<onlyiniclude> Lauvkniv (bm./nn.) eller løvkniv (bm.) frå Sunndal på Nordmøre. Foto: Olve Utne NEG 9 Lauving er ei spørjeliste sendt frå Norsk etnologisk gransking i 1947 med tittel Lauving. Utsendar var Lily Weiser-Aall.</onlyinclude>
Brukt i publikasjonar
- Evensen, Hans Petter: Slå med ljå : bruk av håndredskap i blomstereng og annen slåttemark. Utg. Sollia forlag. 2015. Digital versjon på Nettbiblioteket.
Sjå også
Eksterne lenker
Brotteli ein gong mellom 1903 og 1910. Frå Setesdalsmuseet. Foto: August Abrahamson
Brotteli ligg heilt i vestre enden av Nordbygdi og inst i Bossvatn i Bykle kommune. Garden er bratt og går heilt ned mot Brotteliåni. Lenger ut, ned mot vatnet, var det flatare jorde, men desse vart neddemde i vassdragsreguleringa i 1978. Dei fyrste husa sto etter alt å døme oppå flaten i øvre enden av jordet. Her står framleis grunnmuren av ei husrekkje på over 24 meter. C14-dateringar viser at denne går attende til 1600-åra.
Brotteli ligg djupt i terrenget, så her var sollaust 24 veker i året, men endå rekna dei med at her var like tidleg vår som i Bjørnarå. Kornet fraus mest aldri om hausten. Støylen Flatstøyl låg på sørsida av elva, og var ein grei og god heimestøyl.
Gardsnamnet er det ikkje så mykje å seia om. Det tyder den bratte lia, og bratte liar er her nok av, både nordover og sørover.
Den gamle landskylda på garden var sett til 1/2 hud. Etter landskyldrekninga i Bykle i eldre tid svarar 1/2 hud til 12 nottungar, 6 kalveskinn eller 2 geiteskinn. Då det vart sett på ny skyld i 1838-matrikkelen vart Brotteli tildela 1 dalar 2 ort og 11 skilling, og i 1886 vart skyldverdet sett til 2,07 nye skyldmark.
Garden er nokså gamal, og eit brev frå 1614 peikar mot mellomalderbusetnad. Dette kjem me straks attende til. I nyare tid finn me ingen oppsitjarar nemnde fyrr i året 1622, men eigarar får me vita om litt tidlegare. Les mer …
Hovuddelen av gamlestoga i Kvæven vart oppført fyre krigen, men sidan har ho fått tilbygg både nordetter og søretter. Foto: Aanund Olsnes (2005) Kvæven er det vestlegaste eller inste bruket i Bjåen i Bykle kommune. Det er også det nyaste i rekkja.
I panteregisteret og matrikkelen vert det kalla Bjåland, men dei som bur i Bjåen nyttar namnet Kvæven. Det siste er eit gamalt terrengnamn, medan Bjålandsnamnet var eit påfunn i samband med den formelle etableringa av eininga.
Bruket er ikkje fælt gamalt. Det var Olav Såvesson Bjåen som sette i gang med bureising på denne delen av farsgarden Nor i stoga Bjåen i 1930, og fekk skyldsett det som eige matrikkelbruk 3 år seinare. Les mer …
Solbakken 18.8.2005. Foto: Aanund Olsnes (2005)
Solbakken er eit småbruk som ligg mellom Nordgarden og Midbø. Det vart formelt utskilt frå Nordgarden i 1928, då det vart tinglyst at Åsne O. Breive hadde kaupt denne parsellen hjå Hallvard Hallvardsson i Nordgarden. I røynda hadde ho og Knut T. Byklum, mannen hennes, båe budd her frå 1920, og Knut iallfall frå 1914.Åsne var dotter åt Olav Alvsson Breive i Der uppe og kona, Åshild Hallvardsdotter.
Me veit ikkje kva foreldra åt Tomas Jonsen heitte, men han tykkjest ikkje ha vore nærskyld dei andre samane me høyrer gjete i Bykle. I fylgje kyrkjeboka var han fødd i Vilhelmina sokn i Västerbotten i Sverige, og ettersom han vert oppført med reingjetar som yrkesnemning, reknar me med at han arbeidde for Breive Reindriftssamlag. Det kan tenkjast at han er identisk med den Tomas Jonsson frå Vilhelmina som vart fødd 11. mai 1882 i Susendalen i Hattfjelldal kommune av foreldra John Tomasson Slettfjell (f 1850) frå Susendalen og Elisabet Andrietta Larsdotter (f 1852) frå Lappmarken. Tomas og Åsne budde hjå far hennes i Der uppe det året dei var gifte. Sidan budde ho truleg hjå broren på Flaten til ho gifte seg omatt med Knut T. Byklum i 1920. Les mer …
Stensli (sett fra vest) Foto: Solveig Grønnerud, 1976
Stensli (Gjøvik), Stenslivegen 112, gårdsnummer 51, bruksnummer 10 og 16, er et småbruk i grenda Dalborgskolonien i Gjøvik kommune (tidligere Vardal kommune inntil 1964). Ifølge 1957-utgaven av Norske Gardsbruk hadde Stensli 30 mål dyrka jord og 25 mål annet jordbruksareal. Nye arealoppgaver (2009) viser at bruket nå består av rundt 40 mål dyrka jord og 18 mål skog. I desember kan en kjøpe juletre og juledekorasjoner fra det gamle våningshuset på Stensli, som ca. 1995 ble flyttet noen meter og satt opp på en ny grunnmur. Les mer …
Venjerbakken er en gard i Eidsvoll kommune, ca. 1 km øst for Eidsvoll verk, like nord for Bøn. En egen artikkel om navnegarden Venjer gjør rede for betydningen og de varierende skrivemåtene av forleddet «Venjer» i stedsnavnet. Dagens eiere skriver Vengerbakken.
I Johan A. Vengers tid som bruker 1873-1917 ble garden drevet opp til å bli en av de største og beste gardene i bygda. Stortingsmann og statsråd Anders Venger var eier og bruker 1917-1935. Barnebarnet Amund Venger (1943-2013), statssekretær og generalsekretær i Norges Bondelag, var bruker fram til 1990. Venjerbakken er i dag en korngard på ca. 490 dekar åkerjord pluss en del mark og ca. 600 dekar skog. Les mer …
|