Sørsamisk

Sørsamisk er eit samisk språk med tre nolevande hovuddialektar som blir snakka blant sørsamar. Det tradisjonelle utbreiingsområdet til sørsamisk er sørom Korgen i Noreg og Umeälven i Sverige. Hovuddialektane av sørsamisk er vefsnsamisk (i Sverige: vilhelminasamiska), jamtlandssamisk og rørossamisk (i Sverige: härjedalssamiska eller sydlig jämtlandssamiska). Umesamisk blir òg ofte rekna til sørsamisk, men ligg med sin kombinasjon av omlyd og stadieveksling nært opp til pitesamisk. I Noreg blir samiske stadnamn i det tradisjonelt umesamiske området offisielt normert til sørsamisk.

Torspråklig sørsamisk/norsk skilt på biblioteket i Snåsa kommune.

Foto: Olve Utne

Fonologi

Sørsamisk manglar, i motsetning til ume-, pite- og nordligare samiske språk, stadieveksling, men har til gjengjeld eit rikt utbygd omlydssystem.

Generelt har sørsamisk eit rikt system av korte vokalar, lange vokalar og diftongar. Skriftspråket opererer med desse urunda vokalane:

i	e	æ	a
ie	ee	ae
	ea		aa

Dei urunda vokalane er:

y  u  o  å
yö ue oe åe 
öö ua    åa
         åå