Skribenter
276
redigeringer
ingen redigeringsforklaring
Ingen redigeringsforklaring |
Ingen redigeringsforklaring |
||
| Linje 7: | Linje 7: | ||
Skulen i Ytre Fjærland vart heldt som omgangsskule fram til 1870-talet. I skuleprotokollane oppgis det at skulen i perioden 1875-1887 mellom anna vart heldt i Jordal, Lidal, Rødbotten og Romøren.<ref name=":1" /> I 1877 vart det lova 50spd. eller 200 kroner til ei rodestove i Lidal.<ref name=":0">Urtegaard, Gunnar. Bering, Bjørn. Kleppa, Hermund (1989) Soga om grunnskulen 1739-1989. Balestrand kommune. Side 42.</ref> Skulestova i Lidal er omtala i skuleprotokollane for Ytre Fjærland frå 1878,<ref name=":1">Skuleprotokoll for Eithun og Ytre Fjærland 1875-1887.</ref> og var i bruk fram til 1901.<ref name=":0" /> Denne stova skal i følge femårsmeldinga for 1891-1895 ha hatt plass til 20 barn og med et «avtredelsesværelse» for læraren. Skulen var også delvis på omgang på denne tida.<ref name=":2">[https://www.fylkesarkivet.no/?cat=384572&viewsig=SFFda-100292 Beretning om Folkeskolen i Balestrands Skolekommune Femaaret 1891-1895. Annonce-Tidendes Bogtrykkeri 1897]</ref> Under eit møte i krinsen i 1899 ønska eit mindretal å bygge ny skulehus på Raudbotten, men fleirtalet vann fram og skulestova vart lagd til Jordal<ref>Møtebok for tilsynsutvalet i Ytre Fjærland skulekrins, 1890-1963</ref>. | Skulen i Ytre Fjærland vart heldt som omgangsskule fram til 1870-talet. I skuleprotokollane oppgis det at skulen i perioden 1875-1887 mellom anna vart heldt i Jordal, Lidal, Rødbotten og Romøren.<ref name=":1" /> I 1877 vart det lova 50spd. eller 200 kroner til ei rodestove i Lidal.<ref name=":0">Urtegaard, Gunnar. Bering, Bjørn. Kleppa, Hermund (1989) Soga om grunnskulen 1739-1989. Balestrand kommune. Side 42.</ref> Skulestova i Lidal er omtala i skuleprotokollane for Ytre Fjærland frå 1878,<ref name=":1">Skuleprotokoll for Eithun og Ytre Fjærland 1875-1887.</ref> og var i bruk fram til 1901.<ref name=":0" /> Denne stova skal i følge femårsmeldinga for 1891-1895 ha hatt plass til 20 barn og med et «avtredelsesværelse» for læraren. Skulen var også delvis på omgang på denne tida.<ref name=":2">[https://www.fylkesarkivet.no/?cat=384572&viewsig=SFFda-100292 Beretning om Folkeskolen i Balestrands Skolekommune Femaaret 1891-1895. Annonce-Tidendes Bogtrykkeri 1897]</ref> Under eit møte i krinsen i 1899 ønska eit mindretal å bygge ny skulehus på Raudbotten, men fleirtalet vann fram og skulestova vart lagd til Jordal<ref>Møtebok for tilsynsutvalet i Ytre Fjærland skulekrins, 1890-1963</ref>. | ||
===[[Jordal skule]]=== | ===[[Jordal skule]]=== | ||
Skulehuset vart satt opp i 1901, og fungerte som skule for dei veglause grendene langs dei ytre delane av [[Fjærlandsfjorden]], som mellom anna Lidal, Romøyri og Hammarsneset. Huset var i bruk som skule fram til 1957, då elevane vart overført til [[Mundal krins]]. | |||
Etter ombygging har det gamle klasserommet vorte til stove. Her kan ein finne ein gamal vedovn og ein stor del av det gamle skulebiblioteket. Huset vart brukt som bustadshus ein periode, og vart ombygd i 1990. Etter dette har det vore utleigebustad. | |||
==Skuledagen== | ==Skuledagen== | ||
| Linje 17: | Linje 19: | ||
==Skulevegen== | ==Skulevegen== | ||
Det nye skulehuset på Jordal førte til lengre skuleveg for fleire av barna frå dei ytre delane av Fjærlandsfjorden, t.d. barna frå Lidal. Bøndene i Lidal hadde, før den faste skulen i Jordal vart bygd, kjempa for eit skulehus eller rodestove i Lidal, slik at barna skulle sleppe den lange og vanskelege skolevegen over fjorden og opp til for eksempel Hammarsneset. Etter fleire år fekk dei stelt i stand ei rodestove i 1877. Denne var i bruk fram til det nye skulehuset på Jordal vart bygga, og barna på ny fekk ein lengre skuleveg. Barna frå disse ytre delane av skulekrinsen vart i periodar innlosjert på Jordal grunna den lange skulevegen, der dei drog heim annankvar veke eller dag, avhengig av vêrforhold og årstid. | |||
Elevane vart skyssa med båt på Sognefjorden, mellom anna frå Lidal, Romøyri og Teigen. Dette var ein vanskeleg skuleveg, spesielt på vinterstid. Til dømes kom ikkje borna frå Lidal seg til skulen mellom 7.-11. februar 1949 fordi fjorden var islagd og båten dermed ikkje kom fram.<ref name=":4" /> | Elevane vart skyssa med båt på Sognefjorden, mellom anna frå Lidal, Romøyri og Teigen. Dette var ein vanskeleg skuleveg, spesielt på vinterstid. Til dømes kom ikkje borna frå Lidal seg til skulen mellom 7.-11. februar 1949 fordi fjorden var islagd og båten dermed ikkje kom fram.<ref name=":4" /> | ||
| Linje 70: | Linje 74: | ||
* ''Norske skulefolk''. Utg. Dreyer. 1934. {{nb.no|NBN:no-nb_digibok_2016041448243}}. | * ''Norske skulefolk''. Utg. Dreyer. 1934. {{nb.no|NBN:no-nb_digibok_2016041448243}}. | ||
* ''Norske skulefolk''. Utg. Dreyer. xx#. 1952. {{nb.no|NBN:no-nb_digibok_2010102505023}}. | * ''Norske skulefolk''. Utg. Dreyer. xx#. 1952. {{nb.no|NBN:no-nb_digibok_2010102505023}}. | ||
* Beretning om Folkeskolen i Balestrands Skolekommune Femaaret 1891-1895. Annonce-Tidendes Bogtrykkeri 1897 | * [https://www.fylkesarkivet.no/?cat=384572&viewsig=SFFda-100292 Beretning om Folkeskolen i Balestrands Skolekommune Femaaret 1891-1895. Annonce-Tidendes Bogtrykkeri 1897] | ||
* Beretning om Folkeskolen i Balestrands Skolekommune Femaaret 1896-1900. John Griegs Bogtrykkeri 1902 | * [https://www.fylkesarkivet.no/?cat=384572&viewsig=SFFda-100292 Beretning om Folkeskolen i Balestrands Skolekommune Femaaret 1896-1900. John Griegs Bogtrykkeri 1902] | ||
* Møtebok for tilsynsutvalet i Ytre Fjærland skulekrins, 1890-1963 | * Møtebok for tilsynsutvalet i Ytre Fjærland skulekrins, 1890-1963 | ||
* Avgangsvitnesbyrd for Ytre Fjærland skulekrins, 1894-1956 | * Avgangsvitnesbyrd for Ytre Fjærland skulekrins, 1894-1956 | ||
| Linje 86: | Linje 90: | ||
===Digitale kjelder=== | ===Digitale kjelder=== | ||
*Starheim, Ottar, [https://www.allkunne.no/framside/fylkesleksikon-sogn-og-fjordane/skular/skulane-ved-fjarlandsfjorden//1910/78835/ Allkunne/NRK Fylkesleksikon] | *Starheim, Ottar, [https://www.allkunne.no/framside/fylkesleksikon-sogn-og-fjordane/skular/skulane-ved-fjarlandsfjorden//1910/78835/ Allkunne/NRK Fylkesleksikon] | ||
*[https://fjaerlandhytter.no/hyttene-i-jordal/skulehuset.html Skulestova, Fjærlandhytter.no] | |||
===Ikkje-prenta kjelder=== | ===Ikkje-prenta kjelder=== | ||
* Intervju med Sven Bjåstad, 21.11.2022 | |||
[[Kategori:Sogndal kommune]] | [[Kategori:Sogndal kommune]] | ||