Hemsedal er ei fjellbygd i Hallingdal i
Buskerud fylke. Ho samsvarar geografisk med
Hemsedal kommune, eigen kommune sidan
1897, og er den nørdste bygdi og kommunen i fylket. Senteret i bygdi er
Trøim (eller Trøym), som er både kommunesenter og kyrkjestad, og som har mykje av det lokale forretningslivet. Tettstaden hadde 774 innbyggjarar i 2012. Dessutan bur det ein del folk i grendene
Tuv og
Ulsåk. Kyrkjeleg svarar bygdi til
Hemsedal sokn, som frå gamalt av har høyrt til
Nes prestegjeld, seinare
Gol prestegjeld. Geografisk fell bygdi saman med mesteparten av Hemsedalen, som er ein sidedal til Hallingdalen. Hemsedalen har også ein del sidedalar, og ved
Tuv deler dalen seg i
Grøndalen og
Mørkedalen. Her renn
Grøndøla og
Mørkedøla saman og dannar
Hemsil. Ifylgje
Store norske leksikon er det
Hemsa, eit eldre namn på Hemsil, som har gjeve dalen namnet sitt - medan
Sophus Bugge utleda namnet frå
hemsa,
hefnsa,
hofn, som tyder «hamnegang». Lokalt kallast Hemsil også
Åné. Ved grensa åt Gol kommune ligg Hemsil på om lag 550 meter over havet, og dette er det lågaste punktet i kommunen. Hemsedal er elles ei utprega fjellbygd, åtti prosent av arealet ligg over 900 meter over havet. Høgste punktet i kommunen er Høgeloft, på 1920 meter over havet, andre høge fjell er Raudebergnuten og Skogshorn (
Skogshødn) på høvesvis 1818 og 1728 meter over havet. Hovudnæringi er jordbruket, framfor alt husdyrhald. Hovudvegen gjennom dalen er riksveg 52, som bind saman riksveg 7 (ved Gol) og europaveg 16 (ved Borlaug i Lærdal kommune).
Les mer …