Forside:Valdres
Portal Valdres
![](/thumb.php?f=Kart_over_St%C3%B8lsruta_i_Valdres.jpeg&width=250)
Valdres er eit landskap i Oppland, med kommunane Nord-Aurdal, Sør-Aurdal, Øystre Slidre, Vestre Slidre, Vang og Etnedal.Dalføret femner størstedelen av nedbørsområdet for Begnavassdraget nord for Sperillen og den øvre delen av Etnedal landskapsområde med kringliggande fjellstrok. I sør finn ein Begnadalen og Hedalen. I nord er Valdresflye ein del av Jotunheimen. Valdres reknast med til Austlandet, men er òg eit grenseområde til Vestlandet. Den eldste busetninga i dalen kom vestfrå, og Valdres var lenge under Gulatingslagen. I 1153 vart dalen ein del av Stavanger bispedøme.
Den største tettstaden, og den einaste mer over 1000 innbyggjarar er Fagernes i Nord-Aurdal. Fagernes som fekk bystatus i 2007 og har drygt 1900 innbyggjarar (2018). Andre tettstader, med folketal per 2018 i parentes, er: Leira i Nord-Aurdal (873), Bagn i Sør-Aurdal (668), Aurdal i Nord-Aurdal (681), Beitostølen i Øystre Slidre (349), Slidre i Vestre Slidre (346), Røn i Vestre Slidre (283), Heggenes i Øystre Slidre (283), Moane i Øystre Slidre (230) og Bruflat i Etnedal (248).
E16 og fylkesveg 51 går gjennom Valdres. Det er bussamband frå fleire stader i dalen til Oslo, Bergen, Gjøvik og Gol. Valdresbanen gjekk til Fagernes, og vart nedlagd i 1989. Fagernes lufthamn, Leirin var den høgast liggande flyplassen i Nord-Europa, på 822 moh. Den hadde daglege avgonger til Oslo lufthavn, Gardermoen. Lufthamna vart opna i 1987, og nedlagd i 2018.Sigrid Aaberg (født 19. oktober 1889 i Sør-Aurdal, død 27. desember 1966) var lærerinne.
Hun var datter av Thore G. (1863-1948) og Ingrid Aaberg (f. Diserud) (1859-1911). Da Sigrid var omtrent tre år gammal, flytta familien fra Sør-Aurdal til Biri, der faren fikk en lærerpost ved Kringsrud skole. Sigrid gikk middelskolen og tok deretter lærereksamen på Hamar (1911). 1929/30 tok hun tilleggsutdanning ved Norges lærerhøgskole. Også den yngre broren Ingvar Aaberg arbeidde som skolelærer.
Aaberg var lærerinne i Aker 1911-17, i Larvik 1917-20 og i Hamar 1920-22. I 1922 ble hun ansatt ved Rollsløkken skole i Vang ved Hamar. Under andre verdenskrig ble skolen okkupert av tyskerne, og skoleklassene ble flytta til Fredvang skole. Aaberg arbeidde også som lærerinne ved Hamar lærerskoles øvingsskole.Hun er gravlagt på Vang kirkegård.
Kilder og litteratur
- DIS-Norge: Gravminner i Norge (id. 2724365)
- Sigrid Aaberg i folketelling 1900 for Biri herred fra Digitalarkivet
- Sigrid Aaberg i folketelling 1910 for Vang herred fra Digitalarkivet
- Espeland, Arne: Norske skolefolk (første utgave), Dreyer forlag, Stavanger 1934. Digital versjon på Nettbiblioteket.
Eksterne lenker
Anton Johnson Brandt (født 21. mars 1893 i Unjárga-Nesseby, død 14. november 1951 i Oslo) var en av sin tids fremste veterinær. Han var professor i patologi og patologisk anatomi ved Norges veterinærhøgskole fra 1941 til sin død, og rektor samme sted fra 1948 til 1951. Han var dessuten formann i Den Norske Veterinærforening mellom 1945 og 1948. Anton Johnson Brandt var født i Nesseby, der faren var sogneprest fram til 1899. Deretter var faren sogneprest i Surnadal fram til 1908, siden i Meldal.
Brandt tok middelskoleeksamen ved Trondheim katedralskole i 1909 og examen artium ved Kristiania katedralskole i 1912. Samme høst startet han sine veterinærstudier ved Den kgl. Veterinær- og Landbohøjskole i København. Brandt tok veterinæreksamen i 1919, og fikk deretter ansettelse som assistentveterinær ved Cheval dyreklinikk i Kristiania. Der ble han til han i 1922 ble ansatt som distriktsveterinær i Søre Valdres. Her var han til 1927, da han ble avdelingssjef ved Veterinærinstituttet i Oslo. Les mer…