50 075
redigeringer
ingen redigeringsforklaring
m (Teksterstatting – «fylke = Aust-Agder» til «fylke = Agder») |
Ingen redigeringsforklaring |
||
| (2 mellomliggende versjoner av 2 brukere er ikke vist) | |||
| Linje 22: | Linje 22: | ||
}} | }} | ||
<onlyinclude><includeonly>{{thumb|Hoslemo 3.jpg|Uppigard 7.2.2006.|Aanund Olsnes}}</includeonly> | <onlyinclude><includeonly>{{thumb|Hoslemo 3.jpg|Uppigard 7.2.2006.|Aanund Olsnes}}</includeonly> | ||
'''[[Uppigard (Bykle gnr 4/2)|Uppigard]]''' er som namnet tilseier det øvste av gardsbruka i [[Hoslemo (Bykle gnr 4-5)|Hoslemo]]. Etter tradisjonen låg det eldste tunet innunder berga noko lenger aust, men avdi det eingong vart utsett for ras, vart det flutt dit det nå ligg. | '''[[Uppigard (Bykle gnr 4/2)|Uppigard]]''' er som namnet tilseier det øvste av gardsbruka i [[Hoslemo (Bykle gnr 4-5)|Hoslemo]] i [[Bykle kommune|Bykle]]. Etter tradisjonen låg det eldste tunet innunder berga noko lenger aust, men avdi det eingong vart utsett for ras, vart det flutt dit det nå ligg. | ||
Me har kome til at dette må vera det opphavlege hovudbølet, og altså den eldste verestaden på garden. Dette byggjer på to tilhøve: For det fyrste hadde, og har, Uppigard langt den høgste landskylda, og for det andre er det vanlege gardrydjingsmønsteret såleis at dei eldste husestadene normalt vart lagde høgast i lendet. | Me har kome til at dette må vera det opphavlege hovudbølet, og altså den eldste verestaden på garden. Dette byggjer på to tilhøve: For det fyrste hadde, og har, Uppigard langt den høgste landskylda, og for det andre er det vanlege gardrydjingsmønsteret såleis at dei eldste husestadene normalt vart lagde høgast i lendet. | ||
| Linje 44: | Linje 44: | ||
Dinest vert Svein nemnd i militærmanntalet frå 1718, der det vert opplyst at han var 40 år det året, og altså var fødd ca 1678. Då han døydde i 1762 vart det oppskrive at han var 85 år, noko som gjev fødselsåret 1677. Kva som er rettast er uvisst, så me har ovanfor sett opp båe årstala. Neste vende me finn Svein nemnd er i [[matrikkelen frå 1723]], der han er oppført som eigar av 5 skinn i «Byklum med Hoslemo». At desse skinna låg i Hoslemo er på det reine, og det er heller ingen tvil om at Svein sat i Uppigard. | Dinest vert Svein nemnd i militærmanntalet frå 1718, der det vert opplyst at han var 40 år det året, og altså var fødd ca 1678. Då han døydde i 1762 vart det oppskrive at han var 85 år, noko som gjev fødselsåret 1677. Kva som er rettast er uvisst, så me har ovanfor sett opp båe årstala. Neste vende me finn Svein nemnd er i [[matrikkelen frå 1723]], der han er oppført som eigar av 5 skinn i «Byklum med Hoslemo». At desse skinna låg i Hoslemo er på det reine, og det er heller ingen tvil om at Svein sat i Uppigard. | ||
I 1728 selde han unna gardsskogen sin, fortel tingboka. Kauparen var Olav Torleivsson i Innistog, står det, men prisen er unemnd. Nokre år seinare, det var i 1732, selde Olav Torleivsson Hoslemoskogen sin vidare til kaupmannen [[Claus Pedersen Topdal]] i [[Kristiansand]], heller ikkje ved denne handelen vert prisen oppgjeven i kjelda vår. Men skogteigen åt Claus Pedersen, som låg på Flæmoen, vart sidan verande på utanbygds hender like til 1953, då Sigbjørn Eivindsson Åsheim fekk overtaka han frå [[A/S Sætersdalen]] etter ei ekspropiasjonssak. Me kjem attende til dette i bolken om [[Åsheim (Bykle gnr 4/6)|Åsheim]], men i samanhengen her er det dei som budde i Uppigard det | I 1728 selde han unna gardsskogen sin, fortel tingboka. Kauparen var Olav Torleivsson i Innistog, står det, men prisen er unemnd. Nokre år seinare, det var i 1732, selde Olav Torleivsson Hoslemoskogen sin vidare til kaupmannen [[Claus Pedersen Topdal]] i [[Kristiansand]], heller ikkje ved denne handelen vert prisen oppgjeven i kjelda vår. Men skogteigen åt Claus Pedersen, som låg på Flæmoen, vart sidan verande på utanbygds hender like til 1953, då Sigbjørn Eivindsson Åsheim fekk overtaka han frå [[A/S Sætersdalen]] etter ei ekspropiasjonssak. Me kjem attende til dette i bolken om [[Åsheim (Bykle gnr 4/6)|Åsheim]], men i samanhengen her er det dei som budde i Uppigard det skal handle om. | ||
Svein Knutsson hadde tydelegvis kontantar til overs etter salet av skogteigen i 1728. Året etter lånte han ut 41 riksdalar til Åvold Tarjeisson i Utistog. For desse pengane fekk han brukeleg pant i slåttene Kvæven og Gilshegni og ein part i Skarekilstøylen. | Svein Knutsson hadde tydelegvis kontantar til overs etter salet av skogteigen i 1728. Året etter lånte han ut 41 riksdalar til Åvold Tarjeisson i Utistog. For desse pengane fekk han brukeleg pant i slåttene Kvæven og Gilshegni og ein part i Skarekilstøylen. | ||
| Linje 187: | Linje 187: | ||
Sigrid var frå [[Der hite (Bykle gnr 6/4)|Vatnedalen Der hite]], og dotter åt Sigbjørn Knutsson på det bruket og kona Gunvor Hallvardsdotter, fødd Tveiten. Som det går fram ovanfor hadde ho vore tenestejente her iallfall sidan 1865. Men gardkjering vart ho aldri, jamvel om ho omsider fekk gifte seg med odelsguten. For i 1883, berre eit par år etter at Tor hadde teke over bruket sitt, selde han det att, prisen då var kr 2660. Han gifte seg fyrst året etter salet, og vart sidan buande som busete og tenestekar hjå kauparen, og deretter hjå son hans. Tor og kona hans var her til etter at ho døydde hausten 1932, men då vart han tvangsflutt til Nordigard av fatigstyret, der Tallak i Nordigard var formann. Tor gret og ville ikkje: «De må ikkje flytje meg. Eg liver ikkje lenge, likevel», sa han, men avstad laut han. Etter dette livde han berre nokre veker, han døydde endå på joleftan ser me. | Sigrid var frå [[Der hite (Bykle gnr 6/4)|Vatnedalen Der hite]], og dotter åt Sigbjørn Knutsson på det bruket og kona Gunvor Hallvardsdotter, fødd Tveiten. Som det går fram ovanfor hadde ho vore tenestejente her iallfall sidan 1865. Men gardkjering vart ho aldri, jamvel om ho omsider fekk gifte seg med odelsguten. For i 1883, berre eit par år etter at Tor hadde teke over bruket sitt, selde han det att, prisen då var kr 2660. Han gifte seg fyrst året etter salet, og vart sidan buande som busete og tenestekar hjå kauparen, og deretter hjå son hans. Tor og kona hans var her til etter at ho døydde hausten 1932, men då vart han tvangsflutt til Nordigard av fatigstyret, der Tallak i Nordigard var formann. Tor gret og ville ikkje: «De må ikkje flytje meg. Eg liver ikkje lenge, likevel», sa han, men avstad laut han. Etter dette livde han berre nokre veker, han døydde endå på joleftan ser me. | ||
{{thumb|Hoslemo 6b.jpg|Gjermund S. Hoslemo (1876-1965) og brørne Gunnar (1886-1972) og Olav (1880-1965). Bilete frå Ingebjørg Vegestog.|bredde=200}} | |||
Kauparen i 1883 var frå Systog Stavenes, og son åt Åsmund Sigbjørnsson på det bruket og kona Birgit Olavsdotter, fødd Byklum. Han skreiv seg med etternamnet Stavenes iallfall til 1889, men i 1890 eller 1891 gjekk han over til å kalle seg Hoslemo: | Kauparen i 1883 var frå Systog Stavenes, og son åt Åsmund Sigbjørnsson på det bruket og kona Birgit Olavsdotter, fødd Byklum. Han skreiv seg med etternamnet Stavenes iallfall til 1889, men i 1890 eller 1891 gjekk han over til å kalle seg Hoslemo: | ||