Skulehistorie i Stryn: Forskjell mellom sideversjoner

Fra lokalhistoriewiki.no
Hopp til navigering Hopp til søk
Ingen redigeringsforklaring
Tagger: Mobilredigering Mobilwebredigering
 
(38 mellomliggende versjoner av 6 brukere er ikke vist)
Linje 1: Linje 1:
{{under arbeid}}
{{innhold høyre}}
[[Skulehistorie i Stryn]] skal gi ei oversikt over skulekrinsar, skulehus, skulevegar, statistikk, kjelder og arkiv frå [[Stryn kommune]] si skulehistorie.
[[Skulehistorie i Stryn]] skal gi ei oversikt over skulekrinsar, skulehus, skulevegar, statistikk, kjelder og arkiv frå [[Stryn kommune|Stryn]] og [[Innvik kommune]] si skulehistorie. Innvik var ei eiga kommune fram til 1965, men er her behandla saman med Stryn kommune.  


== Skulekrinsar ==
== Oversikt over skulekrinsar ==
===Innvik===
===Innvik===
{| class="wikitable sortable"
{| class="wikitable sortable"
! 1842!! 1861/62 !! 1868
|-
|-
! 1842!! 1861/62
|Utvik/Tistam/Rand ||Rand
|-
| || Utvik
|-
|-
|Utvik/Tistam/Rand
| ||Tistam
|Rand
|-
|-
|Innvik
| Innvik ||
|Tistam
|-
|-
|Oldedalen
|Oldedalen || Oldedalen
|Utvik
|-
|-
|Olden
|Olden ||
|Lyslo (m/Frøhol og Aarholen)
|-
|-
|Faleide
| ||Lyslo (m/Frøhol og Aarholen)
|Langved
|-
|-
|Blakset/Sølvberg
|Faleide || Faleide
|Oldedalen
|-
|-
|
|Blakset/Sølvberg ||Blakset
|Sunde
|-
|-
|
| ||Sølvberg
|Eide
|-
|-
|
| ||Sunde
|Avlein
|-
|-
|
| ||Eide
|Muri
|-
|-
|
| ||Avlein
|Skarstein (m/Agjeld)
|-
|-
|
| ||Muri
|Rake
|-
|-
|
| ||Skarstein (m/Agjeld)
|Faleide
|-
|-
|
| ||Rake
|Sindre
|-
|-
|
| || Langved
|Rødberg
|-
|-
|
| ||Sindre
|Blakset
|-
|-
|
| ||Rødberg
|Sølvberg
|-
|-
|}
|}
===Stryn===
===Stryn===
{| class="wikitable sortable"
{| class="wikitable sortable"
Linje 102: Linje 89:
|-
|-
|}
|}
== Skulehus ==
== Skulekrinsar ==
===Innvik===
===Innvik===
Innvik var ein skulekrins fram til 1861, men vart så delt i to krinsar, Langved og Lyslo. Allereie i 1834 kom det første skulehuset på Klokkargarden. Det vart først bygd skulehus ved sjøen på Presetagarden si tomt ved det som no heiter Sydneskrysset. Dette stod ferdig i 1846. I 1863 vart det bygd skulehus både i Langved krins og i Lyslo krins. Etter at krinsane vart slegne saman igjen kom eit nytt, felles skulehus på Labakken i 1896. Etter krigen var det igjen behov for nytt skulebygg, og dette stod klart i 1957. I 1986 kom eit nytt tilbygg til skulen.
* [[Innvik krins]]
* [[Utvik krins]]
* [[Tistam krins]]
* [[Hopland krins]]
* [[Rand krins]]
* [[Fjelli krins]]
* [[Blakset krins]]
* [[Oldedalen krins]]
* [[Sunde krins (Stryn)|Sunde krins]]
* [[Yri og Gytri krins]]
* [[Eide krins (Stryn)|Eide krins]]
* [[Muri/Brynestad krins]]
* [[Skarstein krins]]
* [[Rake krins]]
* [[Avlein krins]]
* [[Holen krins]]
* [[Rødberg krins]]
* [[Olden krins]]
* [[Faleide krins]]
* [[Sindre krins]]


====[[Klokkarbakken]]====
===Stryn===
* Byggeår:
* [[Bergsida krins]]
* Fungerte som skule: 1834-1846
* [[Grov krins (Stryn)|Grov krins]]
* Anna bruksområde: Dette gamle huset på Klokkkarbakken vart kjøpt av prest Cammermeyer og kapellanane og gitt til bygda for å fungere som skulehus.
* [[Hjelle krins (Stryn)|Hjelle krins]]
* [[Erdal krins (Stryn)|Erdal krins]]
* [[Strandsida krins]]
* [[Dispen krins]]
* [[Flo krins]]
* [[Fure og Dispen krins]]
* [[Storesunde krins]]
* [[Ytreeide krins]]
* [[Loen krins]]
* [[Lodalen krins]]
* [[Tonning krins]]
* [[Markane krins]]


====[[Gamle Innvik skule]]====
== Skuleveg ==
* Byggeår: 1845/46
* Fungerte som skule: 1845-1863
* Anna bruksområde: Lærar og kyrkjesongar Mons Sydnes tok i bruk huset som bustadhus. Han kjøpte huset i 1870, og det var i familien si eige fram til 1986 då det vart flytta til [[Nordfjord folkemuseum]] på [[Sandane]].


====[[Langved skule]]====
== Lærarar ==
* Byggeår: 1863
Den første lista over kven som var skulehaldara er frå 1755:
* Fungerte som skule: 1863-1896
{| class="wikitable sortable"
* Anna bruksområde:
|-
! Namn !! Anna informasjon
|-
| Eric Bøe || 1740-åra i Loen
|-
| Ole Højalmen || 1740-1758 i Oldedalen
|-
| Jørgen Lysselov || Etternamn kan ha vore: Lyslo
|-
| Torjels Hilde || 1749-1771 i Innvik
|-
| Iver Floe ||
|-
| Harald Egenes || Etternamn kan ha vore: Eikenes
|-
| Peder Lunde ||
|-
| Joen Øjestad ||
|-
|Arne Lunde ||
|- 
|}
I 1780 skal det ha vore 10 skulehaldara: 1 i Innvik, 1 i Utvik, 3 i Olden, 1 i Loen, 2 i Nedstryn og 2 i Oppstryn.


====[[Lyslo skule]]====
I 1842 vart Innvik prestegjeld delt i to herad: Stryn og Innvik. Det vart då bestemt at kvar herad skulle ha 6 skulehaldara kvar.
* Byggeår: 1863
=== Innvik herad lærarar i 1842: ===
* Fungerte som skule: 1863-1896
{| class="wikitable sortable"
* Anna bruksområde:
|-
! Namn!! Krins !! Aktive år !! Merknad
|-
| Ole Hansson Langve || Utvik/Tisstam/Rand || 1837-1885 ||
|-
| Ola Arneson Drageset || Innvik || 1832-1849 ||
|-
| Ole Aamundsen Bennes || Oldedalen || 1830-1850 ||
|-
| Arne Jensen Brynestad || Olden || 1835-1866 ||
|-
| Mons Monsen Agjelden Jr. jr. || Faleide || 1842-1858 || 
|-
| Garbrand Muri || Blakset/ Sølvberg || 1855-1866 || 1844-1855 ukjent plassering.
|-
|}


====[[Vikane skule|Innvik skule]]====
Frå 1891 var det 10 lærarpostar og i 1917 vart det oppretta 3 til.
* Byggeår: 1957
* Fungerte som skule: 1957-
* Anna bruksområde:


===Utvik===
=== Stryn herad lærarar i 1842:  ===  
====[[Gamleskulen i Utvik]]====
{| class="wikitable sortable"
{{koord|61.806228|N|6.520375|Ø}}
|-
* Byggeår: 1860-talet.
! Namn!! Krins !! Aktive år
* Fungerte som skule: ca 1860-1920
|-
* Anna bruksområde:Vart rive i 1920 for å gi rom til nyeskulen.
| Lars Absalon Ytre-Eide || Ytreeide/Storesunde || 1831-1870
|-
| Ole Olsen Ytre-Eide || Tonning/Bergsida/Markane || 1831-1858
|-
| Jørgen Hansen Sande || Loen/Lodalen || 1833-1848
|-
| Rasmus Andersen Brekke || Strandsida || 1833-1872
|-
| Jørgen Haraldsen Grov || Erdal/Flo/Fure || 1841-1865
|-
| Lasse Monsen Folven || Hjelledalen || 1844-1870
|-
|}


====[[Nyeskulen i Utvik]]====
Det kom til 2 nye lærarpostar i 1891, og i samband med at skuletida vart utvida i 1916, vart det behov for 3 nye lærarpostar.
{{koord|61.806309|N|6.520611|Ø}}
* Byggeår: 1920
* Fungerte som skule: 1920-
* Anna bruksområde:
 
===[[Tistam skule]]===
* Byggeår: 1904
* Fungerte som skule: 1904-1962
* Anna bruksområde: Tistam grendalag tok over skulehuset frå 1965.
 
===[[Rand skule]]===
====[[Gamle Rand skule]]====
* Byggeår: 1882
* Fungerte som skule: 1882-1976
* Anna bruksområde: I privat eige
 
====[[Rand skule og barnehage]]====
* Byggeår: 1976
* Fungerte som skule: 1976-d.d.
* Anna bruksområde: Har gymnastikksal, grendahus og barnehage.
 
===[[Fjelli skule]] (Fjelli/Sølvberg krins)===
====[[Gamleskulestova i Jevnlid]]====
* Byggeår: ?
* Fungerte som skule: 1905-1928
* Anna bruksområde: Gamlestova på garden Jevnlid var leigd ut som skulehus. Vart seld til ein busetjar på Ulvedal i 1929 for kr 725
 
====[[Nyeskulestova i Fjelli]]
* Byggeår: 1928
* Fungerte som skule: 1928-1986
* Anna bruksområde: Skulehuset vart rive i 1986
 
====Nye Fjelli skule====
* Byggeår: 1986
* Fungerte som skule: 1986-1993
* Anna bruksområde: Skulehuset brann til grunnen i 1994.
 
===Blakset===
====[[Gamle Blakset skule]]====
* Byggeår: 1892/93
* Fungerte som skule: 1893-
* Anna bruksområde:
 
====[[Nye Blakset skule]] ([[Nordsida skule og barnehage]])=====
* Byggeår: 1961
* Fungerte som skule: 1961-
* Anna bruksområde:
 
===Oldedalen===
====[[Gamleskulen i Oldedalen]]====
* Byggeår: 1884
* Fungerte som skule: 1884-1951
* Anna bruksområde:
 
====[[Nyeskulen i Oldedalen]]====
* Byggeår: 1951
* Fungerte som skule: 1951-
* Anna bruksområde:
 
===Sunde skule===
* Byggeår: 1924
* Fungerte som skule: 1924-1992
* Anna bruksområde: Berre småskule etter 1978/79. 
 
===Eide skule===
* Byggeår: 1911
* Fungerte som skule: 1911-1967
* Anna bruksområde: Grendahus etter 1967
 
===Brynestad skule===
* Byggeår: 1880
* Fungerte som skule: 1880-1934
* Anna bruksområde: Vart flytta til Sjøatunet i 1935. Er no vekke.
 
===Skarstein===
* Byggeår: Slutten av 1800-talet
* Fungerte som skule: Frå slutten av 1800-talet fram til 1934
* Anna bruksområde:
 
===Olden===
====[[Gamle Olden skule]]====
* Byggeår: 1934
* Fungerte som skule: 1934-
* Anna bruksområde: Fungerte som småskule nokre år på 70-talet. Bondekvinnelaget har nytta huset.
 
====[[Olden skule]]====
* Byggeår: 1966/67
* Fungerte som skule: 1967-
* Anna bruksområde:Ungdomsskule frå 1970.
 
===[[Faleide skule]]===
* Byggeår: 1866
* Fungerte som skule: 1866-1967
* Anna bruksområde: Huset var flytta og bygd på i 1928. Bustadhus etter 1967. Skulemuseum frå omlag 1991.
 
===[[Sindre skule]]===
* Byggeår: 1863
* Fungerte som skule: 1863-1878
* Anna bruksområde: Skulehuset vart seld til Lødemel krins. Det var rive og køyrd til Lødemel og sett opp igjen der. I 1952 var huset seld på auksjon, rive og tømmeret vart brukt til eit hus i Volda.
 
===[[Bergsida skule]]===
* Byggeår: 1887
* Fungerte som skule: 1887-1963
* Anna bruksområde: Grendahus, hesteskule mm.
 
 
===[[Grov skule]]===
* Byggeår: 1885
* Fungerte som skule: 1885-1975
* Anna bruksområde: Skulehuset og tomta gjekk tilbake til garden. SKulehuset vart ei tid på 80-talet nytta av ''Folven Metallstøperi''. Fungerer no som feriehus.
 
===Hjelle===
====[[Gamle Hjelle skule]]====
* Byggeår: 1882
* Fungerte som skule: 1882-1975
* Anna bruksområde:
 
====[[Oppstryn skule og barnehage]]====
* Byggeår: 1975
* Fungerte som skule: 1975-dd
* Anna bruksområde: BArnehage
 
===[[Erdal skule]]===
* Byggeår: 1901
* Fungerte som skule: 1902-1975
* Anna bruksområde: Grendahus
 
===Strandsida===
====[[Gamle Strandsida skule]]====
* Byggeår: 1879
* Fungerte som skule: 1879-1939
* Anna bruksområde:
 
====[[Nye Strandsida skule]]====
* Byggeår: 1939
* Fungerte som skule: 1939-1992
* Anna bruksområde:
 
===[[Dispen skule]]===
* Byggeår: 1934/35
* Fungerte som skule: 1935-1976
* Anna bruksområde:
 
===[[Flo skule]]===
* Byggeår: 1908
* Fungerte som skule: 1908-1992
* Anna bruksområde:
 
===[[Veslebygda skule]]===
* Byggeår: 1910
* Fungerte som skule: 1911-1961
* Anna bruksområde:
 
===Storesunde===
====[[Tenden skule]]]====
* Byggeår: 1887
* Fungerte som skule: 1888-1976
* Anna bruksområde: Fritidshus i privat eige.
 
====[[Nye Storesunde skule]]====
* Byggeår: 1975/76
* Fungerte som skule: 1976-dd
* Anna bruksområde:
 
===Ytreeide===
====[[Solheim skule]]====
* Byggeår: 1877
* Fungerte som skule: 1878-1969
* Anna bruksområde: Riven i 1969. Verkstad og servicebygg på skuletomta.
 
===[[Bødal skule]]===
* Byggeår: 1930
* Fungerte som skule: 1930-1936
* Anna bruksområde: Skulueshuset vart teken av flodbåra i Lodalsulukka i 1936. Læraren og kona omkom.
 
===Loen===
====[[Første skulehuset i Loen]]====
* Byggeår: 1883
* Fungerte som skule: 1883-1936
* Anna bruksområde: Brukt som likstove etter Lodalsulykka i 1936. Ikkje brukt til skulehus igjen etter dette. Skulen heldt til i ungdomshuset fram til 1941
 
====[[Gamle Loen skule]]====
* Byggeår: 1941
* Fungerte som skule: 1941-1992
* Anna bruksområde: Vart brent ned i brannøving i 1996.
 
====[[Loen skule]]====
* Byggeår: 1992
* Fungerte som skule: 1992-dd
* Anna bruksområde: Barnehage
 
===Rake skule]]===
* Byggeår: 1908
* Fungerte som skule: 1908-1988
* Anna bruksområde:
 
 
 
== Skulekrinsar utan eige skulehus ==
===Holen krins===
I Holen krins var det omgangskule fram til 1917. Etter dette var det fastskule i ein del av våningshuset på Holen frå 1917 til 1935.
 
===Sindre krins===
Skulen i Sindre krins var lagt ned i 1878. Etter dette gjekk borna først på skule i nabokrinsane. I 1924 vart Sindre skule etablert på nytt, men då utan eige skulehus. Det var halde skule først i hovudhuset så i stabburet på garden Flore fram til og med skuleåret 1949/50.
 
===Markane krins===
Markane krins vart etter 1842 del mellom tre kommunar: [[Stryn kommune]], [[Innvik kommune]] og [[Hornindal kommune]]. Delar av Markane gjekk inn i Sindre krins etter 1961. I Nord-Markane var det omgangsskule heilt fram til 1929 som rullerte mellom seks ulike gardar. Ingen annan stad i landet hadde dei omgangsskule så lenge.
 
Frå 1930 vart det halde skule på ungdomshuset Skogstjerna. Etter kvart vart det sett opp brakker bak ungdomshuset for å huse fleire klasserom og lærarrom.
 
Markane skule vart lagt ned sommaren 1996, og elevane vart overførde til [[Tonning skule]].
 
== Skuleveg ==
 
== Lærarar ==


== Skular og elevtal ==
== Skular og elevtal ==
Linje 362: Linje 207:
===Prenta kjelder ===
===Prenta kjelder ===
*Kåre Nygård (red) (2006) Skulehistorie for Innvik og Stryn kommunar 1739-2000
*Kåre Nygård (red) (2006) Skulehistorie for Innvik og Stryn kommunar 1739-2000
*[https://www.fylkesarkivet.no/?cat=384572&viewsig=SFFda-100302 Femårsmeldingar for folkeskulen i Innvik (1891-1895, 1896-1900) og Stryn (1891-1895, 1896-1900)]
=== Digitale kjelder ===
=== Digitale kjelder ===
*[http://www.allkunne.no/framside/fylkesleksikon/skular/innvik-fekk-forste-skulehuset/1910/82219/ ''Innvik fekk første skulehuset'', Alkunne]
*[http://www.allkunne.no/framside/fylkesleksikon/skular/innvik-fekk-forste-skulehuset/1910/82219/ ''Innvik fekk første skulehuset'', Alkunne]
*[http://www.sophusportalen.no/Artikkel.aspx?AId=15&back=1&MId1=94&MId2=757&MId3=58 ''Vikane skule og barnehage'', Sophus Stryn]
*[http://www.sophusportalen.no/Artikkel.aspx?AId=15&back=1&MId1=94&MId2=757&MId3=58 ''Vikane skule og barnehage'', Sophus Stryn]
=== Ikkje-prenta kjelder ===


[[Kategori:Skulehistorie i Sogn og Fjordane]]
[[Kategori:Skulehistorie i Sogn og Fjordane]]
[[Kategori:Stryn kommune]]
[[Kategori:Stryn kommune]]
{{Skulehistorie i Sogn og Fjordane}}
{{nn}}

Nåværende revisjon fra 21. feb. 2023 kl. 07:36

Skulehistorie i Stryn skal gi ei oversikt over skulekrinsar, skulehus, skulevegar, statistikk, kjelder og arkiv frå Stryn og Innvik kommune si skulehistorie. Innvik var ei eiga kommune fram til 1965, men er her behandla saman med Stryn kommune.

Oversikt over skulekrinsar

Innvik

1842 1861/62 1868
Utvik/Tistam/Rand Rand
Utvik
Tistam
Innvik
Oldedalen Oldedalen
Olden
Lyslo (m/Frøhol og Aarholen)
Faleide Faleide
Blakset/Sølvberg Blakset
Sølvberg
Sunde
Eide
Avlein
Muri
Skarstein (m/Agjeld)
Rake
Langved
Sindre
Rødberg

Stryn

1842 1861/62
Ytreeide/Storesunde Bergsida og Markane
Tonning/Bergsida/Markane Tonning
Loen/Lodalen Ytreeide
Strandsida Storesunde
Erdal/Flo/Fure Fure og Dispen
Hjelledalen Strandsida
Erdal
Hjelle
Grov
Flo
Loen
Bødal og Strandene (Frå 1867 Lodalen)

Skulekrinsar

Innvik

Stryn

Skuleveg

Lærarar

Den første lista over kven som var skulehaldara er frå 1755:

Namn Anna informasjon
Eric Bøe 1740-åra i Loen
Ole Højalmen 1740-1758 i Oldedalen
Jørgen Lysselov Etternamn kan ha vore: Lyslo
Torjels Hilde 1749-1771 i Innvik
Iver Floe
Harald Egenes Etternamn kan ha vore: Eikenes
Peder Lunde
Joen Øjestad
Arne Lunde

I 1780 skal det ha vore 10 skulehaldara: 1 i Innvik, 1 i Utvik, 3 i Olden, 1 i Loen, 2 i Nedstryn og 2 i Oppstryn.

I 1842 vart Innvik prestegjeld delt i to herad: Stryn og Innvik. Det vart då bestemt at kvar herad skulle ha 6 skulehaldara kvar.

Innvik herad lærarar i 1842:

Namn Krins Aktive år Merknad
Ole Hansson Langve Utvik/Tisstam/Rand 1837-1885
Ola Arneson Drageset Innvik 1832-1849
Ole Aamundsen Bennes Oldedalen 1830-1850
Arne Jensen Brynestad Olden 1835-1866
Mons Monsen Agjelden Jr. jr. Faleide 1842-1858
Garbrand Muri Blakset/ Sølvberg 1855-1866 1844-1855 ukjent plassering.

Frå 1891 var det 10 lærarpostar og i 1917 vart det oppretta 3 til.

Stryn herad lærarar i 1842:

Namn Krins Aktive år
Lars Absalon Ytre-Eide Ytreeide/Storesunde 1831-1870
Ole Olsen Ytre-Eide Tonning/Bergsida/Markane 1831-1858
Jørgen Hansen Sande Loen/Lodalen 1833-1848
Rasmus Andersen Brekke Strandsida 1833-1872
Jørgen Haraldsen Grov Erdal/Flo/Fure 1841-1865
Lasse Monsen Folven Hjelledalen 1844-1870

Det kom til 2 nye lærarpostar i 1891, og i samband med at skuletida vart utvida i 1916, vart det behov for 3 nye lærarpostar.

Skular og elevtal

Arkiv

Kjelder og litteratur

Prenta kjelder

Digitale kjelder


Skulenmin logo.jpeg Skulehistorie i Stryn er ein del av prosjektet Skulen min - eit kartleggings- og formidlingsprosjekt om skulehistorie i Sogn og Fjordane. Bli med å bidra med fakta eller forteljingar frå din skule og di skuletid!
Sogn og Fjordane fylkeskommune og Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane står bak prosjektet. Alle sider knytt til prosjektet er tilgjengelege i denne kategorien. Les meir på www.skulenmin.no.
Hentet fra «https://dev.lokalhistoriewiki.no/index.php?title=Skulehistorie_i_Stryn&oldid=1835204»