori:Notlag og notbruk]]
[[Kategori:Næringsliv]]
[[Kategori:Volda kommune]]
[[Kategori:Volda kommune]]
[[Kategori:Fiske]]
[[Kategori:Austefjorden (Volda)]]
{{artikkelkoord|62.0719|N|6.30788|E|}}
{{artikkelkoord|62.0719|N|6.30788|E|}}
{{F2}}
{{nn}}
Marianne Wiig
Byråkrater, checkuser, editaccount, Grensesnittadministratorer, staff, Sidefjernere, Administratorer
25 486

redigeringer

Hentet fra «https://dev.lokalhistoriewiki.no/wiki/Spesial:Mobildiff/422422...1890356»